“Sanat iyileştirir sanat özgürleştirir”

Çorum doğumlu ünlü ressam Şahika Çağlar ile resim ve sanatı konuştuk. Anadolu Üniversitesi bölümü mezunu ressam birçok devlet ve özel okulda üst düzey yöneticilik yaptı. Resim ve Sanat Tarihi Öğretmenliği görevlerinde bulundu. Ulusal ve uluslararası düzeyde sergilere katıldı. Eğitim ve alanında yayınlanmış makale ve ödülleri bulunan ressam son olarak yazdığı ‘Sanat Eğitim ve Çocuklarımız” adlı kitabını yayınladı. Çocukluktan bu yana resim sanatı ile ilgisi bulunduğunu röportajımızda belirten Çağlar, “Doğayı incelemek renkler biçimler bir şeyin arka tarafı nasıl orada ne var? Çizimler desenler özellikle lise ve ortaokul sıralarında moda tasarım çizimleri lisede fotoğraf ve çizim merakı ve nihayetinde istediğim alanda üniversite yılları hiç ilgimi kesmedim” diye konuştu.

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Çorum doğumluyum. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Resim bölümü mezunuyum. Anadolu Üniversitesi Resim bölümünde lisansını tamamladım. Birçok devlet ve özel okulda okul kuruculuğu, üst düzey yöneticilik ile resim ve sanat tarihi öğretmenliği yaptım. Ulusal ve Uluslararası 25 kişisel sergim ile birçok karma sergim bulunmaktadır. Eğitim alanında yayınlanmış makale, kitap ve ödüllerim ve “Sanat Eğitim ve Çocuklarım” isimli bir kitabım bulunmaktadır. “One Through Love” isimli Uluslararası İnteraktif bir sitede de resimlerim yer almaktadır. Sanat ve sanat eğitimi ve eğitim benim için hiç emekli olmayacağım alanlardır.

DOĞUŞTAN GELEN BİR YETENEK

Resim sanatı ile tanışmanız nasıl oldu?

“Sanat çok değişik bir alan nerede nasıl tanıştınız” derseniz biraz doğuştan gelen bir yetenek galiba ama çocukluktan bu yana hep ilgi alanım olmuştur. Doğayı incelemek renkler biçimler bir şeyin arka tarafı nasıl orada ne var? Çizimler desenler özellikle lise ve ortaokul sıralarında moda tasarım çizimleri lisede fotoğraf ve çizim merakı ve nihayetinde istediğim alanda üniversite yılları hiç ilgimi kesmedim sanatla gazi de çok değerli hocalarımız vardı ve işin teori boyutu tarih boyutu felsefe sosyoloji psikoloji boyutu devreye girdi tabii ki…

Günümüzde neler yapmaktasınız?

Birçok okulda resim, sanat tarihi öğretmenliği ve yöneticilik yaptım 41 yıl az bir süre değil ve şunu gördüm her yaş gurubu insanın sanata ihtiyacı var veya toplumun sanata ihtiyacı var emekli oldum ancak yola devam özel sektörle, kurslarla derslerle eğitim yönetimi ile devam ediyorum.

Bir resim öğretmeni de olarak, sanatın eğitimde yer alması nasıl bir önem teşkil ediyor?

Eğitim bir öğrenme ve öğretme sürecidir, bütünsel ve birbirleriyle bağlantılı sosyal, duygusal, bilişsel ve kişisel gelişim alanlarında destek sağlandığında akademik başarı ve öğrenme süreci hayat başarılarında daha da etkin ve verimli olacaktır. Yalnızca bilginin aktarılması değil, öğrencilerin farklı alanlarda deneyim elde edebilecekleri, yaşantılarını anlamlaştırabilecekleri akademik ve kişisel hayatı bağdaştırabilecekleri, çok yönlü etkileşimlerde bulunabilecekleri ortamları oluşturmak için bilimi anlatırken sanatın ve estetiğin argümanlarından yararlanmak öğrenme ve öğretme süreçlerini daha etkin ve anlamlı kılar. Öğrenme süreçlerinde bir bilgiyi alıp vermede duygusal beyinin devreye girmesi ile alınan bilginin tam benimsemesine içselleştirilmesine ve bilginin hayata geçirilmesinde etkili olur. Bu anlamda sanat beynindeki olumlu duyguları aktive eder bilimin inceliği ve detayları ile sanatın estetiğinin iç içe geçtiği öğrenme ve öğretme ortamları yöntem ve teknikleri ile öğrenme olumlu duygular aracılığı ile gerçekleşir ve öğrenilen bilginin uzun vadeli kalıcı hafızaya atılması kolaylaşır.

KENDİM AĞIRLIKLI SULUBOYA ÇALIŞIRIM

Resimdeki tarzınızı nasıl tanımlarsınız, ne türde çalışmalarınız var?

Ben kendim ağırlıklı suluboya çalışırım, sanat bir anlamda insanın duygu düşünce yaşanmışlık ve hayallerini aktardığı bir dışavurum alanıdır. Bu nedenle sanatçıyı besleyen ve etkileyen birçok kaynak vardır. Diğer sanat disiplinleri ile etkileşim içindedir somut bir kitap okursunuz, doğayı incelersiniz veya soyut bir şiir okursunuz veya konçerto dinlersiniz dev bir orkestradan ya da bir sazın tınıları veya bir bozlak bir Arjantin tangosu izlersiniz, bir Yeşilçam filimi naif ya da bir çocuğun gülüşü, çiçeğin açışı güneşin doğuşu, tüm bunlardan etkilenirsiniz sizi besleyen nehirlerdir. Tüm bunlar veya daha birçoğu ben yarı soyut çalışıyorum biraz içinde bulunduğum durum ve hayallerim…

Korona pandemisi resim ve sanata olan ilgiyi ne derecede etkiledi, siz bu dönemde neler yaptınız?

Tabii ki bütün dünyada olduğu gibi her alanda olduğu gibi başta hepimiz şok olduk hiç hazırlıklı olmadığımız bir durum evlere çekildik. Süre uzadı ancak insanları iyileştiren onlara umut veren duygularını ifade etmelerine araç olan sanat hepimizin yanında oldu. Filimler izledik, kitaplar okuduk, müzikler dinledik ve daha sonra çevirmeci olarak gerçekleştirdi. Bir çok sanatçı online müzeler açıldı. Online sergiler açıldı. Ancak sanatın ekonomik boyutu açısından tabi ki her alanda olduğu gibi sanatı da olumsuz etkiledi. Bu anlamda ben boş durmadım özellikle sanat terapi yönü ile de ilgilendiğim bu anlamda ciddi eğimler aldığım için 150 ye yakın sanat eğitimi videoları çektim sosyal medyada yayınladım.

“Sanat Eğitim ve Çocuklarımız” adında bir kitap yazdınız. Bu kitapta ne anlatmak istediniz, kısaca anlatır mısınız?

Artık dünyamız çok küçüldü zaman mekan kavramları değişti. Yeniçağın çocuklarının hepsinin farklı olduğunu artık biliyoruz DNA sarmalarının değiştiği söyleniyor. Hiç aynı dili konuşmayan çocukları bir araya getirdiğinizde onlara önyargı yüklemediğimizde nasıl anlaştıklarını birlikte hemen bir oyun kurduklarını gözlemleriz. Onlara renkli kalemler verin kağıtlar verin aynı tuvale görsel zenginliği olan kocaman bir resim yapabilirler. Hiç duymadıkları bir müzikle hep birlikte dans edebilirler bir tablo karşısında heyecanlanır aynı yerin fotoğrafını farklı açılardan çekebilirler. Bir kil parçasından harikalar yaratabilirler. Örnekleri çoğaltabiliriz sanatın evrensel bir dil olduğunu ve kültürlerin ürettiği sanatlarında bir zenginlik olduğunu düşünürsek sanatı eğitimin içinde eğitimi de sanatın içinde kullanarak eğitime evrensel değerler katabilir. Yeniçağın çocuklarını eğitirken onalar sanat yolu ile daha rahat ulaşabiliriz. Sanatı önemli bir eğitim aracı olarak kullanarak sanat eğitimini haftada bir saatlik görsel sanatlar ve müzik derslerine indirgemeden müfredatlar uygun bir biçimde araç olarak kullanabiliriz. Sanat işin içine girince sezgiler, yaratıcılıklar, farklı beceriler, duygular girecektir duygu organları harekete geçecek öğrendiği bilgiye dokunabilecek o bilgiden başka bilgilere kolayca geçiş yapabilecektir.

SANAT HAYAT DAMARLARINDAN BİRİSİ

Anne-babalara çocuklarının resim veya genel anlamda sanat eğitimi almaları konusunda neler söylersiniz?

Sanat sadece bir ulusun değil kişinin de hayat damarlarından birisi demektir. Ana felsefe olarak sanat eğitimi bireylere ne katar veya hayat gelecekten çocuklarımızdan ne isteyecek, öğretilen bilginin bireylerin kazanacakları bilgilerin kalıcı olmasını, eşitlik, barışın sağlanması insan hakları, kalkınma, çevre, uluslararası anlayışlar ve insanlığın kültürel değerleri ve Birleşmiş Milletler ile ilgili bilgilerin olması gerektiği tutum ve değerlerin özsaygı, başkalarına saygı, çevreye saygı adalet, barışa bağlılık, açık fikirlilik, hoşgörülü olmak, empati, dayanışma, eleştirel düşünme yeteneklerin geliştirilmesi, sorun çözme, işbirliği, çatışma çözme, katılım, iletişim kurabilme risk alabilme yetenekleri ile donanım bilimsel düşünme becerisine sahip, araştırmacı, sorgulayıcı, bilgiyi ezberleyen değil bilgiye ulaşma yollarını bilebilen bilgiyi sorgulayıp başka bilgilere transfer edebilen takım çalışması ruhu ile donanmış, teknolojiyi yerinde ve zamanında kullanıp yeni teknolojiler üretebilen yaşam boyu öğrenmeyi benimsemiş birey isteyecektir işte sanat eğitim tüm bu becerileri içinde barındırır.

NE YAPARSANIZ AŞK İLE YAPIN

Güzel sanatlar bölümünde okuyan ve bu alandan yeni mezun olan gençlerimiz için neler söylersiniz?

Öncelikle her ne yapıyorlarsa ‘Aşk’ ile yapacaklar içinde aşkın olmadığı özellikle sanat olmaz. Kendilerini besleyecek kaynakları mutlaka olmalı gezmeli görmeli anlamalı anlamlandırmalı konuşmalı okumalı dinlemeli ve daha birçok şey… Özgünlük çok önemli mutlaka özgünlüklerini yakalamak için tatbiki ustaları bilecek anlayacak tanıyacak nasıl düşündüklerini çalıştıklarını öğrenecek ve kendi özgünlükleri arayışını bırakmayacaklar. Sanat iyileştirir, sanat özgürleştirir, sanat güzel olanı arama çabasıdır.