‘Yaşam Koçu’ iyi bir antrenördür

Yaşam koçu, insanların bulundukları noktadan ulaşmak istedikleri noktaya gidene kadar geçirdikleri süre içerisinde doğru ve sağlam adımlar atmalarına yardımcı olur. Bu mesleği, robotik komutlar eşliğinde bir zorunluluk mekanizması olarak ilerletmek yerine; insanlara yardımcı olmayı ve onların sağlıklı karar almasında fayda sağlamayı amaçlamak; adeta onlara dost olarak içinde bulundukları durumlara göre fikirler sunmak, insanların kendilerini hem sosyal olarak hem de kariyer açısından geliştirmelerini sağlamak için çalışma yürütürler. Mesleğini bu alanda profesyonel olarak sürdüren Tıp Doktoru ve Yaşam Koçu İlke Dalkılıç ile siz okurlarımız için bir araya geldik ve ‘yaşam koçluğu’ hakkında kendisine sorular sorduk.

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Herkes gibi “hayat mücadelesi” veren sıradan bir insanım diyebilirim. Evli ve 1 çocuk babasıyım. Esas mesleğim hekimlik... Kısa bir süre önce işime biraz ara verdim ve bu süreçte kişisel çalışmalarıma odaklandım. 35 yaşındayım, konu ayırmaksızın eğitimin ne kadar önemli ve keyifli bir şey olduğunu yeni fark ediyorum. 2 yıl kadar önce de profesyonel yaşam koçluğu ve eğitim koçluğu üzerine eğitimler alıp bu alanda da kendimi geliştirmeye başladım. Ayrıca komedi ve mizah yazarlığı yapıyorum. Birkaç online mizah dergisinde absürt komedi öykülerim yayınlanıyor.

Yaşam koçluğu alanında neden hizmet vermeyi seçtiniz?

Tuhaftır belki ama koçluk sertifikamı hak etmeden önce böyle bir mesleğin varlığından haberdar bile değildim. Hatta bana çok uçuk gelirdi. Sanki bir adama yemeyi, içmeyi, piyano çalmayı, giyinmeyi, şarap içmeyi, golf oynamayı ve dans etmeyi öğretmek için para karşılığı tutulan Fransız kökenli bir film karakteri uyandırırdı zihnimde. Fazlasıyla hafife alırdım bu işi. “Koç dediğin kişi önce kendi hayatını düzeltsin, sonra akıl versin” derdim. Konunun bu dediklerimle hiçbir ilgisinin olmadığını görünce; yani eğitimimi alırken fark ettim bu işin ciddiyetini. İşte o an karar verdim bu alanda dişe dokunur işler çıkarmaya.

Yaşam koçu tam olarak nedir, ne yapar?

Yaşam koçluğunun birçok tanımı var ve de birbirinden keskin sınırlarla ayrılan alt dalları... Kısaca tanımını özetlersek “Kişinin kendi potansiyeli konusunda farkındalığını artırmak ve sürdürülebilir bir motivasyonla hedefine ulaşmasını en ergonomik yolla gerçekleştirmesini sağlamaktır”. Profesyonel koç, bu tanımı sağlayan kişidir. Psikiyatri uzmanı değildir; tıp diploması olması gerekmez, ilaç yazmaz. Psikolog değildir; terapi yapmaz ve ruhsal sıkıntılarla ilgilenmez. Belki de en önemlisi akıl vermez... Yaşam koçu hedefe giden yolda profesyonel bir yoldaştır. Danışanı ile başlangıç ve bitiş saatleri belli görüşmeler yapar, karşılıklı olarak ödevler verilir ve yapılır. Hedef ve başarı durum analizleri hazırlanır. Koçun ilgili konuyu iyi bilmesine gerek yoktur; o sadece iyi bir antrenördür.

Uzmanlık alanlarınız nedir?

Genel kapsamlı yaşam koçluğu ve öğrenciler için eğitim koçluğu diyebilirim. İkisi birbirinden farklı alanlar. Özellikle sınav adayı gençlerin LGS, YKS ve KPSS gibi… Hazırlık süreçlerini çok önemsiyorum ve maalesef eğitim kurumlarındaki rehberlik hizmetlerinin sadece ders çalışma programı, hangi puana hangi bölümün tekabül ettiği vs konular dışında ciddi bir katkı yaptığını söyleyemem. İyi bir eğitim koçu, öğrencinin hayatına öyle dokunuşlar yapar ki; bu öğrenci sınav sürecini keyifli ve özgüveni yüksek bir şekilde tamamlar. Başarı, bunun sonuçlarından sadece birisidir.

Bu mesleğin avantajları ve dezavantajları nedir?

Önce dezavantajlarından bahsedeyim... Suiistimale oldukça açık bir alan. Yani sertifikası olmadığı halde kendini koç olarak tanımlayanlar, danışanları ile etik dışı ilişki kurmaya çalışanlar, ederinin çok üstünde ücret isteyenler ve belki de en önemlisi yetersiz olup sırf boşluktan dolayı bu işe soyunanlar. Topyekun bu kişilerden uzak durmak gerekiyor. Bu konuda katıyım. Avantajları konusundan emin değilim; çünkü insanlar ciddi bir ekonomik darboğaz yaşıyor. Asgari ihtiyaçlarını karşılayamayan ailelerden bir koça ücret ödemesini beklemek hayal ürünüdür. Bu işi para kazanmak amacı ile yaparsanız sonuç çok basittir: Kazanamazsınız. Vicdani sorumluluğu ve ahlak duygusu yüksek biriyseniz ancak o zaman yaptığınız işten tatmin olursunuz. Sonuçta bir insanın hayatına dokunuyorum. Bunun ne anlama geldiğini iyi bildiğimi düşünüyorum.

Yaşam koçu nasıl olunur, bu alanda faaliyet göstermek isteyenler ne gibi eğitimler alıyorlar?

Yaşam koçu olmak basittir. Zor olan bu mesleği icra etmektir. Koçluk sertifikası için eğitim düzenleyen bazı firmalar var ve onlardan detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.

Siz eğitim konusunda insanlara hizmet veriyor musunuz, veriyorsanız insanlar size nasıl ulaşabilir?

Ben eğitmen değilim. İşimi aktif olarak sahada yapıyorum; yani birebir öğrenci koçluğu ve yaşam koçluğu...

Bu alanda faaliyet gösterenler sürekli kendilerine geliştirmek durumunda. Siz kendinizi geliştirmek adına neler yapıyorsunuz?

Kendimi geliştirmek adına bazı meslektaşlarımla sürekli fikir alışverişinde bulunuyor ve sosyal medyada işinin ehli meslek gruplarıyla canlı yayınlar yapıyorum. İnsanlara eskisi gibi akıl vermek yerine onlarla gerçekçi diyaloglar kurabilme üzerine çalışmaların da içindeyim. Sadece kitap okuyarak bu konuda gelişim mümkün değil. Olabildiğince çok vaka, çok hayat tanıma üzerine gayretim.

Eklemek istedikleriniz nedir?

Sanırım temel çerçeveyi çizmiş olduk. Herkes için tek temennim; daha sağlıklı, daha huzurlu bir hayat yaşamaları. Bunda çok samimiyim. Şahsi olarak katkı ya da koçluk hizmeti almak isteyenler için iletişim adresim: dr.portnoyilke@gmail.com.

İNSAN HAYATI SUİSTİMAL EDİLEMEZ

Yaptığınız işe bir nevi psikolojik anlamda destek vermek denilebilir mi?

İnanın sabah kahvaltıda yediğiniz taze bir salatalığın bile insan psikolojisine olumlu katkısı var. Bir hekim olarak söyleyeyim; insan sağlığı bedenen ve ruhen tam bir iyilik ve bütünlük halidir. Bu kapsamda elbette kişilere psikolojik katkımız var; ancak terapi gerektiğini hissettiğim an görüşmeyi sonlandırır ve danışanımı başka bir merkeze yönlendiririm. Bilinçli bir koç bu şekilde davranmak zorundadır. İnsanın hayatı ve ümitleri suiistimal edilemez.

İNSANLAR NEDEN YAŞAM KOÇUNA İHTİYAÇ DUYUYOR?

Yaşam koçuna insanlar neden ihtiyaç duyuyor, günümüzde neden bu kadar popüler hale geldi?

Bundan 20 sene önce psikiyatri uzmanına gitmek, 10 sene önce psikologa görünmek ayıp karşılanıyordu bu coğrafyada. Şu an da bir koçla görüşmek tuhaf karşılanıyor. Önümüzdeki birkaç yıl içinde bu yanlış algının da tümüyle kırılacağından eminim. Bu ihtiyacın oluşmasındaki temel sebep tabi ki ülkemizin ekonomik ve sosyal bir darboğazdan geçiyor olması. Milyonlar için yaşam gerçekten zor.