'İklim Kanunu Teklifi' geri çekildi, zirai don komisyonu kurulacak

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, Meclis Başkan Vekili Gülizar Biçer Karaca’nın başkanlığında toplandı. Gündemde yer alan 'İklim Kanunu Teklifi' üzerine yapılan değerlendirmelerde muhalefet cephesinden sert eleştiriler yükseldi. Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Selçuk Özdağ, teklifin tali komisyonlara uğramadan hızla geçirilmesini eleştirerek, iktidarın Anayasa Mahkemesi kararlarını hiçe saydığını ve muhalefetin sürece dahil edilmediğini savundu. Özdağ, "Bu bir iklim değil, imtiyaz kanunudur" diyerek teklifin geri çekilmesi çağrısında bulundu.

'GERİ ÇEKİLMESİNİ OLUMLU GÖRÜYORUZ'

DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koyçiğit ise kanun teklifinin geri çekilmesini olumlu bulduklarını kaydederek, "Dünyada bir iklim krizi yaşanıyor. Biz de bir iklim yasasını mecliste görüşüyorduk. Bu yasanın sorunlu bir yasa olduğunu bizler Mecliste dile getirdik ve kamuoyunda da çok ciddi bir tepki oluştu. Bugün, 'Tarımsal don' diye yaşadığımız şeyin tam da doğayı, insanı, çevreyi, gözetmeyen tamamen ticari saiklerle hazırlanmış, sermayeyi gözeten yasal düzenlemelerin bir sonucu olarak böyle süreçlerle karşı karşıya kaldığımızın iyi görülmesi gerekiyor. O yüzden iklim yasasının geri çekilmesini olumlu buluyoruz. Ancak bununla beraber aynı yasanın yeniden geri getirilmesi yerine, hem muhalefetin hem iklim aktivistlerinin hem de kamuoyunun bütün önerilerini gözetecek bir şekliyle, doğayı koruyan bir yasanın yapılması gerekiyor. Gerçekten iklim krizini engelleyecek, önleyecek, azaltacak bir iklim kanununun meclisten geçirilmesi gerekiyor" diye konuştu.

'YANLIŞTAN DÖNMEK ERDEMDİR'

CHP Grup Başkanvekili Murat Emir ise kanun teklifinin geçen hafta görüşülmeye başlandığını vurgulayarak, "Geçen hafta Genel Kurul da görüşülmeye başlanan İklim Yasası; hem muhalif partilerin etkili direnci hem de sivil toplumun kabul etmemesi üzerine tekrar komisyona çekilecek olması olumlu bir gelişmedir. Bir yanlıştan dönmek erdemdir ama burada yapılması gereken ortak aklı çalıştırmak, sivil toplumun, üniversitelerin, muhalefet partilerinin sözü olan herkesin sözünü dinlemek ve gerçekten de Türkiye'nin hak ettiği bir iklim yasasını yaşama geçirmektir. Bu yönüyle de komisyon çalışmalarından başlayarak yeniden elde edilen fırsatın etkili bir şekilde değerlendirilmesini ümit ediyorum" dedi.

'İLERİ BİR TARİHE BIRAKIYORUZ'

AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta ise teklif ile ilgili, "İklim Kanunu ile ilgili bugün zirai don ile ilgili yeni bir komisyon kurulacak. Oradan gelecek katkıların değerlendirilmesi ve toplumda birtakım konuların yanlış anlaşılması üzerine; daha çok tartışılması, konuşulması, iktidar ve muhalefetin ortak görüşleri çerçevesinde yeniden çalışılması üzerine karar verdik ve bu konuyu ileri bir tarihe bıraktığımızı söylemek istiyorum. Bu doğru bir karar ancak bugün yaşadığımız zirai don nedeniyle iklim ile ilgili bir kanuna ihtiyacımız olduğu bir kesindir" değerlendirmesinde bulundu.

TBMM'DE ZİRAİ DON ARAŞTIRMA KOMİSYONU KURULDU

TBMM Genel Kurulu'nda, son günlerde Türkiye genelinde etkili olan kar yağışı ve beraberinde gelen soğuk hava dalgası nedeniyle yaşanan zirai don ile ilgili Meclis Araştırma Komisyonu kuruldu. Genel Kurul'da, grubu bulunan siyasi partilerin TBMM Başkanlığı'na sunduğu, '2025 yılının Nisan ayında ülkemizde gerçekleşen zirai don olayının sonuçlarının araştırılması, üreticilerin ve tarımsal ürünlerin uğradığı zararların tespiti ve gelecekte yaşanabilecek benzer olayların etkilerinin en aza indirilmesi için alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi' başlıklı araştırma önergesi görüşüldü.

'ZİRAİ DON OLAYI, HÜKÜMETİN TARIM POLİTİKA SINAVIDIR'

Önerge üzerine Yeni Yol Partisi adına söz alan Grup Başkanı Bülent Kaya, zirai don olayının Türkiye'nin tarımını sarstığını belirterek, "Bu felaketin üzerinden henüz birkaç gün geçtikten sonra şunu açık yüreklilikle söylemek lazım ki; bu sadece bir doğa olayı değil, aynı zamanda hükümetin bir tarım politikası sınavıdır. Eğer bu sınavda sınıfta kalırsak yalnızca çiftçi değil, gıda güvenliğimiz, kırsal istihdamımız, ihracat potansiyelimiz yani topyekün Türkiye ekonomisi ve Türkiye ihracatı zarar görecektir. Bakınız, Malatya'da kayısı, Manisa'da üzüm, Karaman'da elma, Sakarya'da fındık, Bursa'da şeftali, Adana'da narenciye, Konya'da pancar, Türkiye'nin tarımsal üretim ve ihracatında söz sahibi olduğu ürünlerin neredeyse tamamı bu don felaketinden etkilendi, zarar gördü. Ve sadece ürünler değil, üreticiler de ciddi manada tükendi. Şayet bugün üreticileri koruyacak önlemleri burada oturup karara bağlamazsak, emin olun üretimdeki bu zararlar giderilmezse yarın öbür gün tüketicilerimiz de tükenecektir" ifadelerini kullandı. Kaya, çiftçilerin sigortalı olup olmaksızın desteklenmesi gerektiğini de ekledi.

'HÜKÜMET ZİRAİ DON YAŞANAN TÜM BÖLGELERİ, DOĞAL AFET BÖLGESİ İLAN ETMELİ'

Zirai don olayının ülke genelinde ciddi bir şekilde etkilendiğini kaydeden İYİ Parti Mersin Milletvekili Burhanettin Kocamaz, "Hükümet tarafından dondan mağdur olan üreticilere talep edilmesine rağmen bugüne kadar herhangi bir destek sağlanmamıştır. Mersin'e ve Çukurova'ya yeterli desteği sağlayamayan iktidar, bu kez son yaşanan zirai don olayını inşallah seyretmekle kalmaz ve çiftçilerimizi kendi kaderlerine terk etmez. Tüm ülkemizde ve Mersin'de bu yıl hemen hemen her üründe büyük rekolte kayıpları yaşanacaktır. Bu durum, ülkemiz ve ülkemiz ekonomisi açısından büyük bir talihsizliktir. Çiftçimizin bu zor iklim ve ekonomik şartlarda bahçe ve arazilerine tekrar masraf edecek durumları kalmamış, bu ağır yükün ve yüksek faturaların altından kalkabilmeleri için mutlaka desteğe ihtiyaçları vardır. Hükümet acilen zirai don yaşanan tüm bölgeleri doğal afet bölgesi ilan etmeli, bu bölgelerde bir an evvel tespitler yapmalı, çiftçilerimizin zararları telafi edilerek devlet tarafından karşılanmalıdır" diye konuştu.

'SİYASET ÜSTÜ BİR MESELEDİR'

MHP grubu adına söz alan Adana Milletvekili Muharrem Varlı ise çiftçilerin cari açığın önlenmesine en büyük katkı sunan kesim olduğunu söyleyerek, "Bugün Türkiye'nin ihracatı, bakın, çiftçinin mal, ürettiği ürünler ve ona dayalı sanayi ürünleriyle alakalıdır. Onun için bizim her halükarda çiftçimizi korumamız ve bu meseleye sahip çıkmamız lazım. Aynı zamanda bu mesele siyaset üstü bir meseledir. Burada bütün siyasi partilerin ortak önerge vermiş olmasından son derece mutlu oldum çünkü tarım ve çiftçi bu ülkenin çok önemli bir kurumudur. Eğer biz bu meseleyi siyaset üstü olarak görüp hep birlikte sahiplenirsek inanın ki çiftçimize ve ülkemize çok önemli katkı sağlamış oluruz. Yine, mesele bağcıyı dövmek değil üzüm yemektir. Dolayısıyla bağcıyı dövmek kolaydır ama üzümü yemek zordur çünkü üzüm yetiştirmek lazımdır. Onun için biz bu meseleyi siyaset meselesi değil, bu meseleyi tamamen ülkenin geleceği, çiftçinin geleceği ve üretimin geleceği açısından değerlendirmemiz lazım ve bu gözle bakmamız lazım" dedi.

'ÇİFTÇİLER, DEVLETTEN DESTEK İSTİYORLAR'

Zirai don vakası ile ilgili ortak önergenin önemli olduğunu söyleyen DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın, vakanın 85 milyonu ilgilendirdiğini ekledi. Akın, "Bu bir felakettir, bu felaket karşısında bir toplumsal ortak duyarlılık sağlanması gerekir ve bir olağanüstü dönem ilan edilerek bence hiç kimsenin ayrım gözetmeksizin zararının karşılanması kamusal olarak bizim sorumluluğumuzdadır. Dolayısıyla, TARSİM'e bağlı olarak sigortalıların ödendiği, sigortasızların ödenmediği gibi durum doğru değildir. Çünkü bu felaketin sorumlusu olan çiftçiler değildir. Elbette sigorta yaptırmamış olabilirler ama onlar sigorta yaptırmasa bile mevcut bu koşulların mağdurudurlar, sorumluları değillerdir. O nedenle biz DEM Parti olarak ayırım gözetmeksizin bu konuda mağdur olan bütün yurttaşlarımızın bedellerinin ödenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Örneğin, Malatya'dan insanlar arıyorlar, ağaçların kökü bile kurumuş. Ayrıca don meselesiyle komple inmiş ağaçlar, kırılmış yani, gelecek sene için de çok büyük tahribatlar olduğunu söylüyorlar ve tabiri caizse deprem dönemine benzetiyorlar ve deprem döneminde nasıl, 'Devlet nerede?' diye bağırıyorlarsa bugün de Malatya'daki insanlar, Mersin'deki insanlar, Manisa'daki üzüm üreticileri bağırıyorlar ve devletten destek istiyorlar" değerlendirmesinde bulundu.

'KOMİSYON UMARIM ÇİFTÇİNİN LEHİNE ÇALIŞMA YAPAR'

CHP grubu adına söz alan Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, zirai don olayının Malatya kayısısını etkilediğini ifade etti ve elindeki kuru dalları göstererek, "Bunu burada kırmak istiyorum, bakın, şurası tamamen yanmış durumda. Bunu niye kırıyorum, niye gösteriyorum size? Bu, sadece bu yılki ürünün yanması anlamına gelmiyor; bu, önümüzdeki yıl da bu ağaçların meyve vermeyeceğini gösteriyor ve maalesef, bu ağaçların birçoğu kesilme tehlikesiyle karşı karşıya. İnsanlar, 'Yüzyılın yaşamış olduğu en büyük felaketle karşı karşıyayız' diyorlar. Biliyorsunuz, Malatya ve Maraş gibi 11 ilimiz deprem felaketinden etkilendi. Malatyalılar adeta ikinci depremi yaşıyor. İlk depremde, 6 Şubatta, büyük felakette insanlar canlarını kaybetti; şimdi de ocakları söndü ve insanların gelecekle ilgili hiçbir umudu kalmamış durumda. Bizim gibi tarıma dayalı illerde maalesef, önümüzdeki dönem çok zor geçecek. Bir deprem yaşamışız, ikinci bir depremi, büyük felaketi yaşıyoruz, herkes bir hissedecek, bizim gibi depremi yaşamış insanlar iki hissedecek; bu konuya dikkat çekmek istiyorum. Eğer bahçeyi görmediyseniz, eğer köyü görmediyseniz bu felaketin ne anlama geldiğini uzaktan göremezsiniz. Dolayısıyla böyle bir araştırma komisyonu kurulması önemli, kıymetli, umarım çiftçinin lehine çalışmayı yapar" ifadelerini kullandı.

'SADECE MEYVELERE ZARAR VERDİ'

Zirai don olayı ile ilgili pek çok iddianın dolaştığını aktaran AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfenkçi, "Özellikle birtakım çevreler de, 'Tarım ürünlerinde bittik, öldük' gibi gerçekten böyle infiale neden olacak açıklamalarda da bulunuyorlar. Esasında bu don gerçekten meyve ağaçlarını vurdu, meyvelere zarar verdi. Yağlı tohumlar gibi, sebzeler gibi ürünlerimiz Allah'a hamdolsun şu anda çok büyük zararla karşı karşıya bulunmamaktadır. Hükümetimiz çeşitli zamanlarda ciddi anlamda tarıma destek vermekte, vermeye de devam etmekte. Özellikle TARSİM sigortasına yüzde 70 oranında prim vermekte ve bu primin yine TARSİM'in belki yapısıyla ilgili Tarım Bakanlığımız bir çalışma yapabilir ama şu anda verilen primler önemli ve sigortanın da gün geçtikçe önemi artmaktadır. Değerli arkadaşlar, 'Biz AK Parti olarak üreticilerimizin yanındayız' sözü bizim için bir slogandan öte somut politikalarımızın temelidir.” dedi.

KOMİSYON KURULDU

Siyasi parti temsilcilerinin açıklamalarının ardından Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca, araştırma önergesini oylamaya sundu. Tüm siyasi partilerin onayıyla, Türkiye genelinde yaşanan zirai don olaylarının araştırılmasına yönelik Meclis Araştırma Komisyonu kuruldu. Karaca, Komisyonun çalışma süresinin 3 ay olacağını ve gerektiğinde Ankara dışında çalışabileceğine ilişkin maddeleri onayladı ve Genel Kurulu, 16 Nisan'da toplanmak üzere kapattı.