EĞİTİM YÖNETİCİLERİNİN NİTELİĞİNİN ARTIRILMASI-II

Yönetim, bir örgütün dinamosudur.

Çünkü yönetim olgusu, insan faaliyetlerinin her aşamasında bulunmakta ve tüm faaliyetleri derinden etkilediği görülmektedir.  Evet yönetim faaliyetinin varlığı okulda, fabrikada, büroda, hastanede, bankada ve hatta evde kendini göstermektedir. Bu yönüyle yönetim evrenseldir. Bununla birlikte değişik faaliyet alanlarında bulunan yöneticilerin görevlerinin ve amaçlarının farklı olması, bütün olumsuzlukları aşarak başarıya ulaşmak istemeleri ve başarıya ulaşmak için izledikleri yöntem, sahip oldukları yönetim bilgisinden ötürü farklı şekillerde olmaktadır. Bu yönüyle de yönetim bireyseldir.  

Aynı zamanda yöneticilerin niteliklerinin, tutumlarının ve sorumlu oldukları örgütün yapısının değişik olması da bu farklılığı ortaya çıkarmaktadır. Bu itibarla bugünkü yazımızı, faydalı olması ümit ve temennisiyle 19. Milli Eğitim Şurası’nda  “Eğitim Yöneticilerinin Niteliğinin Artırılması” konusunda alınan tavsiye kararlarının ikinci ve son bölümüne ayırdık.

Eğitim Yöneticiliğine Yeniden Görevlendirme

Eğitim yöneticiliğine yeniden atanmada nesnel, ölçülebilir, ayırt edici ölçütler esas alınmalıdır. Bir yöneticiyi değerlendirmek için değerlendirme komisyonunda bulunanlar, en az bir yıl değerlendirilecek yönetici ile çalışmış olmalıdır. Eğitim yöneticilerinin değerlendirilmesinde algı ölçümlerinin yanında, eğitim yöneticisinin görev süresince görev yaptığı okulun temel başarı göstergelerindeki değişim de dikkate alınmalıdır.

Her derece ve türdeki eğitim kurumu için başarı göstergeleri belirlenmeli ve bu göstergelerin eğitim bölgesi, il ve ilçe düzeyinde zamana bağlı değişimini gösteren karşılaştırmalı bir veri tabanının oluşturulması sağlanmalıdır. Veri tabanı oluşturulurken, performansa olumsuz etkisi olan ve yöneticinin inisiyatifi dışında gelişen olumsuzluklar değerlendirmede dikkate alınmalıdır. Okullar için her yıl somut performans ölçütlerine dayalı bir okul karnesi oluşturulmalıdır. Politika oluşturma konumunda olan Milli Eğitim Bakanlığı üst düzey yönetim kademelerine, eğitim ve eğitim yöneticiliği alanında deneyimi olan yöneticiler atanmalıdır. MEB-YÖK arasında yapılacak bir protokolle Millî Eğitim Bakanlığı personelinin yüksek lisans ve eğitim doktorası eğitimi almaları sağlanmalı, bu bağlamda eğitime erişimin kolaylaştırılması amacıyla yasal düzenlemeler yapılmalıdır.

Hizmet İçinde Yetiştirme

Hizmet içi eğitim programları, mesleki yeterlikler ölçütlerine dayandırılmalıdır. Hizmet içi eğitim programlarındaki her bir kurs/seminer belli bir yeterliği kazandırma ve belgelendirme temeline dayalı olmalıdır. Hizmet içi eğitim programları, belli bir probleme çözüm üretmeye yönelik somut çıktıları olan etkinlik ve eylem araştırması temelli yeterlik kazandıran programlar olmalıdır. Hizmet içi eğitim programlarında görev alacak eğitim görevlileri, programın amaç ve içeriğine uygun yeterliğe sahip olmalıdır.

Hizmet içi eğitim programlarında eğitim görevlilerinin dolaşımı esas alınarak eğitimlerin mahallinde düzenlenmesine öncelik verilmelidir. Hizmet içi eğitim programları akredite edilerek eğitim yöneticilerinin belli bir zaman diliminde belirli kredide eğitim almaları sağlanmalı, giderleri kurumca karşılanmalı ve alınan eğitim, yöneticilerin değerlendirmesinde kullanılmalıdır. Eğitim yöneticilerinin mesleki gelişimlerinin sağlanmasında kılavuzluk (mentörlük) mekanizmaları oluşturulmalıdır. Eğitim yönetimi alanında eğitim almış, deneyim ve başarıya sahip yöneticiler ile maarif müfettişleri kılavuz (mentör) olarak yararlanılmalıdır.

Diğer Konular

Genel bütçeden pay ayrılarak okul/kurum bütçesi oluşturulmalı, okul/kurum yönetimince bunun etkili kullanımını sağlayacak bütün gelir ve harcamalar yasal güvence altına alınmalıdır. Lisansüstü programlarda okul kademelerine özgü programlar açılmalıdır. (örnek, özel eğitimin yönetimi, mesleki teknik eğitimin yönetimi, ilköğretim yönetimi, ortaöğretim yönetimi, yükseköğretimin yönetimi gibi). Tezsiz yüksek lisans programında olduğu gibi uygulayıcılara yönelik olarak eğitim doktorası programı açılmalıdır. Döner sermayesi olan okullarda müdür yardımcılarından birisinin işletme/muhasebe alanında formasyona sahip öğretmenler arasından seçilmesine öncelik verilmelidir. Yöneticinin ders denetimi ve rehberlik görevini etkili bir şekilde yapabilmesi için rehberlik ve denetim modelleri ile yaklaşımları konusunda yeterlikleri artırılmalıdır. Lisansüstü eğitim yapan yöneticilerin bu eğitimlerinin karşılığı,  lisansüstü eğitim tazminatı olarak özlük haklarına yansıtılmalıdır.

Maarif müfettişleri arasındaki özlük hakları ve maaş farklılıkları giderilmelidir. Milli eğitim uzmanlıklarına seçme ve atama süreci, ağırlık öğretmenler lehine olacak şekilde değiştirilmelidir.  Milli eğitim uzmanlıklarına ve maarif müfettişliğine geçişte öğretmenler yönünden yaş şartı kaldırılmalıdır.

EĞİTİM YÖNETİCİLERİNİN NİTELİĞİNİN ARTIRILMASI-II