Bir Doktorun Griple Mücadelesi

İki gündür boğazımda hafif bir yanma ve halsizlik var.

Ateş, burun akıntısı, öksürük gibi başka da bir belirti yok. Ancak bu bile beni keyifsiz yapıyor. Kendimi bıraksam yatabilirim.

İlaç kullanmak istemiyorum. Bahçemizden yetişen organik mandalinaları ve akşamları soba üstünde pişirdiğimiz kestaneleri yiyerek idare etmeye çalışıyorum.

İlaçsız atlatacağıma inanıyorum.

Ünlü bir enfeksiyon hastalıkları uzmanı olan hocamız Kaya Kılıçturgay (Yaşıyorsa Allah sağlık sıhhat versin, rahmete intikal ettiyse Allah rahmet etsin) ‘Grip ilaçsız bir haftada ilaç kullanarak yedi günde geçer’ derdi. Kendisi 12 Eylül Askeri Darbesi döneminde iki yıl Sağlık Bakanlığı yapmış, sonrasında da Uludağ Üniversitesi’nde Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları kürsüsünde çalışmalarını devam ettirmişti.

Darbe hükümetinde yer alması sanırım Kaya Hoca için pek çok kişinin gözünde negatif bir imaj oluşturmuştur. Ancak biz öğrenciler olarak kendisinin ileri yaşına rağmen bitmeyen enerjisi, yaptığı bilimsel çalışmaları, öğrencilere ve eğitime verdiği önem ile gözümüzde hep değerli bir insan olarak bildik, aklımızda öyle kaldı.

İnsanların her hasta olduğunda antibiyotiklere saldırmasına çok kızardı. Bize ‘Çocuklar; bakteriler zaten vücudumuzda var. Ağzımızda, boğazımızda, kulağımızda, bağırsaklarımıza, cildimizde yani hemen her tarafta zaten bize zarar vermeden yaşıyorlar. Onlar aslında başka zararlı bakterilerin de vücudumuza girmesine, yerleşip yuva kurmasına ve hastalıklara yol açmasına engel oluyorlar’ derdi.

‘Hocam o zaman bu nezle grip neden oluyor peki’ derdik.

‘Hastalıklar özellikle kış döneminde virüsler nedeniyle oluşur. Virüsler dışarıdan, çoğunlukla solunum yolu ile vücudumuza girerler. Ancak her virüs alan da hasta olacak diye bir kural yok. Eğer mevsime uygun, iyi ve dengeli besleniyorsanız, mevsime uygun giyinip kuşanıyorsanız, sigara ve alkol almıyorsanız virüsler sizde hastalık oluşturmayabilir. Ama mesela daha vücut direnci tam oturmayan çocuklarda ve vücut savunması artık iyi olmayan, yaşlı ve başka hastalıkları olan insanlarda virüsler hastalık yapabilir’ derdi.

‘Hocam o zaman tedbiren antibiyotik alalım tüm kış. Hasta olmayız o zaman ‘derdik.

Hoca sinirden kızarırdı. ‘Antibiyotik ne demek?’ diye sorardı.

Etraftan bir sürü farklı farklı cevaplar gelirdi.

Eliyle sarkan gıdığını okşayan hoca, doğru cevabı duyuncaya kadar sabırla beklerdi.

Cevabı alamadığında kendisi anlatırdı. ‘Antibiyotik terimi ‘hayata karşı’ anlamına gelir. Çünkü ‘biyosis’ ‘hayat’ demektir. Siz antibiyotik kullandığınızda bazı hayatlara son veriyorsunuz’ derdi.

‘İyi ya işte hocam. Zararlı hayatlar onlar. Hastalık yapmadan öldürelim, yılanın başını küçükken ezelim’ derdik.

‘Yavrum yılanın başını ezelim derken taşı ayağınıza vuruyorsunuz’ derdi.

‘Nasıl yani hocam’ derdik.

‘Antibiyotikler bakterileri öldürür, virüslere etki etmez. Oysa nezle grip gibi hastalıklar virüs kökenli hastalıklardır. Size virüs bulaşmış, siz gidip bakterileri öldürüyorsunuz. Aslında o bakteriler virüslerin yerleşmesine karşı duvar görevi görüyorlar. Şöyle anlatayım; vücudunuz bir kale ise bakteriler sizin vücudunuzu savunan askerlerdir. O askerleri kendi elinizle öldürüp kaleyi savunmasız bırakıyorsunuz. Böylece virüslerin ya da daha zararlı bakterilerin yerleşmesini kendi elinizle kolaylaştırıyorsunuz’ derdi.

‘Hocam o zaman virüsleri öldürecek antibiyotik kullanalım’ derdik.

‘Yavrum anlattığım ancak bu kadar mı giriyor kafanıza. Virüsleri öldüren ilaçlara antibiyotik denmez, onlar antiviral ilaçlardır. Hem zaten virüsler normalde insanı öldürmez. Virüsler vücudun direncini kırdıktan sonra ortaya çıkan hastalıklar insanı öldürür. Gereksiz antibiyotik kullanımı insan direncini kırar ayrıca hiçbir ilacın etki etmediği bakteriler yaratır. Sizin zekanız varsa onların da var. Öyle ezbere, canınız istediğinde kafanıza göre antibiyotik kullanmayın’ derdi.

Tabi biz hocayı dinledik mi?

Şahsen ben dinledim. Kafamda yer etti.

Ama Türk insanı dinliyor mu? Hayır.

Başı ağrıyan kişi ‘Bana bir antibiyotik yaz’ diye geliyor. Genelde tartışmamak ya da Sağlık Bakanlığı’nda şikayete uğramamak için (şikayet edenler ‘doktor bana antibiyotik yazmadı diye şikayet etmiyorlar. ‘Bize kızdı, küfür etti’ falan diyorlar) hiç sorgusuz yazıyorum.

Bazen de öylesine soruyorum ‘Neden antibiyotik alıyorsunuz?’ diye ‘Baş ağrısını kesmek için’ diyorlar.

Lahavle çekip ‘Doktor beni elledi, taciz etti’ deyip Bakanlığa şikayet etmesinler diye istediklerini yazıp başımı ağrıtmıyorum. 

Bir Doktorun Griple Mücadelesi