Bayramda küs olan insanları barıştırmak için yalan söylemek caiz mi?


  • Oluşturulma Tarihi : 09.04.2024 09:15
  • Güncelleme Tarihi : 09.04.2024 09:15

Yalan, İslam’ın yasakladığı büyük günahlardan birisidir. Yalanın şakası da ciddisi de yasak ve haramdır. Sevgili peygamberimiz bu hususta şöyle buyurmaktadır: “insanları güldürmek için yalan söyleyen kişiye yazıklar olsun, yazıklar olsun, yazıklar olsun” (Ebu Davud, “Edeb”, 40.) Buna göre şaka ile de olsa yalan söylemek caiz değildir. Yalan ancak şu üç yerde söylenebilir.

1-Karı kocanın arasını düzeltmek

2-Arası bozulan iki kişinin arasını düzeltmek için

3- Savaşta düşmanı mağlup edebilmek için.

Bu bağlamda küs olan iki insanın arasını düzeltmek ve onları barıştırmak için yalan söylemekte bir sakınca yoktur. Ancak imkan varsa yalan söylemeden barıştırmak daha evladır.

Koca hanımına bayramda anne ve babasını ziyaret etmesini yasaklayabilir mi?

Kocanın, hanımını anne ve babasına gitmesine engel olması dinen uygun değildir. Böyle bir engelleme hakkı yoktur. Zira akrabalarla bağı kesmek dinen yasaklanmıştır. İslam dini, anne ve babaya iyiliği emreder. Bu emre engel olmak ise büyük günahlardandır.

Bayramda yapılması müstehap olanlar nelerdir?

Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, karşılaşılan müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere sadaka vermek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir. Allah’ın verdiği nimetlere şükretmek için sevinçli ve neşeli görünmek menduptur. Bütün bunların dışında çocuklar, bilhassa öksüz ve fakir çocuklar sevindirilmeli, akraba eş ve dost ziyaretleri de yapılarak hâl hatır sorulmalıdır.

Vefat eden anne babamız için bayramda sevap anlamında ne yapabiliriz?

Hayırlı evlat anne ve babanın amel defterini açık tutacak önemli bir manevi kazanç kapısıdır. Okuduğu her sure, getirdiği her salavat ve ettiği her dua, anne ve babasının amel defterine anında kaydedilir. Ebeveynin evlatları üstlerinde bazı önemli vazifeler vardır. Şöyle sıralayabiliriz: Anne ve babalarının dine uygun vasiyetlerini yerine getirmek, Onlar için bol bol istiğfar etmek, Namazlardan sonra dua edip sevaplarını onların ruhlarına hediye etmek, tuttuğumuz oruçların, kıldığımız namazların, verdiğimiz sadakaların, sevaplarını onlara da bağışlamak. Varsa kalan borçlarını ödemek, Kabirlerini ziyaret edip Kur’ân-ı Kerim okumak, Onlar için Hatimler okumak Dostları ile görüşmek, Ramazan’da ve sair vakitlerde, sevabı onlara olmak üzere sadaka vermek, Ana-babanın sevdiği yemeği ya da bir hayır yapıp, fakirlere dağıtıp ruhlarını şad etmek, sevabını onlara bağışlamak. Özetle; vefat etmiş olan anne ve babamız için her türlü ibadetin sevabı bağışlanabilir. Kuranı Kerim okuyup sevabını onlara bağışlayabilir ve onların adına sadaka verebiliriz.

Bayram gününde oruç tutmanın yasak olmasının hikmeti nedir?

Ramazan Bayramı’nın birinci gününde ve Kurban Bayramı’nın dört gününde oruç tutmak Hanefi Mezhebine göre tahrimen (harama yakın) mekruh Şafii mezhebine göre ise haramdır. Bunun sebebi hikmeti bu günler, ziyafet, ziyaret ve güzel günlerdir. O günlerde karşılıklı ikram esas olandır. İkramı geri çevirmemek lazım. Bu nedenle de bu günlerde oruç tutmamak gerekir. Aynı zamanda bayram günlerinde mümin manen Allah’ın misafiri kabul edilir. Kişinin misafir olduğu günde oruçlu olması demek, bir anlamda ikramı ret etmek anlamına geldiği için bayram gününde oruç tutmak yasaklanmıştır.

Günün Ayeti

Allah’tan korkun ve akrabalık bağlarını kesmekten sakının. (Nisa, 4/1.)

Günün Hadisi

Ramazan ve Kurban bayramının gecelerini ihya eden kimsenin kalbi, kalplerin öldüğü gün ölmez. (İbni Mâce, “Sıyâm”, 1782)

Günün Sözü

Hesaba çekileceğini bildiği halde haram mal toplamaya devam eden kimseye şaşarım. Hz. Osman

Günün Duası

Allah’ım bizi Ramazan ayında yaptığı ibadetleri kabul edilen ve bayrama erişebilen kullardan eyle.

Ramazan Kavramlar

Arefe nedir?

Herhangi bir dinî bayramdan önceki gün demektir. Arife günü aslen hicrî kâmerî Zilhicce ayının 9. günüdür ve bu gün Kurban Bayramı’ndan önceki, terviye gününden sonraki gündür. Ancak zamanla Ramazan Bayramı için de kullanılmaya başlanmıştır.

Günün Nüktesi

Reyyan Kapısı…

Sehl İbni Sa’d’dan rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber şöyle buyurdu:

“Cennette reyyân denilen bir kapı vardır ki, kıyamet günü oradan ancak oruçlular girecek, onlardan başka kimse giremeyecektir. Oruçlular nerede? diye çağrılır. Onlar da kalkıp girerler ve o kapıdan onlardan başkası asla giremez. Oruçlular girince o kapı kapanır ve bir daha oradan kimse girmez.” (Buhârî, “Savm”, 4.)

Bayramda küs olan insanları barıştırmak için yalan söylemek caiz mi?
Doç. Dr. Zeki Uyanık
Yazarımız Kim ?

Doç. Dr. Zeki Uyanık