2

Mezhebin anlamı nedir?


  • Oluşturulma Tarihi : 03.08.2018 07:41
  • Güncelleme Tarihi :

Dini bir kavram olarak mezhep, kendi içinde tutarlı bir metot ve düşünce sistemine sahip itikadi ve ameli doktrin manasına gelir. Mezhep kurucusu olan imamlar veya müctehidler hüküm çıkarma metotlarını belirleyen kimselerdir. Usul farklılıkları ile bunlara dayalı olarak ortaya çıkan hükümlerdeki farklılıklar mezhepleri oluşturmuştur. İslam literatüründe mezhepler itikadı mezhepler ve ameli (fıkhi) mezhepler olmak üzere ikiye ayrılır. Ehl-i sünnet olarak itikad mezhepleri Maturidi ve Eş’aridir. Fıkıh mezhepleri olarak da günümüzde Hanefi, Şafii, Hanbeli, Maliki varlığını korumaktadır.
Müslüman olmadan vefat etmiş akrabaya Yasin okumak caiz mi?
Hayatta olan inanmayanların doğru yolu bulmaları, hidayete ermeleri, İslam ile müşerref olmaları için dua etmede bir sakınca yoktur. Çünkü Rasulüllah Efendimiz Uhud savaşında mübarek dişleri kırılıp, yüzü yaralandığında, müşrikler için, “Allah’ım kavmimi bağışla, çünkü onlar bilmiyorlar” diye dua etmişlerdi. Ancak Müslüman olmadan ölen bir kimsenin bağışlanması için dua etmek dinen uygun değildir. Çünkü Allah kafirleri Cehennem’e koyacağını ve onların orada ebedî kalacağını bir çok ayeti kerimesinde, Hz. Peygamber de hadisi şeriflerinde bildirmiştir. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de geçen bu ayetler buna işaret etmektedir. “Cehennemlik oldukları anlaşıldıktan sonra akraba dahi olsalar, müşrikler için mağfiret dilemek Peygambere ve mü’minlere yaraşmaz. (Tevbe (9) 113). “Onlardan ölen kimsenin namazını sakın kılma! Mezarı başında da durma. Çünkü onlar Allah’ı ve Resulünü inkar ettiler.” “Onlara ister bağışlanma dile, ister dileme, fark etmez. Onlara yetmiş defa bağışlanma dilesen de Allah onları asla bağışlamayacaktır. Bu, onların Allah’ı ve Resulünü inkar etmesinden ötürüdür. (Tevbe (9) 80) Bunun aksini istemek Allah’ı isabetsizlikle suçlamak emirlerini reddetmek ve onu yalanlamak olur ki bu da küfürdür. Buna göre kâfir olarak ölen birisi için dua etmek küfürdür. Onun bağışlanması için dua edilemeyeceği gibi aynı şekilde ona Yasin, Fatiha gibi Kur’an’ın bir suresini okumak veya mezarında dua etmek caiz değildir. Dolayısıyla ölmüş birisine dua etmek, Fatiha okumak için İslam dinine göre o kişinin Müslüman olarak vefat etmiş olması lazım. İslam dışındaki bir inanç veya inançsızlık üzerine ölmüş ise ona rahmet okunmaz dua edilmez mezarının başında Kur’an, Yasin veya fatiha okunmaz. Ama kafirin vefatından dolayı onun akrabalarına baş sağlığı ve sabır dilenebilir.   
Namazın kılınış şekli ve rekat sayısı neye göre belirlenmiştir?
İslam dininde ibadetler tevkifidir. Yani hem farz oluş gerekçelerinin hem de uygulamalarının her yönüyle akılla bilinmesi mümkün değildir. Aynı şekilde ibadetlerle ilgili hususlar Kur’an’da genel olarak emredilmiş, Hz. Peygamber’in uygulamasıyla belirgin hâle gelmiştir. Kur’an’da, namazların belli vakitlerde farz kılındığı ve kıyam, kıraat, rükû ve secde gibi bir takım rükünlerinin olduğu bildirilmiş ancak söz konusu ibadetin detayları ve namaz içerisinde yapılması gereken diğer davranışlar ile ilgili hususlar Hz. Peygamber’in sünnetine bırakılmıştır. Nitekim sevgili Peygamberimiz, “Beni namazı nasıl kılarken gördüyseniz siz de öyle kılınız” (Buhârî, Ezan, 18) buyurmuştur. Buna göre namazla ilgili genel hüküm, rükün ve şartlar Kur’an’la, bunlara ilişkin ayrıntılar ise Hz. Peygamberin sünnetiyle belirlenmiştir.
Günün Ayeti
İnananlar arasında çirkin şeylerin yayılmasını arzulayan kimseler için dünyada da ahirette de çetin bir ceza vardır. Allah bilir, siz bilmezsiniz.” Nûr, 19
Günün Hadisi
“Kim, ödemek arzusu ile insanların malını alır ise, Allah (onun borcunu) ona bedel eda eder. Kim de telef etmek niyetiyle halkın malını alırsa Allah onu telef eder.” (Buharî, “İstikrâz”, 2)
Günün Sözü
Olmadı diye sızlandığın duaya, gün gelir olmadı diye şükredersin. (Sâdi ŞİRAZİ)
Günün Duası
Allah’ım imansız bir ölümden, hayırsız bir yaşamdan bizi koru.
Bunları biliyor muyuz?
Emr-i bi’l ma’ruf nedir?
İslâm’ın hükümleri, genel prensipleri ve emirleri uyarınca yapılması ve söylenmesi gereken her söz ve fiili tavsiye etmektir.
Günün Nüktesi
Ödeştik…
Hz. Enes’in bildirdiğine göre: Resul-i Ekrem hanımlarıyla şaka yapan erkeklerin en önde gelenlerinden biriydi. Hz. Aişe ile şakalaşmış, hatta koşu müsabakasında bile bulunmuştu. Bir yarışta Hz. Aişe onu geçmiş, başka bir zamanda Resul-i Ekrem onu geçince gülümseyerek “ödeştik” buyurmuşlardı.

Mezhebin anlamı nedir?
Doç. Dr. Zeki Uyanık
Yazarımız Kim ?

Doç. Dr. Zeki Uyanık