Vefat etmiş kişinin borçları dinen nasıl ödenir?


  • Oluşturulma Tarihi : 04.08.2022 04:59
  • Güncelleme Tarihi :
Vefat etmiş kişinin borçları dinen nasıl ödenir? yazının resmi

Dinen insanın borcu ikiye ayrılmaktadır. Allah’a karşı borçlar, kullara karşı olan borçlar. Bir kimse, üzerinde mesela oruç borcu olduğu halde vefat etmişse bu onun için Allah’a karşı bir borçtur. Kişi hayattayken bu oruçlarını tutmaktan aciz kalmış ise, orucunun borcunu fidye vererek ödemelidir. Ödeyememiş ise o zaman mirasından ödemeleri için mirasçılarına vasiyet etmelidir. Aynı şekilde zekat, keffaret gibi borçları için de vasiyet ederse varisleri bunu bıraktığı mirasın üçte birinden yerine getirmek zorundadırlar. Vasiyet etmemesi halinde ise varisler dilerlerse onun borcunu ödeyebilirler. Borç Allaha karşı değil de kullara karşı ise o zaman bu borcu kişi ya ödemeli ya da helalık almalıdır. Zira dinimizde insanların kul haklarına saygılı olunması emredilmiş; kul hakkı ihlalinin, hakkı ihlal edilen affetmedikçe, kimse tarafından affedilemeyeceği belirtilmiştir. Nitekim Veda Hutbesinde efendimiz: “Ey insanlar! Sizin canlarınız, mallarınız ırz ve namuslarınız, rabbinize kavuşuncaya kadar birbirinize haramdır (dokunulmazdır. )” (Buhari, “Hac”, 132) buyurmuştur. Bu yüzden ölen kişinin borçları varsa, techiz ve tekfinden sonra kalan malının tamamından borçları ödenir. Kalan miras borçların tamamını ödemeye yetmiyorsa, bu terikenin tamamı borçlar oranında alacaklılara bölüştürülür.

Sabah namazını ezandan önce kılmak caiz mi?

Namaz kılmada esas olan ezanın okunması değil namaz vaktinin girmiş olmasıdır. Yani bir namaz vakti girmişse ezan okunmamış olsa dahi o namaz kılınabilir. Aynı şekilde bir namaz vakti girmemişse ezan okunsa dahi kılınmaz. Mesela hoca yanlışlıkla sabah namazı vakti girdi diye ezan okursa ve vakit girmemişse velev ki ezan okunmuş olsa dahi namaz kılınmaz kılınsa da geçersizdir. Çünkü vakit girmemiştir. Aynı şekilde namaz vakti girmişse ama gerek elektrik olmayışından, gerekse başka bir sebepten dolayı ezan okunmamışsa bile namaz vakti girmiştir. Kişi namazını kılabilir. Sabah namazının durumu da böyledir. İmsak vakti girdikten sonra sabah namazının vakti girmiş demektir. Ezan okunmamışsa da namaz kılınır.

İğne yaptırmak abdesti bozar mı?

Hanefi mezhebine göre abdestliyken vücudun her hangi bir yerinden kan çıksa kişinin abdesti bozulur. Buna göre iğne vurulduktan sonra kanama olmuyorsa kişinin abdesti bozulmaz, kişi bu abdestle istediği kadar namaz kılar, ibadet eder. Ancak iğneden sonra herhangi bir kanama olursa abdest bozulur. Şafii mezhebine göre ise çıkan kan abdesti bozmaz. Bozmadığı için de iğneden sonra kan çıksa da abdest bozulmaz.

Yarışmalarda kazanılan hediyeleri almak caiz midir?

İlmi ya da başka bir meşru yarışmaya katılan ve kazanan kimseye para veya herhangi bir ödül vermek ve almak caizdir. Çünkü en nihayetinde bu bir yarışmadır. Yarışma olduğundan ve taraflardan herhangi birisinin bir kaybı olmadığından ve de aynı zamanda üçüncü bir kişi tarafından yarışmacılar ödüllendirildiğinden bu tarz yarışmalarda dereceye girenlerin ödüllendirilmesinde dinen bir sakınca yoktur.

Günün Ayeti

Allah, size evlerinizi güvenlik ve huzur bulacağınız yerler kıldı

Nahl, 16/80.

Günün Hadisi

Kim bir hayır işlemek ister de onu yapamazsa, kendisine bir sevap yazılır. Yaparsa on sevap yazılır.

(Müslim, “İman”, 25.)

Günün Sözü

Konuşmadan önce düşün ki konuştuktan sonra düşünmeyesin.

William Shakespeare

Günün Duası

Ya rabbi bugün kötü ve haram bir iş yapmaktan beni koru

Bunları biliyor muyuz?

Ebedî Mahrem Nedir?

Dinde kendileriyle evlenilmesi ölünceye kadar haram, yasak olan kimseler demektir.

Günün Nüktesi

En büyük ihsan…

Ebû Saîd el-Hudrî’nin naklettiğine göre,

Ensâr’dan bazı kimseler Resûlullah’dan ihtiyaçlarını karşılayacak kadar mal istemişlerdi.

Resûlullah isteyen herkese muhakkak verirdi ve öyle de yaptı. Nihayet yanında infak edilecek hiçbir şey kalmayınca, onlara şöyle buyurdu:

“Yanımda bulunan ne kadar mal varsa, onları sizden asla esirgemem. Şunu da iyi bilin ki, kim (istemeyip) iffetli kalmayı dilerse, Allah onu iffetli kılar. Kim de sabretmeye çalışırsa, Allah ona sabır ihsan eder. Kim insanlardan müstağni olmak isterse, Allah onu müstağni kılar. Sizlere sabırdan daha hayırlı ve daha büyük bir ihsanda bulunulmamıştır!”

Buhari, “Rikâk” 20.

Vefat etmiş kişinin borçları dinen nasıl ödenir?
Doç. Dr. Zeki Uyanık
Yazarımız Kim ?

Doç. Dr. Zeki Uyanık