Sporcu Beslenmesinde Ergojenik Ürünler

Gelişen bilim ve teknoloji spor faaliyetlerinde büyük başarıların yaşanmasına, aşılmaz derecelerin geçilmesini sağlarken beraberinde ilginin bu yöne çevrilmesi birlikte maddi beklentiler nedeniyle sporcuların sınırlarının zorlanmasına neden olmaktadır.
Spor öncelikler adil bir rekabet olarak müsabakalaştırılmasıdır, bu da tabi ki bilimin doğru ve kurallarına uygun olarak kullanılmasından geçmektedir. Araştırmacılar yaptıkları çalışmalarla insan fizyolojisinin sırlarını keşfederken antrenman bilimlerinin bu çerçevede düzenlenmesini, beslenme ve takviye besinlerin doğru ve ihtiyaç olunan miktar ve formlarının sınırlarını belirlemeye çalışmaktadır. Bu çalışmalar doğrultusunda yapılan bilimsel araştırmalar çerçevesinde, fair play anlayışı ile sporcu beslenmesinde ergojenik destek ( performans arttırıcı beslenme destek ürünleri) maddelerinin kullanım sınırlarını ve gerekliliklerinin doğru kavranmasıyla birlikte, sportif performanslarının arttırılmasında fayda sağlayacaklardır.
Sporcuların performansını etkileyen temel faktörler arasında genetik yapı, bilimsel antrenman yöntemleri ve beslenme tarzı gelmektedir. Sporcuların sağlıkıl ve dengeli beslenme alışkanlıklarının performanslarını etkileyen en önemli etkenlerdendir. Sporcu beslenmesi son yıllarda üzerinde çok fazla çalışma yapılan ve yeni bilimsel gelişmelere açık olan bir araştırma alanıdır.
Sporcu beslenmesinde ergojenik destek, besin maddeleri yoluyla, fizyolojik veya psikolojik katkılarla performansı artırmak amacıyla kullanılan beslenme destek ürünleri ve bazı ilaçlar olarak tanımlanabilir. Bu ürünlerin kullanımı Uluslararası Olimpiyat Komitesi ve Spor Federasyonları tarafından sınırlama getirilmiş ve iki gruba ayrılmıştır; Kullanılması serbest olan maddeler ve kullanılması yasak olan maddeler (doping).
Ergojenik destek ürünlerinin olası etki mekanizmaları, merkezi veya periferik sinir sistemi uyarıcısı olarak etki göstermek( kafein, kolin, anfetaminler ve alkol gibi), sınırlı miktarda depolanan maddelerin depolanmasını veya elde edilebilirliğini artırmak (karbonhidrat, kreatinin, karnitin, krom vb.), ek enerji kaynağı olarak etki göstermek, performansı sınırlayan metabolik son ürünleri zararlı etkilerini azaltarak, sportif performans artışını sağlamak olarak özetlenebilir.
Sporcu beslenmesinde kullanılan bu ürünler; kuvveti, dayanıklılığı, hızı ve beceriyi sürekli tutarak mevcut performansı arttırmak, vücut yağ oranını dengelemek ve protein sentezini aktive etmek amaçlı kullanılmaktadır. Ayrıca ergojenik destek ürünlerinin kas fibrillerini etkileyerek yorgunluğu azalttığı, kas kasılmalarını düzenlediği ve kalp ve dolaşım sisteminin verimliliğini arttırmaya yönelik olumlu katkıları gözlenmektedir.
Sporcu performansını arttırmaya yönelik ergojenik ürün uygulamaların iyi bilinmesi sporda başarının yanında sporcularda meydana gelebilecek bazı metabolik sorunların da önüne geçilmesine yardımcı olacaktır. Bu nedenle sporcu destek ürünlerin kullanım gereksinimi ve kullanımdozları çok iyi belirlenmeli ve bu konuda uzman kişilerin önerisi ve denetimiyle kullanılması sağlanmalıdır..
Yapılan çalışmalar göstermektedir ki besin takviyeleri gerekli olmasının yanında mutlaka verimliliği kanıtlanmış ürünlerin bilimsel yöntemler ışığında kullanılması sporcuya maksimum verimi sağlayacaktır. Bu tür ergojenik ürünlerin doğru kullanılmasıyla, sportif performansın geliştirilmesi mümkün olabilecektir.
 

Sporcu Beslenmesinde Ergojenik Ürünler