Şiddet, Organize ve Sistematik Bir Eylemdir

Şiddet, olgusunu tanımlamak ve belirlemek kolay değildir. İnsanlık tarihi boyunca bireysel ve toplumsal öğeler ile karmaşık bir yapı ortaya koymaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından, “Fiziksel güç veya iktidarın kasıtlı bir tehdit veya gerçeklik biçiminde bir başkasına uygulanması sonucunda maruz kalan kişide yaralanma, ölüm ve psikolojik zarara yol açma olasılığı bulunması” durumu olarak tanımlanmaktadır. Şiddet planlı, organize ve sistematik bir eylemdir. Belirli bir zamanda belirli bir kişiye yönelmiş bir eylem.
Şiddet kavramı günümüzde birçok olayda ve alanda kullanılan bir kavramdır. Hayatın her alanında şiddet ile karşılaşabiliriz. Şiddet, insan ve insan toplumları için hem evrensel hem de toplumsal bir olgudur. Birçok bilim dalının inceleme konusudur. Hukuk, siyaset, psikoloji, antropoloji ve sosyolojinin ilgisini çeken toplumsal bir olgudur. Şiddet, etimolojik açıdan ‘Arapça’dan dilimize geçmiştir. Şiddet; sertlik, sert ve katı davranış, kaba kuvvet kullanma anlamındadır. “Şedit” ise sert ve şiddetli demektir. “Şeddat” da sertlik ve kızgınlığı ile tanınan ünlü eski Yemen hükümdarının adıdır. Şiddet sözcüğü günümüzde yeni anlamlar da kazanmıştır. Şiddet olaylarında en çok karşılaşılan silah kullanımıdır. Silah, şiddet olgularının sonucunu ağırlaştıran şiddete yönelten bir etkendir. Bireysel silahlanmanın artışıyla dünyanın her yerinde silahlı şiddet görülmektedir. Şiddet içeren ölümlerin çoğunluğu silah kullanımı ile olmaktadır.
Geçtiğimiz günlerde sosyal medyada paylaşılan; basketbol altyapı antrenörün, sporcu velisi tarafından silahlı şiddet olayını üzüntü ile haberini okudum. Antrenörlük, mesleğinin her geçen gün zorlaştığı, büyük sıkıntılara maruz kaldığı bir dönemde, yaşanan olay kabul edilebilir bir durum değildir. Sporda, altyapılarda şiddet son yıllarda çok sık yaşanmaktadır. Buna benzer olaylar ile karşılaşabiliyoruz; fakat yaşanan üzücü durumun bir daha olmaması için gerekli önlemleri almıyoruz. Antrenörün, sosyal ve yaşam haklarını savunan sendika veya sivil toplum kuruluşlarının olmaması ayrı bir sorun teşkil etmektedir. Türkiye Basketbol Federasyonu (TBF) ve Türkiye Basketbol Antrenörler Derneği’nin (TÜBAD) henüz resmi bir açıklama yapmaması, bu tarz olaylara yönelik bir araştırma, inceleme gerçekleşmemesi düşündürücü bir durum.
Antrenör, veli, hakem üçgeni içerisinde sahada ki adrenalin ve gerginlik seviyesinin dozunu bazen maalesef çok üst seviyelere taşıyoruz. Sporcu velileri, tribün de ki yaşanan coşku durumunu kendini kaptırıp küfür, hakaret ya da şiddete yönelik bir eğilime neden olabiliyor. Velilerin maç içerisinde sürekli oyuna müdahale etmesi, hakeme yapılan itirazlar, rakip takım velileri ile sözlü tartışma ve oyun rekabeti şiddet eylemine dönüşebiliyor. Altyapı da u-10 maçında bile bazen tribünler de şiddet içerikli bir söylem dili oluşabiliyor, henüz küçük yaşlarda saha içerisinde tribünlerde yaşanan şiddeti izleyen sporcular şiddeti ‘haklı’ ve ‘meşru’ bir yöntem olarak görebiliyorlar. Daha öncede altyapılarda şiddet olayları yaşandı; henüz sorumlu kurum ve kuruluşların olayı takibini yapıp gerekli kişilere ağır yaptırımlar uyguladığı görülmedi.
Görsel medyanın ‘kurgu’ ile abartılı, olaylara dair şiddeti estetiz eden, şiddeti yücelten bir ‘güç’ unsuru olarak TV dizilerin kitleselliği bireylerin tutum ve davranışları doğrudan etkilemektedir. Şiddet bilgisayar oyunlarında, medyada, sokakta, sporda hayatın her alanında vardır. Şiddetin eleştirel tarihi kitabında, Brad Evans şiddet ve medya arasındaki bağlantıların insani ilişkileri sıkça tekerrür eden bir özelliği olduğunu ifade eder. Her köşe başında şiddetle karşılaştığımız yeni bir çağın eşiğinde olduğumuzu söyleyen Evans, bu durumu yeni medya teknolojileri ile ilişkili olduğunu söyler. Yeni medya Teknolojileri, kontrolümüzün ötesindeymiş gibi görünen pek çok trajik olaya maruz kalmaya başladığımızı ve bu teknolojilerin aynı zamanda üretici ve izleyici ilişkisini, geleneksel medyanın egemenliğini sorgulatacak bir tarzda tanımlıyor.


 

Şiddet, Organize ve Sistematik Bir Eylemdir