Bana bir resmini yolla

Cumhuriyet Gazetesi’nin, Yunus Nadi anısına 1946 yılından bu yana düzenlediği Yunus Nadi Ödülleri’nin roman kategorisindeki ödülü “Bana Bir Resmini Yolla” adlı romanıyla bu yıl Hidayet Karakuş’a verildi. “Yol gelir, bel gelir; insan insana bol gelir. Deli olan çıkmaz dışarı, gurbet güle zor gelir. Yürü yürü, öleceğiz engürü, gözün gönlün açılsın ilk kez doğduğundan beri. “Bana Bir Resmini Yolla” sizi bu tümcelerle sarıp sarmalar, geçmişin bilinmezlerine yolculuğa çıkarır. “Bana Bir Resmini Yolla” dar kapsamda ele alınan köy romanlarının aksine modernleşmeye, tartışmalara, köy üzerinden zenginleştirmeye bağlı bir dönem roman. Köy romanlarında karşılaşılan temiz doğa, kuş sesleri, çiçekli kırlar, köylü kızları, güzel manzaralar, cıvıltılar, şarkılar ve kaval sesleri ile betimlenen Anadolu olgusu “Bana Bir Resmin Yolla” da yerini gerçekliğin görüntüsüne bırakır. Doğanın niteliklerine ek olarak insan boyutunda olumsuzluklar kadar olumlu davranışlar sergilenir. Köy romanlarında sıkça işlenen köylünün yaşamı, sıkıntıları, kırsal bölgedeki ekonomik sorunlar, adaletsizlikleri geri kalmışlık, eşitsizlikler “Bana Bir Resmini Yolla” da pek fazla yansıtılmasa da yer yer, tadımlık izler bırakır okuyucuda. İletişimsizliğin destan yazma, türkü söyleme geleneğinin yaşatıldığı coğrafyada gezici Aşık Hasan hikayeleriyle, türküleriyle o coğrafyadakilerin yaşamlarından kesitler sunar okuyucuya, farklı dünyalara açılan kapılar aralar. Romanda yer alan karakterler, olaylar ve mekânlar detaylı bir üslupla anlatılır. Aşık Hasan, o coğrafyada yaşayanlara ayna, Cumhuriyet’in 30’lu yıllarına ışık tutar. Hafız Osman’ın camide insanları Atatürk’e karşı kışkırtması, İstiklal Mahkemelerinde yargılanması, hapisten çıktıktan sonra kurtuluş savaşına bakışı, devrimlere ve Atatürk’e olan bağlılığı, içsel değişimi gözler önüne serilir. Erken Cumhuriyet Dönemi romanı olarak adlandırılabilecek “Bana Bir Resmini Yolla,” o coğrafyada yaşayan Türk köylüsünün yaşamından kesitler sunar, karakterlerin ortak bileşenleri işlenir. Köy romanlarında genel niteliklerle donatılmış karakterlerin, tam karşıtı oluşturulur. Köydeki erkekler, kadınlar, çocuklar köyden hiç çıkmamış yaşlılar, Aşık Hasan’ın anlatılarında canlanır, okuyucuyla buluşturulur. Bu çerçevede o coğrafyayla ilgili modernleşmeye dair birçok geçiş, köyün ve köylünün konumuna dair bilgiler aktarılır. Hidayet Karakuş okuyucuya bilinmeyen bir coğrafyanın kapısını aralar. Köy romanlarında gelinen ortak nokta bir bildiri düzeyinde kalmış olsa da “Bana Bir Resmini Yolla,” romanıyla Hidayet Karakuş dönem kimliğiyle gözler önüne tarihsel, sosyolojik ve psikolojik bir derinlik sermekte. Olayları belli bir yerden alıp bir sona ulaştıracağı gibi geçmişe göndermeler yaparak da yazabilirdi. Bana Bir Resmini Yolla da kronolojik bir zaman akışı sizi bekliyor. Detaylı karakter ve mekan betimlemeleri olayların gelişimi, kahramanların davranışları, kişilikleri, içinde bulunduğu dönemin özelliklerini daha açık bir biçimde yansıtıyor. Sosyal romanlar, toplumda yaşanan olayların yazıya aktarılmış bir portresidir. Bu romanlarda gelenekler, görenekler bir düşünceyi aktaran tezli romanlar olarak yaşamı konu alan romanlardır. “Bana Bir Resmini Yolla” toplumu, toplumu oluşturan bireylerin yaşamını, dinamiklerini geniş bir perspektiften gözler önüne seriyor.
2024 YUNUS NADİ ROMAN ÖDÜLÜ
Yazar: Hidayet Karakuş / Bana Bir Resmini Yolla / Bilgi Yayınevi

Bana bir resmini yolla