İnsan İsraf Etmek Haramdır, Günahtır!

ABDULKAHAR ÇAÇUR

İsraf sözcüğü sadece ekmek, su, para için mi kullanılır? Sadece metalar mı israf edilir? Mesela vicdan israf edilmez mi? Ya da saygı, sevgi… Peki, bu çağda insanın israf edilmediğini kim iddia edebilir? Ülkemizde, bölgemizde, dünyada insanların kazalar, ihmaller, sorumsuzluklar, denetimsizlikler, çıkarlar, rantlar uğruna ölmesi büyük, kocaman bir insan israfı değil mi? Biz insanlar değil miyiz, birbirimizi eşya gibi kullanıp sonra da ölümünü seyreden? Ölümü günah ve haram kılan Allah, israfı helal mi kıldı sanıyoruz? İsraf da haram değil mi? Hele insan israfı!

Evet, bu aralar ne zaman bir insan bir yerde ölse aklıma ilke gelen sözcüktür israf. Yıllardır Suriye’de, Irak’ta tüm Ortadoğu ve dünya da ve tabi ki Türkiye’de ekmek gibi, su gibi insan harcanıyor boş yere. Savaşlar, iç çatışmalar, taht oyunları, iktidar mücadeleleri, din savaşları, terör eylemleri… Bunların hepsi avucumuzda kocaman insan kanı ve insan bedeni bırakıyor maalesef.

Şu gerçeğin de altını çizmek durumundayız; biz şuan kendi ülkemizi konuşmadan başka ülkelerdeki insan ölümlerini yani insan israfını ele alamayız. Kendi elimizle kendimize yaptığımız israfı durdurmadan başka ülkelerdeki ölümleri yani israfı durdurmaya çalışmamız nafile ve riya olur.

Siirt Şirvan’da maden göçüğünde onlarca insan geçtiğimiz günlerde göçük altında kaldı ve yaşamını yittirdi. Fazla gündem olmadı, pek konuşulmadı, tartışılmadı. Alışılmış gibi bir şey! İsraf gibi… Göz önünde her şey ama kimsede ses yok. 

Adana Aladağ’da bir öğrenci yurdunda çıkan yangında yaşları 12-16 arasında 12 minik Can’ımız gitti. Kavrulduk adeta. Fırına hamuru atıp sonra da saatlerce, günlerce fırın kapısı açılmadan kavrulan ekmekler gibi. Bir ekmek israfı gibi insan israfı!

Aladağ’da ihmal, sorumsuzluk, denetimsizlik yok muydu? Hem yurt idaresinin hem de il ve ülke idaresinin. Elbette hepsinin fazlasıyla sorumsuzluğu ve ihmali var. Sadece yangın kapısının kapalı olmasından değil elbette, insana verilen değer ve kıymette sorumsuzluk ve ihmalimiz var. Üniversitelere veya liselere yatılı olarak aldığı öğrenci kapasiteli yurtlar yapmayan ve bir türlü yurt eksiğini gideremeyen devletin sorumsuzluğu ve ihmali var. Açılan yurtların tüm kazalara karşı ne ölçüde donanımlı olduğun denetlemediği için ayrı bir sorumsuzluk var.

Özel yurtların şaşalı görünümlü binalarında bile ihmaller zincirinin olduğunu çoğu kez görüyor ve duyuyoruz. Özellikle ilçelerde devlet yurdu ve başka alternatifler olmadığı,  ev kiralarının fiyatı maalesef halkımız tarafından çok yüksek belirlendiği için insanlar da çocuklarını ya FETÖ ve türevlerine teslim ediyordu, ya başka vakıf ve cemaatlere ya da hiçbir özelliği olmayan, donanımı olmayan, herhangi bir kazada ölümlere yol açacak, sebep olacak eskimiş yurtlara kaydediyorlar. Vatandaşın burada suçu yok. Suç hem devletin hem de piyasanın ama en önemlisi insanın ne olduğunu bilmeyen ve pek önemsemeyen yine biz insanlarda!

Bugünkü vazifemiz insanı ve insanın anlamını bilmektir. İnsanın varoluş gayesini ve gayretini anlamadan bir adım öteye gidemeyiz. Bunu yaparsak belki insan israfını bir nebze de olsa durdururuz İnsanın varlık gayelerinden biri de ‘var olmanın güzelliği’ değil mi? O halde neden kendimize bu güzelliği yaşama hakkını vermiyor üstelik Allah’ın ‘yaratmış olduğu en şerefli varlık’ olarak da verilen bu hakkı yok sayıyoruz?

İlla ‘insan insanın kurdudur’ diyen Thomas Hobbes’i haklı mı çıkaracağız? Allah’ın bize bahşettiği o ‘en şerefli varlık’ sıfatını yok sayıp kendi eşini, türünü yok eden bir kimliğe mi bürüneceğiz? Thomas Hobbes’in yanıldığını Hz. Muhammed’in (as) Taif’te taşlandığında, başı, kaşı yarıldığında ve kanlar içinde kaldığında bile ‘Allah’ım onlar seni ve beni bilmiyorlar, bilselerdi bunu yapmazlardı’ dediğinde fark etmedik mi? Ya da Hz. Yusuf’un kuyudan çıkarıldıktan sonra kardeşlerini affettiği zaman Thomas Hobbes bir kez daha yanılmamış mıydı? O zaman biz neden Thomas Hobbes’i yanıltamıyoruz? Yoksa onu haklı çıkarmak ve birbirimizin celladı, kurdu olmak insanın ve insanlığın yeni sıfatı mı?

Dünyaya ve insana yeni bir insan teklifi sunalım. Ama bu teklifin girişinde şu cümle yazılı olsun: ‘İnsan israf etmek haramdır, günahtır!’

İnsan İsraf Etmek Haramdır, Günahtır!