2

Wikileaks Küresel Statükoyu Sarsıyor: Her İktidar Kendi Devrimcisini Doğurur


  • Oluşturulma Tarihi : 06.05.2019 08:18
  • Güncelleme Tarihi :


İkili ilişkilerden küresel düzeye her safhada var olan iktidar (yöneten-yönetilen) ilişkilerinde zamanla bir statüko oluşur. Ve kaçınılmaz olarak o statükoya karşı her zaman bir devrim, değişim ve dönüşüm meydana gelir. Yüzyıllardır uluslararası ilişkilerde süren devletlerin özellikle büyük güçlerin iktidarı (statükosu) önce küreselleşme süreci sonra da siber teknoloji ile zayıfladı. Küreselleşme sürecinde özel şirketler, BM, NATO ve İİT gibi uluslararası örgütler ve şimdi yani siber devrim döneminde bireyler de artık uluslararası ilişkilerde etkin oyuncular haline geldiler.
Siber devrimle birlikte insanlar önemli oranda güçlendi, fakat aynı zamanda devletler, şirketler ve uluslararası örgütler gibi diğer uluslararası aktörler de güçlendiler. Siber uzay, fiziksel dünyanın aksine mesafe ve sınırları büyük ölçüde ortadan kaldıran ve aktörün kimliğini gizleyen bir özelliğe sahiptir. Siber teknolojinin bu özellikleri beraberinde şeffaflaşmayı getirirken, aynı zamanda güçlü aktörlere yönelik ciddi bir tehdit oluşturmaya başladı. Hackerler kısa sürede gizli ilişkileri, kirli faaliyetleri ve tarihi komploları bir bir gün yüzüne çıkarmaya başladılar.
Küresel şeffaflığı temel hedef olarak belirleyen ve bu konuda en etkin web-sitesi olan Wikileaks, 2006 yılında “Biz hükümetleri –dünyaya- açarız”  sloganıyla Julian Assange ve arkadaşları tarafından kuruldu. Halkın istihbarat örgütü olduklarını iddia ederek, hükümetlerin halklardan gizlediklerini ifşa etmeye başladılar. Son 10 yılda milyonlarca gizli diplomatik, siyasi ve askeri belgeyi yayınladılar. Afganistan savaşından Irak ve Guantanamo belgelerine, 11 Eylül saldırısı ile ilgili yazışmalardan, online istihbarat faaliyetlerine, büyükelçilerin haberleşmelerinden istihbaratçıların ilişkilerine neredeyse her ülke ile ilgili faaliyetleri ortaya çıkardılar. Özellikle ABD, İngiltere, Çin ve Rusya ile ilgili belgeler dünyada ses getirdi. Bu tür faaliyetlere siber literatüründe haktivizm denmektedir. Yani siyaset, ideoloji, çevre ve insan haklarının korunması için yapılan online faaliyetler.
Wikileaks’in şeffaflık faaliyetlerinden rahatsız olan küresel aktörler 2012 yılında JulianAssange ile ilgili dava açtılar. Assange Haziran 2012-Nisan 2019 tarihleri arasında Londra’nın Ekvador büyükelçiliğinde sığınmacı statüsünde yaşamak durumunda kaldı. 11 Nisan 2019 tarihinde İngiltere polisi tarafından gözaltına alınan Assange için sosyal medya dünya çapında büyük bir tepki verdi. Fakat tüm küresel güçlerin hedefi olan bir kişi için insanların çok da yapabileceği bir şey yoktu. Zira sosyal medya dışındaki medya kuruşları büyük oranda hükümetler tarafından kontrol edilmekte ve bu nedenle geleneksel medya tarafından Assange bir tehlikeli suçlu olarak lanse edilmektedir.
Assange kurduğu Wikileaks ile küresel statükoyu tehdit ettiği için hedef seçildi ve susturulmak istendi. Varsa özel hayatında işlediği suçların cezasını adalet gereği çekmeli. Kakat küresel bir sembol haline geldiği için iddia edilen özel suçların bir bahane olarak kullanıldığı algısı dünyada oldukça yaygın. Çoğu insana göre, hedef, Assange değil, siber devrim ve küresel şeffaflığın engellenmesi girişimidir. Bitcoinve diğer sanal paralara yönelik küresel saldırı da aynı çerçevede değerlendirilmelidir. Zira, Wikileaks ve Bitcoinin olumsuz etkileri bir tarafa, özellikle küresel baronların iktidar alanını daralttığı için hedef seçildiler. Fakat bu çabalar kısa vadede sonuç verse bile uzun vadede fazla işe yarayacakları şüpheli.
Özetle, her statüko kendi devrimcisini doğurur. Wikileaks yüzyıllardır süren küresel düzeni tehdit ettiği için küresel güçlerin hedefi haline geldi. İnsanlar, siber teknolojinin sağladığı gücü doğru ve ahlaki bir çerçevede geliştirir ve kullanırsa, dünyada daha adil, daha şeffaf ve daha demokratik bir düzen kurabilirler. Küresel fakirlikle mücadelede daha etkin olabilirler. Dünya çatışmalarını minimize edebilirler. Küresel adalet, küresel demokrasi, çevre ve insan hakları gibi küresel sorunların çözümünde yeni bir yol açabilirler.
 

Wikileaks Küresel Statükoyu Sarsıyor: Her İktidar Kendi Devrimcisini Doğurur
Prof.Dr. Nezir Akyeşilmen
Yazarımız Kim ?

Prof.Dr. Nezir Akyeşilmen