Kriz pazara yansımadı

E. ÇAĞLA GENİŞ

Rusya’ya meyve sebze ihracatı durunca iç pazarda ucuzluk beklentisi doğmuştu. Sektör temsilcileri, alternatif pazar arayışları kısa sürede sonuç veremeyeceği için oluşacak arz fazlasıyla iç pazarda fiyat düşüşlerinin süreceğini öngörürken, pazar esnafı fiyatların düşmeyeceğini açıkladı. Vatandaş ise umutlu, önümüzdeki haftalarda fiyatlarda bir düşüş yaşanabileceğini umarak, fiyatlarda düşüş yaşanırsa ceplerinin rahatlayacağını belirtiyorlar. Fiyatların düşmemesi halinde ise, ‘Artık paramız ne kadarına yeterse o kadar yeriz’ diyorlar. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ferdan Çiftçi ise göreceli bir düşüş yaşansa bile bunun büyükşehirlere etki etmeyeceğini, krizin üretici ve tüketiciye olumsuz yansıyacağını savunuyor.

“ÜRETİCİ VE TÜKETİCİ ZARARLI ÇIKACAK”

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ferdan Çiftçi, pazarda fiyatların düşmesinin çok mümkün görünmediğini ifade etti. Krizinden öncelikli olarak üretici ve tüketicinin etkileneceğini vurgulayan Çiftçi, “Türkiye-Rusya krizi önemli bir sorun olarak önümüzde duruyor. Tarım ihracatı yaptığımız ülkeler arasında ilk 3 sırada gelen Rusya, yakın komşumuz olması sebebiyle de çok önemli. Bu sorundan tarım kesimi çok ciddi etkilenecek, ilk etapta narenciyeden başlayarak bir etkilenme söz konusu olacak. Pazarda fiyatların düşmesi çok mümkün gözükmüyor. Buradan zararlı çıkacak olan üretici ve tüketici olacaktır. Belki göreceli olarak düşüş olabilir bu çok küçük olacaktır ve büyükşehirlere yansımayacaktır. Zaten üretici ile tüketici arasında çok ciddi bir fiyat farkı var. Bazen 3-4 kattan 8-10 kata çıkana kadar bir fiyat farkı oluşuyor. Bu nedenle burada en fazla zarar görecek olan üreticidir. 2015 başında yaşadığımız don olayı sebebiyle narenciyeler yüzde 40’a yakın zarar görmüştü. Üretici mağdur olmuştu, bu seneye de baktığımızda üretimde yüzde 30-40’a yakın bir verim kaybı söz konusu. Ege bölgesindeki ve kıyı kesimindeki narenciye üretici bundan zarar görecek. Sadece onlar değil tüketici ve nakliyeci de bundan zarar görecek. Fiyat artışı olmaz çünkü fiyatlar zaten normal seyrediyor” ifadelerini kullandı.

“KRİZİN BİRAN ÖNCE AŞILMASI GEREKİYOR”

Yeni pazar arayışlarının gerçekçi olmadığına dikkat çeken ve birlikteliğin iki ülke çıkarına olduğunu kaydeden Çiftçi, “Tırlar kapılarda bekletiliyor, yaş sebze meyve uzun zaman bekletilemez. Bu ürünler 1 hafta bekletildiği zaman zaten malın kalitesi düşer ve çöpe dökmek zorunda kalırsınız. Bu sıkıntıdan da birinci derece etkilenecek olan üreticidir daha sonra ise ihracatçı, nakliyeci, pazarlamacı, ambalajcısı ve sektörün içinde yer alan tüm kesimlerden bundan zarar görecektir. Bu nedenle bu krizin bir an önce aşılması gerekiyor. Komşularımızla olan ilişkilerimizi biran önce düzeltmemiz gerekiyor. İki ülke de yeni pazar arayışına girebilir ama bu ne kadar gerçekçi olur tartışılır. Uzak pazarlara gitmek zorunda kalınırsa bu ekstra maliyettir. Birlikteliğin sürdürülmesi İki ülkenin de çıkarınadır” şeklinde açıklama yaptı.

PAZARDA FİYATLAR DÜŞMEDİ

Krizin fiyatlara etki etmediğini söyleyen Üçkuyular Semt Pazarı esnafı Mustafa Sarıel, “Rusya krizi iç pazarı etkilemedi, etkilemez de. Uzmanlar düşeceğini söyledi ama biz de uzmanız mesleğimizde. Geçen hafta konuştuk meslektaşlarla, bizzat söyledim kesinlikle fiyatları etkilemez. Fiyatları kontrol edin, hiçbirinde düşüş yok. Başka pazarlara gitseniz de bu böyle. Hatta fiyatlar artabilir, şimdi tüccarlık, iş adamlığı belli olur.  Bizimki risk işi, hava şartlarına göre değişir… Fiyatlar kesinlikle düşmez. Biz de gazete okuyoruz, haber takip ediyoruz. 3 gün sonra başka pazarlara gidin kontrol edin, fiyatlar düşmez. Pazarımız sadece Rusya değil, başka yerlerde var. Zaten ürün iç pazara anca yetiyor. Sebzede Akdeniz sezonundayız.  Yeterli gelmiyor zaten. Akdeniz’den gelip tüm Türkiye’yi doğuruyor bir de bunun ihracatı var. Önümüzdeki günlerde de fiyatların düşmesini beklemiyoruz” dedi.

SOĞUĞUN ETKİSİYLE FİYATLAR ARTABİLİR

Fiyatlar düşecek söylentilerinin televizyonların kandırması olduğunu belirten esnaf Hüseyin Bademli, “O televizyonların kandırması. Rusya ambargosuyla fiyatlar düştü diye bir şey yok. Fiyatlar standart, herhangi bir düşüş beklemiyoruz. Mandalina bu hafta da 2 lira, elma 4 lira. Fiyatlarda bir düşme yok. Mesela pazarlarda çıkıntı mallar oluyor, onları gösteriyorlar ucuz diye, kandırıyorlar. Öyle bir şey yok. Kaliteli malların fiyatları hep yüksek…” dedi. Bir diğer pazar esnafı Ahmet Tatlıtürk, “Kriz, Türkiye’deki fiyatları etkilemedi. Geçen hafta kilosu 2 lira olan nar bu hafta da aynı. Ayvanın kilosu da 3 liraydı bu hafta da aynı. Pazara bir yansıması yok krizin. Hatta önümüzdeki haftalardan itibaren havalar soğumasıyla fiyatlar yükselecektir” diye konuştu.

Haber Merkezi