Engelleri aşan teknoloji: Görme engelliler için yapay zeka destekli navigasyon|Mekanı sesli betimliyor

Apple ile Columbia Üniversitesi, görme engelli bireylerin şehir yaşamında daha özgür ve güvenli hareket etmelerini desteklemek amacıyla yapay zeka tabanlı yeni bir sistem üzerinde çalışıyor. Henüz araştırma aşamasında olan ve "SceneScout" adı verilen bu prototip, Apple Haritalar’dan yararlanarak sokak manzaralarını detaylı şekilde betimleyebiliyor.

ÖNCEDEN BİLGİ EDİNME İMKANI

SceneScout’un temel hedefi, görme engelli ya da az gören bireylerin, bilmedikleri çevrelerde seyahat etmeden önce karşılaşabilecekleri belirsizlikleri azaltmak. Mevcut navigasyon sistemleri çoğunlukla anlık yönlendirmeler sunarken, SceneScout önceden bilgi edinme imkanı sağlayarak kullanıcıya daha hazırlıklı bir deneyim vadediyor.

İKİ FARKLI MOD

Sistem iki ayrı modla çalışıyor. Bunlar, ‘Rota Önizleme’ modu ve ‘Sanal Keşif’ modu olarak karşımıza çıkıyor. Rota Önizleme modunda kullanıcı, belirlenen güzergâh üzerinde kaldırım durumu, kavşak düzeni ve toplu taşıma noktaları gibi kritik detayları önceden öğrenebiliyor. “Sanal Keşif” modunda ise kullanıcılar merak ettikleri bir bölgeyi kendi ilgi alanlarına göre keşfedebiliyor, sistem de bu bilgileri kullanarak detaylı bir tarif sunuyor.
SceneScout, Apple Haritalar’dan alınan panoramik sokak görüntülerini işleyen ve GPT-4o destekli bir yapay zeka modeliyle çalışan yenilikçi bir sistem olarak geliştirildi. Görsel verileri analiz eden bu sistem, elde ettiği bilgileri kısa, orta veya uzun açıklamalar şeklinde metne dönüştürebiliyor. Kullanıcı dostu bir web arayüzüyle gelen SceneScout, ekran okuyucularla tam uyumlu olacak şekilde tasarlandı.

YÜZDE 72 DOĞRU YÖNLENDİRİYOR

Yapılan ilk denemelerde, ekran okuyucu kullanımı konusunda deneyimli 10 görme engelli birey sistemle test sürecine katıldı. Katılımcılar özellikle “Sanal Keşif” modunun oldukça işlevsel ve bilgilendirici olduğunu ifade etti. Ancak sistemin hala bazı geliştirilmesi gereken yönleri olduğu görüldü. Testler sırasında üretilen açıklamaların yaklaşık yüzde 72’si doğru çıktı. Kalan kısmında ise bazı hatalı betimlemeler tespit edildi. Örneğin, sesli sinyal bulunmayan bir yaya geçidinde bu özellik varmış gibi tanımlandı ya da bazı sokak tabelaları yanlış okundu. Bu durum, sistemin daha da geliştirilmesi gerektiğini gösteriyor.