Ekonomide boykot rüzgarı: Boykotun etkisi ne olacak?  

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan ve tutuklanması sonrasında artan eylemlere ekonomik boykot da eklendi. İktidara yakınlığıyla bilinen firma ve medya organlarının dahil edildiği boykot, 2 Nisan Çarşamba günü tüketimin sıfıra düşürülmesiyle devam etti.

Üniversiteli gençler tarafından başlatılan ve kamuoyunda da karşılık bulan bu harekete, CHP de destek verdi. Ayrıca vatandaş, genel ekonomik boykotun her çarşamba uygulanmasına ilişkin çağrılarına da devam ediyor.

Ekonomist Dr. Ayhan Bülent Toptaş, ekonomik boykotun ekonomiyi nasıl etkileyeceğine dair değerlendirmelerde bulundu. Vatandaşın boykota hangi şartlar altında uyum sağlayabileceği ve bu hareketi ne durumda devam ettirebileceği üzerine konuşan Toptaş, “Bunun devam etmesi kutuplaşmanın devamına bağlı. Bu kutuplaşma devam eder, muhalefet boykota ilişkin çağrılarına devam ederse, boykot hareketinin devam etme olasılığı daha yüksek. Burada kesin bir neden sonuç ilişkilerinden bahsedemiyoruz ama belli şartlar var. Biri kutuplaşmanın devam etmesi. Kutuplaşma, siyasi gerilim devam ederse ve muhalefet de çağrılarını sürdürebilirse boykot devam edebilecektir” dedi. 

YATIRIMCININ PİYASAYA OLAN GÜVENİ AZALIR 

Toptaş, boykot çağrılarının etkili olması durumunda piyasa ekonomisinde bir çarpıklaşma meydana geleceğini belirtti. Ayrıca yatırımcının ve tüketicinin piyasaya olan güveninin azalabileceğini de ifade eden Toptaş, şöyle konuştu: “Boykot çağrılarının etkisi olması halinde piyasa ekonomisi üzerinde bir çarpıklaşma meydana gelir. Bu ne demek? Tüketici en ucuz ve kaliteli buldukları malı, politik nedenlerden dolayı satın almaktan vazgeçerler. Onun yerine daha az tercih ettikleri bir malı alırlar ya da satın alma işini politik nedenlerle ertelerlerse bu durum piyasa ekonomisinin etkili bir şekilde çalışmasına engel olur. Piyasada asıl amaç tüketicinin kendi yararını takip etmesidir ama politik nedenlerle tercih ettiği malı almayı ertelerse ve başka bir mal almaya başlarsa, piyasanın piyasa mantığından uzaklaşmasına neden olur. Bu piyasa ekonomisinin normal işleyişini bozan bir davranıştır. Bu çağrıların ve boykotun devam etmesi durumunda tüketicinin piyasaya olan güveni azalır. Ekonomiye olan güveni azalır. Yatırımcının da piyasaya olan güveni azalır. Yatırımcı, gergin ortamın devam etmesinden dolayı yatırım yapmaktan vazgeçebilir. Özellikle yabancı yatırımcılar, o ortama yabancı oldukları için yatırım yapma planı içindelerse bunu erteleyebilir ya da vazgeçebilirler.” 

BORSAYI OLUMSUZ ETKİLER

Boykotun bir diğer ekonomik etkisinin ise boykot edilen şirketlerin hisse senetleri üzerinde görülebileceğine işaret eden Toptaş, konuşmasını tamamlarken, “Bir diğer etki ise boykot edilen şirketlerin hisse senedi fiyatları düşebilir. Çünkü bunların gelirleri, karları azalabilir. Bu sebeple de hisse senedi fiyatları düşebilir. Yatırımcılar boykotun şirketlerin gelecekti performansını olumsuz etkileyeceği endişesiyle hisse senetlerini satabilirler. Bu da borsayı olumsuz etkiler. Ayrıca boykot, ilgili markaların marka değerini de etkileyebilir, karlarını azaltabilir. Bu da ekonominin yavaşlamasına neden olabilir” ifadelerini kullandı.