Sütü para etmeyenler soluğu kesimhanede alıyor

BERKAY ERDEN / ÖZEL HABER- Artan enflasyon ve girdi maliyetleri çiftçileri zor durumda bırakmaya devam ederken, birçok çiftçi zararına üretim yapmaktansa üretimi bırakma kararı alıyor. Üretim maliyetinin altında çiğ süt satmak zorunda kalan küçük ölçekli süt üreticilerinin de benzer şekilde hayvanlarını kesime verdiği söylenirken, Salihli Ziraat Odası Başkanı Cem Yalvaç bölgedeki süt üretim kapasitesinin yarı yarıya azaldığın belirtti. 1 litre süt üretim maliyetinin 20 lirayı bulabildiğini dile getiren Yalvaç buna karşılık üreticiye 13-14 lira verildiğini belirtirken; devlet tarafından üreticiye 25-50 kuruşluk destekler verildiğini söyledi. Çiğ süt fiyatının 25 lira 50 kuruş olması gerektiğini ifade eden Yalvaç, sütün de yurt dışından alınmak zorunda kalınabileceğini aktardı.

ÜRETİCİ DE TÜKETİCİ DE MAĞDUR

Artan girdi maliyetlerine karşılık üreticiye verilen ücretlerin çok düşük kaldığını belirten Yalvaç, market raflarındaki süt fiyatlarından da tüketicinin mağdur olduğunu dile getirdi. Düşük fiyatlar ve yetersiz destek nedeniyle çiftçilerin süt üreticiliğini bıraktığını belirten Yalvaç, “Bu sadece bu ilçeye, sadece Manisa’ya veya yöreye ait bir sorun değil her yerde böyle. Birçok köyde çiftçilerimiz maalesef süt üreticiliğini bırakıyor. Bizim burada 9-10 köyde hemen hemen 150-200 tane büyükbaş hayvan varken bu sayı dörtte birine düştü. Çoğu bırakıyor. Sebebi de geçen seneye göre süt üretiminde girdi maaliyetlerinin yüzde 50 artması. Çiğ sütü soğutmayla ilgili harcama yapacağı enerji ve elektrik fiyatlarının çok artması. Süt üreticisinin en az 25 liraya satması gerekiyor üretimi sürdürebilmesi için. Şu an kırsal köyler dediğimiz daha çok dağlık yerlerdeki süt hayvancılığı yapan üreticilere verilen fiyat 11-12 lirayken. En fazla 14-15 lirayı geçmiyor. Hayvanlar bu yüzden kesime gidiyor. Diğer ürünleri nasıl yurtdışından alıyorsak bu gidişle sütü de yurt dışından alacağız. Bir de şu var üreticiye 13 lira verilen süt rafta 47 lira. Hem çiftçi olarak biz ‘zarar ediyoruz’ diyoruz hem de tüketici ‘bu kadar pahalı süt alamayız’ diyor. Köylerimize gelen toptancılarda artık süt almamaya başladı. Alanlar da şöyle diyor; ‘Benim verdiğim yemi, benim sattığım yemi alırsan süt alırım’ diyor. Bu sefer de gidiyor sizin bugün 485 liraya almış olduğu süt yemini 550 liradan satınca çiftçi daha çok zarar etmiş oluyor. Biz çiftçiler olarak çiğ sütün 25 lira aşağısı olmasını istemiyoruz. Şu piyasada onun aşağısı çiftçiyi kurtarmaz. Zaten bu konuyla ilgili Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiriciliği Derneği çiğ süt fiyatının 25 lira 50 kuruştan aşağı olmasını tavsiye etmediğini söyledi. Biz de Ulusal Süt Konseyi toplandığında bu fiyatı baz alsın istiyoruz” dedi.

ÜRETİM KAPASİTESİ YARIYA DÜŞTÜ

Köylerdeki küçük üreticinin sürekli zarar etmesi nedeniyle hayvanlarını kesime verdiğini dile getiren Yalvaç, birçok yerde üretim kapasitesinin yarıya düştüğünü belirtti. 1 litre sütün üretim maliyetinin 20 lirayı bulduğu bilgisini de aktaran Yalvaç açıklamalarını şu şekilde bitirdi: “Çiftçi arkadaşlardan öğrendiğim, köyleri dolaşan arkadaşlardan duyduğuma göre süt üretim kapasitesi birçok yerde yarıya düşmüş durumda. Devletten bu küçük üreticilere destek ise 25 kuruş, 50 kuruş dolaylarında. Eğer ilk toplantıda örnek veriyorum. Çiğ süt fiyat 20 lira olarak belirlenirse en az 4-5 lira vermesi gerekiyor. 22 açıklarsa 3 lira vermesi gerekiyor devletin üreticiye. Çünkü işin uzmanları tarafından yapılan istatistik çalışmalarda 1 litre çiğ sütün 19-20 liraya mal olduğunu belirtiliyor. 19 -20 liraya maliyeti olan bir şeyi 13-14 liraya satarsan zarar edersin üretici de zarar ediyor. Ne yapıyor ya borcu borç ile kapatıyor ya da hayvanı kesime veriyor. Burada esas sorun büyükbaş hayvanda. Bu bölgede küçükbaş hayvancılık Kars, Doğu Beyazıt, Ağrı, Van bölgeleri gibi yoğun olmadığı için burada kanayan yaramız büyükbaş hayvancılıkta. Yem fiyatları 200 lirada kalsa üreticinin bu fiyatlardan süt satmasında sıkıntı yok şu an hayvan yemi 500 liradan başlıyor süt fiyatı 13-14 lira nasıl olacak bu iş?”