Vatandaşlık maaşı için geri sayım başladı: Her haneye asgari ücret geliri mümkün mü?

Hükümetin dar gelirli ailelerin ekonomik refah seviyesini yükseltme vizyonuyla 2023 yılında gündemine aldığı "Vatandaşlık Maaşı" uygulaması için beklenen adımlar atılmaya başlandı. Türkiye gazetesinin edindiği özel bilgilere göre, yeni sistemin temel hedefi, 'her haneye en az bir asgari ücret' düzeyinde bir gelir sağlamak. Gelir düzeyi belirlenen asgari ücret seviyesinin altında kalan hanelere destek olmayı amaçlayan bu köklü sosyal destek modeli, 2026 yılında seçilecek pilot bölgelerde hayata geçirilecek.

GELİR TAMAMLAYICI AİLE DESTEK SİSTEMİ (GTADS) ÇERÇEVESİNDE YENİ DÖNEM

"Vatandaşlık Maaşı", resmi adıyla Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi (GTADS) kapsamında uygulanacak kritik bir araç olarak öne çıkıyor. Uygulamanın felsefesi oldukça net: Türkiye'deki her ailenin temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek, en az asgari ücret seviyesine denk bir gelire sahip olmasını teminat altına almak.

Sistem, mevcut sosyal yardımların ötesine geçerek, geliri asgari ücretin altında kalan hanelerdeki eksikliği doğrudan kapatmayı hedefliyor. Bu destek, ailenin toplam gelirini asgari ücret düzeyine tamamlayacak şekilde kurgulanacak.

VATANDAŞLIK MAAŞI ALMA ŞARTLARI NELER OLACAK?

Uygulamanın kapsamı ve şartları, özellikle dar gelirli ve işsizlik sorunu yaşayan aileleri merkeze alıyor.

Gelir Kriteri: Haneye giren toplam gelirin, yürürlükteki asgari ücretin net tutarının altında kalması temel şart olarak belirleniyor.

İş Gücüne Katılım Vurgusu: Ailede hiçbir bireyin çalışmaması veya çalışanların toplam ücretinin asgari ücretin altında olması durumunda, "Vatandaşlık Maaşı" devreye girecek.

Destek Süresi: Bu destek, aileden en az bir kişinin düzenli bir işe girerek, hane gelirini asgari ücret seviyesine yükseltmesine kadar devam edecek bir tamamlayıcı mekanizma olarak işleyecek.

Bu kural, sistemin sadece bir maaş ödemesi değil, aynı zamanda iş gücüne katılımı teşvik eden dinamik bir sosyal politika aracı olduğunu gösteriyor. Amaç, aileyi tamamen sosyal yardıma bağımlı kılmak yerine, ekonomik olarak kendi ayakları üzerinde durabilecekleri bir seviyeye taşımak.

UYGULAMA TAKVİMİ: 2026 PİLOT YILI

Vatandaşlık maaşı uygulamasının hayata geçiş takvimi, titiz bir planlamayı işaret ediyor.

Başlangıç: Uygulamanın, 2026 yılı içerisinde belirlenecek pilot il veya ilçelerde başlatılması planlanıyor. Bu pilot bölgelerdeki başarılı sonuçlar ve edinilen tecrübeler, sistemin ülke geneline yaygınlaştırılmasının yol haritasını çizecek.

Yeniden Kurgulama: Bu kapsamda, Cumhurbaşkanlığı 2026 Yılı Programı'nda da bu uygulamanın yeniden kurgulanacağı ve detaylandırılacağı açıkça belirtildi. Bu ifade, sistemin mevcut sosyal yardım mekanizmalarını da gözden geçiren, geniş çaplı bir reformun parçası olduğunun altını çiziyor.

Uzmanlar, "Vatandaşlık Maaşı" gibi evrensel gelir yaklaşımlarının, ekonomik dalgalanmalardan en çok etkilenen kesimlerin sosyal güvenlik ağını güçlendireceğini ve yoksullukla mücadelede çığır açıcı bir adım olacağını belirtiyor. Gözler şimdi, pilot illerin belirlenmesine ve uygulamanın netleşecek son koşullarına çevrilmiş durumda.