- Genel
- 21.04.2025 00:40
Felsefi bir akım olarak karşımıza çıkan determinizm, pek çok kişi için merak konusu. Determinizm nedir, neyi savunur? İşite determinizm nedir sorusunun yanıtı…
Felsefi akımlar hakkında bilgi sahibi olmak isteyen ya da determinizm üzerine araştırmalar yapan bireylerin, yanıt aradıkları ilk soru determinizm nedir olarak karşımıza çıkıyor. Felsefenin bilgiyi sevmek olarak tanımlandığı günümüz dünyasında, felsefi akımlara dair bilgi arayışında bulunulması son derece normaldir. Bu noktada son derece köklü bir geçmişe dayanan determinizm akımı için, determinizm nedir araştırması yapılması konuya dair sadece küçük bir başlangıçtır. Determinizm ile ilgili temel cevapları, haberimizin devamında sizin için derledik.
Determinizm akımı
Determinizm felsefi akım, evrende meydana gelen her bir olay arasında bir sebep sonuç ilişkisi olduğunu savunur. Buna göre evrende birbiri ile neden sonuç ilişkisine dayanmayan hiçbir bir olgu bulunmaz. Dolayısıyla birey, eylemlerinde özgür değildir. Evrenin mutlak yasaları vardır. Determinizm, belirlenimcilik adıyla da bilinir ve bu akımı benimseyen kişilere determinist adı verilir. Rastgelelik ve kaosu kesin bir dilli reddeden deterministlere göre; her şeyin kesin yasalarla tanımlandığının en büyük kanıtı matematik, geometri ve fizik gibi bilimlerin varlığıdır. İnsanın verdiği kararlarda ve yaptığı eylemlerde özgür olmadığını savunan determinizm, bu görüşü dolayısıyla kadercilik (fatalizm) ile benzerlik gösterir. Ancak bu iki görüş temel noktada birbirinden ayrılır. Kadercilik anlayışı Tanrı’yı her şeyden üstün tutarken, Determinizmde her şeyin belirleyicisi Tanrı değil evrenin kendisidir. İnsanın gerçekleştirdiği en ufak bir eylem dahi evren tarafından en başından belirlenmiştir. Özgür irade kavramı ile çelişki gösteren bu düşünce şekli, kişilerin yaptığı hiçbir şeyden sorumlu olmadığını da savunur. Buna göre her bir düşünce bir diğerinin sebebini ya da sonucunu oluşturur. Birbiriyle bağlantılı olmayan hiçbir şey olamaz. Akımın ilk bilinen çalışmaları, 18. yüzyılda kendini gösterir. Baruch Spinoza ve Rene Descartes bu akımın öncüleri kabul edilir. Pierre Simon Laplace, Werner Heisenber ve Max Planck gibi isimler de Determinizmin en ünlü temsilcileri arasında yer alır. Günümüzde söz konusu felsefi akım ile ilgili çok sayıda kaynak bulunuyor. Bu kaynaklar üzerinden determinizm nedir sorusu ile ilgili pek çok ayrıntıya ulaşmak mümkündür.
BU HABER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Ayılar saldırmaz diyen kampçıya ayılar saldırdı