- Genel
- 18.08.2025 11:58
Tarihçi Mete Tunçay’ın hayatını kaybetmesinin üzerine, internet kullanıcıları Tunçay’ın hayatına yönelik araştırmalar yapmaya başladı. Tarihçi Mete Tunçay kimdir, kitapları neler?
Tarihçi Mete Tunçay, 89 yaşında hayatını kaybetti. Tunçay’ın yaşamını yitirmesinin üzerine Mete Tunçay ismi, arama motorlarında sıklıkla aratılır oldu. İnternet kullanıcıları, “Mete Tunçay kimdir, Mete Tunçay kitapları” şeklinde aramalar yaparak konuya ilişkin bilgi edinmeye çalışıyor. Sizler için Tunçay’ın hayatına ilişkin bilinenleri bir araya getirdik. İşte detaylar…
Mete Tunçay, Türk siyaset bilimi uzmanı ve tarih profesörü olarak bilinir. Siyasal düşünceler tarihi alanının Türkiye’de gelişmesine önemli katkılar sağlamış bir akademisyen olarak tanınır. “Türkiye’de Sol Akımlar” ve “Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması” adlı eserleri, alanındaki önemli çalışmalardandır. 1984 yılında yayına başlayan Tarih ve Toplum dergisi ile 1994’ten itibaren yayımlanan popüler tarih dergisi Toplumsal Tarih’in ortaya çıkmasına ve Tarih Vakfı’nın kurulmasına öncülük etmiştir.
1936 yılında İstanbul’da doğan Tunçay, 1954 yılında Beyoğlu Atatürk Erkek Lisesi’ni tamamladı. 1958’de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun olduktan sonra aynı yıl Âmme Hukuku ve Siyaset Nazariyeleri kürsüsünde asistan olarak göreve başladı. 1961’de özgürlük kavramı üzerine hazırladığı tezle doktora unvanını aldı ve 1961-1963 yılları arasında Rockefeller bursu ile London School of Economics and Political Science’ta araştırmalar yaptı. 1966’da yayımladığı “Türkiye’de Sol Akımlar 1908-1925” çalışması ile Siyasal Teoriler doçenti unvanını kazandı.
1972 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden ayrılan Tunçay, 1974-1975 yıllarında Kültür Bakanlığı Yayınlar Daire Başkanlığı görevini üstlendi. 1975-1977 yıllarında Millî Kütüphane’de danışman olarak çalıştı. 1978’de İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ndeki görevine döndü. Aynı yıl Sovyetler Birliği Bilimler Akademisi’nin davetiyle Moskova, Leningrad ve Bakü’de; 1979-1980 yıllarında ise Fulbright bursuyla ABD’de Stanford Üniversitesi’nde araştırmalar yaptı.
1981’de Yurt Yayınları tarafından yayımlanan “Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek-Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931” adlı kitabıyla önemli bir çalışma ortaya koydu. 1983 yılında 1402 sayılı yasa nedeniyle üniversiteden uzaklaştırıldı. 1987-1988 yıllarında Freie Universität Berlin’de Carl von Ossietzky Profesörü olarak görev yaptı.
Tunçay, 1984-1993 yılları arasında aylık Tarih ve Toplum, 1994-1996 yılları arasında ise Toplumsal Tarih dergilerinin editörlüğünü üstlendi. 15 Haziran 1990’da Danıştay kararıyla Siyasal Bilgiler Fakültesi’ndeki görevi geri verilmesine rağmen 18 Eylül’de istifa etti.
Akademik çalışmalarına İstanbul Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü’nde emeritus profesör olarak devam eden Tunçay, Helsinki Yurttaşlar Derneği ve Tarih Vakfı yönetim kurullarında görev aldı. Ayrıca, Fethullah Gülen’in desteklediği Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın çatısı altında kurulan Abant Platformu çalışma grubunda, kendi ifadesiyle 3-5 yıl eşbaşkanlık yaptı.
Türkiye'de Sol Akımlar I (1908-1925) (1966)
Türkiye'de Sol Akımlar II (1925-1936) (1992)
Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931 (1981)
Eski Sol Üzerine Yeni Bilgiler (1982)
Bilineceği Bilmek (1983)
1923 Amele Birliği (1989)
Arif Oruç'un Yarın'ı (1933), İletişim Yayınları (1991)
Eleştirel Tarih Yazıları, Liberte Yayınları (2005)
Batı'da Siyasal Düşünceler Tarihi Seçilmiş Yazılar (2004) İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Solun Tarihine Düşülen Notlar (2022) İletişim Yayınları
Bizans Siyasal Düşüncesi, G. L. Seidler (V Yayınları)
Marksist Düşünce Sözlüğü, İletişim Yayınları
Bilginin Toplumsal Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2001.
Siyasî İnsan, Seymour Martin LIPSET, Türk Siyasi İlimler Derneği Yayınları, Ankara 1964.
Açık Toplum ve Düşmanları, cilt 1, Liberte Yayınları
Din Üstüne, David Hume (Kültür Bakanlığı Yayınları)
Tarih ve Toplumsal Kuram, Peter Burke, Tarih Vakfı Yurt Yayınları / Kuram Dizisi
Kutsal Roma İmparatorluğu,Barbara Stollberg-Rilinger, VakıfBank Kültür Yayınları
Bizans: Toplumsal Ve Siyasal Düşünüşü, Ernest Barker, Dost Kitapevi Yayınları, Ankara, 1982
Kaynak : HABER MERKEZİ