Tarihte bugün ne oldu? 2 Ağustos

Türkiye ve dünyada 2 Ağustos tarihinde neler yaşandı, tarihte bugün kim doğdu, kim öldü, tarihte bugün yaşanan önemli olaylar neler gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.

2 AĞUSTOS TARİHTE BUGÜN HANGİ OLAYLAR YAŞANDI?

1934 - Adolf Hitler, Almanya'nın Führer'i haline geldi. Totaliter rejim süreci başladı.

Führer, Adolf Hitler'in, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin ve Üçüncü Alman İmparatorluğu'nun yöneticisi olduğu dönemde kullandığı unvanı olup “lider” anlamını taşır. Führer, “tek halk, tek imparatorluk, tek lider” (Ein Volk, ein Reich, ein Führer) ilkesinin gerekliliklerine göre, tüm yurttaşların temsilcisi olmakla beraber halkın, partinin ve devletin önderi kabul edilir. Nasyonal sosyalizmde halkın ulusal ve sosyal bütünlüğünü ile eşitliğini sağlamaktan sorumlu olan Führer, halkın ve devletin lehine işlerde bulunup, kesin kararlarda söz sahibidir. O, halkın isteklerini kendi benliğinde hissederek gerçekleştirip, isteklerini dikkate alarak ulusun yol göstericiliğini yapar ve ulusu için çabalar. Führer, ulusun parçası olan insanların yaşadığı ülke için en iyi olanı yapar. Bununla birlikte Kanunları Führer koyar ve denetimini gerçekleştirir.

2 Ağustos 1934 tarihinde Alman İmparatorluğu'nun Devlet Başkanlığı Hakkındaki Kanunu gereğince, Cumhurbaşkanı Hindenburg'un sahip olduğu yetkiler ve devletin liderliği Adolf Hitler'e şansölyelik makamı ile kombine edilip, “Führer und Reichskanzler”, yani Führer ve İmparatorluk Şansölyesi makamı anayasa ile korundu. Hitler bu resmî unvanı, ölünceye kadar kullandı. Führer makamı, nasyonal sosyalist yönetimde halkın temsilciliğinin üstlenildiği bir idare şekli olup, diktatörlük olmadığı ileri sürüldü. Bununla birlikte Hitler, kendisinin bir diktatör olduğunu kabul etmiyordu. Führerlik makamının kabulüne ilişkin kararname bir referandum yoluyla Hitler'in açık talebiyle meşrulaştı.

1967 - Trabzonspor Kulübü kuruldu.

1962-63 futbol döneminde, o dönemin Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak, Türkiye liglerini güçlendirmek ve futbolu tüm yurda yaymak için "Ulusal Lig"lerin kurulması ve bu yapının il takımlarıyla desteklenmesi kararını aldı. Ancak, Trabzon'da süregelen İdmanocağı-İdmangücü çekişmesi, bu iki takımın birlikte olabileceği bir yapının oluşmasını oldukça güçleştirdi. Yapılan görüşmelere rağmen, bu iki takım birleşmeye, aynı renk ve ülkü altında mücadele etmeye uzun süre yanaşmayarak, görüşmelerde görüş ayrılıkları kavga boyutuna ulaştı ve adli soruşturmaların açıldığı toplantılar gerçekleşti.

İdmanocağı birleşmeyi kabul etmeyince 21 Haziran 1966'da İdmangücü, Martıspor ve Karadenizgücü takımları birleşerek kırmızı-beyaz renklerle "Trabzonspor Gençlik Kulübü"nü kurdular. Bu takımın başkanlığı Ali Osman Ulusoy tarafından üstlenildi. Ancak takımın ismi resmî kayıtlara "Trabzonspor 1966" olarak kaydedildi. "Trabzonspor 1966"un İkinci Lig Beyaz Grup'a alınmasıyla buradaki ilk yılında onar galibiyet, beraberlik ve yenilgi alan Trabzonspor 1966; İdmanocağı'nın Danıştay'a açtığı dava sonucu feshedilerek yeniden genel kurula gidilmesine karar verildi. Bu genel kurulda takımın liglere katılabilmesi için adını "Trabzonspor" olarak değiştirmesi gerekti. Federasyonun verdiği sürenin azalması ve Beden Terbiyesi Genel Müdürü Ulvi Yenal'ın birleşme gerçekleşmezse hem İdmangücü'nün hem de İdmanocağı'nın ulusal liglere alınmayacağı açıklanınca bu iki kulüp daha somut adımlar atmak durumunda kaldı. Yapılan görüşmelerin ardından, 2 Ağustos 1967'de İdmanocağı'nın da katılımıyla Trabzonspor; İdmangücü, Martıspor ve Karadenizgücü ortaklığıyla birlikte resmen kurularak, İkinci Lig'e alındı.

1987 - Türkiye'de kan kanserli bir hastaya, ilk kez kemik iliği nakli yapıldı.

Yeni kan hücreleri yaşam boyu kemik iliği tarafından üretilir. Bir kişiden hematopoetik kök hücreler alıp bunları başka birisine, veya ileride aynı kişiye aktarılabilir. Eğer verici ve alıcı uyumluysa, aktarılan hücreler iliğe göç ederek kan hücreleri üretir. Kök hücreler, genelde ya ilium tepesinden genel anestezi ile alınır (bu işlem pek çok iğne batırması gerektirir) ya da kök hücrelerin kemikten kan dolaşımına salınmalarını sağlayan bazı ilaçlar yardımıyla, bu hücreler kandan izole edilip donörden alınan kan tekrar kendisine aktarılır.

Bir kişiden diğerine nakil, ilikte ciddi hastalıklar olması durumunda gerçekleştirilir. Hastanın kemik iliğindeki hücreler önce radyasyon veya ilaçlarla öldürülüp sonrasında yeni kök hücrelerin aktarımı yapılır.

Kanser durumunda, radyasyon terapisi veya kemoterapiden önce hastanın hematopoetik kök hücrelerinin bir kısmı bazen toplanarak, terapi bitince bağışıklık sistemini yeniden oluşturmak için hastaya geri aktarılır.

2 AĞUSTOS TARİHTE BUGÜN KİMLER DOĞDU?

1696 - I. Mahmut, Osmanlı'nın 24. Padişahı (ö. 1754)

I. Mahmud, divan edebiyatında kullanılan mahlasıyla Sebkati (d. 2 Ağustos 1696, Edirne - ö. 13 Aralık 1754, İstanbul), Osmanlı'nın 24. padişahı ve İslam halifelerinin 103.südür. 1696'da Edirne Sarayı'nda dünyaya gelip, II. Mustafa'nın oğlu ve III. Ahmed'in yeğenidir.

1938 - Sırrı Elitaş, Türk sinema oyuncusu, senaryo yazarı ve yönetmen (ö. 2015)

Aslen Adıyaman'lı olup, 1950'li yıllarda İstanbul'un Üsküdar ilçesinde taksicilik yaparken keşfedilip sinema filmlerinde oynamaya başladı. Öztürk Serengil'in özel şoförlüğünü de yapmış olan Elitaş, yaklaşık 600'e yakında filmde rol aldı. Tek senaryo yazarlığı ve yönetmenliğini 1986 yapımı Yetimlerin Türküsü adlı filmde deneyimledi. 24 Temmuz 2010 tarihinde beyin kanaması geçirerek yoğun bakıma alındı. Elitaş, 8 Ekim 2015'te İstanbul'da 77 yaşında vefat etti, naaşı Karacaahmet Mezarlığı'nda defnedildi.

2 AĞUSTOS TARİHTE BUGÜN KİMLER ÖLDÜ?

1922 - Alexander Graham Bell, Amerikalı mucit ve telefonu icat eden (d. 1847)

Graham Bell, telefonu icat ederek aslında sağırların sessizliğini ortadan kaldırmaya çalıştı. Bunu başaramadı ancak her gün yeni bir özelliği geliştirilen telefonla birbirinden kilometrelerce uzaktaki insanların birbirlerini duymalarına yardımcı oldu. Graham Bell'in annesinin doğuştan işitme engelli olması sebebiyle dedesi ve babası yıllarını işitme engellilere adayarak, özellikle babası işitme engellilere duymasalar bile konuşmayı öğretmenin yollarını geliştirmek için uğraştı. İki kardeşi veremden öldüğü için, babası kalan tek oğlunun sağlığı için Kanada'ya yerleşti. Babasının ölümünden sonra onun çalışmalarını tanıtmak ve yaymak için çabalayan Graham Bell Amerika Birleşik Devletleri'ne giderek ilk olarak Ontario'ya, daha sonra Boston'a taşındı. Burada bir süre işitme engellilere dil öğretmeni yetiştiren okulda çalışıp, sonrasında kendi okulunu açtı. İşitme engellilere yardım etmek üzere çıktığı bu yolda asrın icadı telefonu icat etti.

2 AĞUSTOS TARİHTE BUGÜN ÖZEL GÜNLER

Roman Soykırımı'nı Anma Günü

Roman Soykırımı'nı Anma Günü, İkinci Dünya Savaşı boyunca Nazi Almanyası ile müttefikleri tarafından Romanlara karşı işlenen Roman Soykırımı'nın (Porajmos) kurbanlarını anmak için her sene 2 Ağustos'ta düzenlenir.

2 Ağustos gününün seçilme sebebi, 1944 yılı 2 ile 3 Ağustos tarihleri arasındaki gecede başta kadınlar, çocuklar ve yaşlı insanlar olmak üzere 2.897 Romanın Auschwitz toplama kampındaki Çingene aile kampında öldürülmüş olmasıdır. Soykırım kapsamında öldürülmüş kurbanların sayısına dair tahminler 220 bin ile 500 bin arasında değişmekte. Bazı ülkelerde bu soykırım farklı günlerde anılmakta.

Haber Merkezi