15 dakikada bulaşıyor, şikayetler gece artıyor!

ÇAĞLA GENİŞ-RÖPORTAJ

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Kıymet Handan Kelekçi, uyuz hastalığına ilişkin önemli uyarılarda bulundu. Son dönemde kentte uyuz hastalığının artış gösterdiğine dikkat çeken Prof.Dr. Kelekçi, tedavisi mümkün olan bu hastalığın hızlı bulaştığını, bu nedenle hastalığın yayılmadan tedavinin erken dönemde başlanmasının önemini vurguladı. Prof.Dr. Kelekçi, özellikle geceleri ve sıcaklıkla artan kaşıntının hastalığının en önemli belirtisi olduğuna değindi.

2-3 YILDIR ARTMA EĞİLİMİNDE

-Pandemi sürecinden bu yana uyuz vakalarında nasıl bir artış var? Şu günlerde tablodaki değişim nasıl?

Pandemi döneminden bu yana uyuz vakalarında artış gözlemliyoruz. Fakat uyuz vakaları Kovid-19 hastalığından bağımsız olarak son 2-3 yıldır artma eğilimi göstermektedir. Uzun süreli Kovid-19 veya başka nedenlerden dolayı uzun süreli hastane yatışları dolayısıyla da uyuz vakalarında artış yaşanabilmektedir. Dirençli uyuz vakalarında zaman zaman artışlara rastlayabiliyoruz. Bu tür vakalar daha sık ve uzun süreli tedaviler gerektiriyor. Uyuz vakalarında bugünlerde artma olduğunu söyleyebiliriz.

-Özellikle pandemi döneminde böyle bir artışın olmasının sebepleri neler? Üstelik hijyen konusunda daha da hassas olduğumuz bir dönemdeyiz.

Uyuz toplumuzda zaten belli sıklıkta görülebiliyor. Pandemi döneminde izolasyon ve hijyen tedbirleri artırılsa da artışın sebebi, uyuz hastalığı nasıl bulaştığı hakkında yeterli bilgiye sahip olmamak, çarşı, pazar, AVM gibi kalabalık ortamlarda bulunma, toplu taşıma araçlarının kullanılması, hastane okul, işyerleri, fabrika gibi yoğun insan sirkülasyonunun bulunduğu yerlerde yakın temasların olmasıyla açıklanabilir.

15-20 DAKİKADA BULAŞIYOR

-Uyuz nasıl bulaşıyor, farkında olmadan uyuzu bir başkasına taşıyabilir miyiz? Örneğin pek çok kişi uyuzun hep kedilerden, köpeklerden bulaştığını sanıyor.

Uyuz hastalığı 15-20 dakika gibi yakın temas, aynı kıyafeti, çarşafı vs. kullanmakla bulaşabilir. Bazı kişiler belirti vermeden yani kaşınmadan başka birine bulaştırabilir. Uyuz parazitinin doğal rezervuarı insandır. Hayvandan insana uyuz bulaşmaz.

-Vücudumuzda hissettiğimiz hangi kaşıntılar ‘Bu uyuzdur’ dedirtir?

Geceleri ya da sıcakta artan şiddetli kaşıntı olduğunda uyuzdan şüphelenebiliriz.

-Uyuz teşhisi alan biri hangi noktalara dikkat etmeli, kaç gün sonra iyileşme başlıyor?

Uyuz teşhisi alan kişi kullandığı kıyafetleri, çarşafları, temas ettiği koltukları vs. aile bireylerinden ayırmalı ve en kısa sürede tedavi uygulamalıdır. Tedavi düzgün uygulanmışsa 1 ay içinde şikayetlerde ve kaşıntıda belirgin azalma gözlemlenmelidir.

-Aynı evde yaşayanlardan birinde uyuz ortaya çıktığında diğerleri kendini korumak için neler yapmalı?

Diğer aile bireyleri de aynı tedaviyi uygulamalıdır. Çünkü yakın temasla bulaşma olasılığı çok yüksektir. Ortak kullanılan giysi, koltuk, örtü gibi uyuzlu bireyin kullandığı eşyalara temas etmemelidir. Ayrıca belirtiler kişinin hassasiyetine bağlı geç de ortaya çıkabileceği için aile bireyleri mutlaka tedavi almalıdır.

-Uyuza yakalanan biri gereken tedaviyi olmazsa neler yaşanır? Uyuzun kendi kendine iyileşme olasılığı var mı?

Uyuz tedavi olmazsa ‘Norveç uyuzu’ dediğimiz daha ilerlemiş beyaz kabuklu uyuz formuna dönüşebilir. Bu uyuzda deride milyonlara varan çok sayıda parazit bulunabileceğinden tedavisi daha uzun sık dirençli olacağı için zorlaşabilir. Uyuzun kendi kendine iyileşme olasılığı bulunmuyor mutlaka tedavi gerekir.

-Uyuz tedavisinde ne tür ilaçlar kullanılıyor?

Uyuz hastalığının tedavisinde permetrin içeren kremler kullanılır. Kükürt içeren hazırlama karışımlarda, benzil benzoat gibi ilaçlarda kullanılabilir ancak permetrin daha etkilidir. İvermektin içeren ilaçların da tablet ve krem formu etkilidir ancak ülkemizde uyuz için onaylı formu bulunmamaktadır.

Haber Merkezi