Denizin en büyük düşmanı 'Plastik atık'

KEMAL ÖZTÜRK

Dünya'nın ve Türkiye'nin en byük sorunu plastik atıklar. Özellikle denizlerde yaşanan bu kirlilik başta deniz canlılarını tehdit ederken, insan sağlığına da ciddi zararları olduğu bilinen bir gerçek. Deniz çöplerinin yüzde 80'i plastik atıklardan oluşuyor. Çöpleri yiyerek mideleri dolan canlılar açlığa maruz kalıyor ve besin yetersizliğinden ölüyorlar. Yenilen maddeler canlının solunum kanalını tıkayarak havasızlıktan ölmesine de sebep olabiliyor.Bu da yılda yaklaşık 100 milyon deniz canlısının ve deniz kuşunun ölümüne sebep oluyor. 

DENİZ CANLILARI PLASTİĞİ GIDA SANIP YİYOR
İnsanlar tarafından çevreye bırakılan plastik atıklar sadece çevreye ve insanlara zarar vermekle kalmadığı gibi  doğaya bırakılan plastik atıklar, rüzgârların etkisiyle denizlere taşınması sonucu denizlerde yaşayan canlıları ve bu canlılarla beslenen yaban hayvanlarını da olumsuz etkilemektedir. Plastik atıklar denizde bir süre sonra daha küçük parçalara ayrılabiliyor. Yüzlerce deniz canlısı da bu plastikleri gıda sanıp yiyor. Bunun plastiğin deniz canlılarına sadece yiyecek gibi gözükmesinden değil, kokmasından da kaynaklanıyor. Bu şekilde kokmasının sebebi se 'Plastisfer' adı verilen bir ince bir mikrop katmanıyla kaplanmasınıdır. Plastifer, plastiğin üzerindeki sümüksü canlı tabaka, yiyecek gibi kokmasına ve tat vermesine yol açan kimyasallar salgılıyor.

DENİZ KİRLİLİĞİNİN SEBEPLERİ NELERDİR?
Deniz kirliliğine neden olan en büyük sebeplerden biri karasal etkenlerdir. Karada bulunan çöplerin rüzgarla taşınması, balıkçılık faaliyetlerinin bilinçsiz yapılması gibi birçok nedeni vardır. Bunların yanı sıra, deniz taşımacılıkları, sanayileşme ve  kanalizasyonların denize bağlanması gibi durumlar da ciddi deniz kirliliğine sebep olabiliyor. 

DENİZ KİRLİLİĞİNİN ÖNÜNE NASIL GEÇERİZ?
Denizleri kirletmemek için öncelikle çöplerimizi etrafa saçmayarak ve denize atmayarak önüne geçebiliriz. Bu konuda vatandaşlar eğitilmeli ve bilinçlendirilmelidir. Öte yandan,  denizlerin kirlenmesini önlemek için denizlere açılan kanalizasyonların atık su istasyonlarına boşaltılması gerekir ve fabrika atıklarının denize dökülmesi engellenmelidir. Daha temiz denizlere sahip olabilmek için bu önlemlerin alınması gerekir, denizlerin ve sahillerin rutin olarak temizlenmesi gerekir.