Dolardaki düşüş çiftçiye yansımıyor

NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER

Ticaret Bakanlığı ekipleri döviz kurundaki düşüşün fiyatlara yansıtılmadığı şikayetleri üzerine, marketlerde temel gıda ve ihtiyaç ürünlerine yönelik fahiş fiyat ile etiket denetimi gerçekleştirdi. Çiftçi, market ve pazar esnafı ise bu duruma isyan etti. Aynı zamanda Manisa’da çiftçilik yapan Sarıgöl Ziraat Odası Başkan Yardımcısı Sinan Gençeli, dolarda yaşanan düşüşün çiftçi maliyetlerine yansımadığına dikkat çekerek, şunları söyledi: “Çiftçinin gübre alabilecek parası yok. Bunun yanında mazotta da fiyatlar düşmedi. Devletin acilen bu fırsatçılara baskı yapması gerekiyor ama yapacak gibi de gözükmüyor. Bence büyük cezalar verilmeli ama göstermelik olarak ceza veriliyorlar bu yeterli değil.”

ARTIŞ YÜZDE 300 İNDİRİM YÜZDE 20

Dolar kurundaki çekilme nedeniyle bazı gübre firmaları da fiyatlarında indirime gitti. Bunlardan biri de GÜBRETAŞ oldu. GÜBRETAŞ tarafından, bitki beslemede önemli yer tutan yavaş salınımlı gübreler ile damla sulama ve yaprak gübrelerinde ilkbahar sezonu öncesi ortalama yüzde 20 indirim yapıldığı bildirildi. Doların yükseldiği dönemde gübre fiyatlarında yüzde 300 gibi bir artışın yaşandığına, doların düştüğü dönemde ise sadece yüzde 20’lik bir düşüşün gerçekleştiğine dikkat çeken Manisalı çiftçi Sinan Gençeli, “Kur düşmüş olabilir ancak gübrede, ilaçta, elektrikte hiçbir şeyde bir fiyat düşüşü söz konusu değil. Bu böyle devam ederse kimse toprağına, üzüm bağlarına gübre atamayacak gibi gözüküyor. Yanlış bilmiyorsam gübrede yüzde 20 gibi bir düşüş oldu ancak artışı yüzde 300’lere ulaşmıştı. 2021’in mart ayında 50 kiloluk gübrenin çuvalını 180TL’ye almıştım. Şu anda fiyatı bin 200 ile bin 300 arasında seyrediyor. Çiftçinin gübre alabilecek parası yok. Bunun yanında mazotta düşmedi. Devletin acilen bu fırsatçılara baskı yapması gerekiyor ama yapacak gibi de gözükmüyor. Bence büyük cezalar verilmeli ama göstermelik olarak ceza veriliyorlar bu yeterli değil. Ben ceza da verdiklerine inanmıyorum” ifadelerini kullandı.

ESNAFIN YÜZÜNÜ GÜLDÜRMEDİ

Halk pazarlarında da durum farklı değil. Fiyatı düşen ürün yok, sebze fiyatlarında ise artış yaşandı. Sebze fiyatlarında yaşanan artışın nedeni olarak sera ürünü olmasını gösteren esnaf, meyve fiyatlarında bir değişim yaşanmadığını söyledi. Akaryakıt fiyatlarına gelen indirimin tüketiciye yansımadan ÖTV olarak alınması da esnafın yüzünü güldürmedi. İzmir’de pazar esnaflığı yapan Murat Atış, zarar etmek istemediklerini ifade ederek, ücretsiz verdikleri alışveriş poşetlerinin bile kendilerine ciddi bir maliyet oluşturduğunu söyledi. Atış, “Her zaman böyle oluyor. Kuru yükseltiyorlar sonra tekrar düşürüyorlar. Zenginler daha da zengin olurken vatandaş gün geçtikçe yoksullaşıyor. Pazarlara akşamüstü gelirseniz görürsünüz halk yerden meyve sebze topluyor” diye konuştu.

MALİYETLERİMİZ DÜŞMEDİ

Doların düşüşün tezgâhtaki ürünün bir günde düşeceği anlamına gelmediğini söyleyen Atış, sözlerine şöyle devam etti: “Bu domatesi çiftçinin üretirken kullandığı gübrenin fiyatı dolara bağlıydı. Gübrenin torba başı fiyatında kur yükseldiği dönemde 90 TL’lik bir oynama oldu. Çiftçi doğal olarak artan bu maliyeti malına yansıttı. Bizim işimiz mazotla. Biz daha önce bir nakliye arabasını 4 bin 500 TL’ye tutuyorduk. Şimdi ise 7 binden aşağı gelmiyor araç. Bir pazarcı en az günlük 7 kilo poşet alır. Geçen yıl kilosu 4,75TL’idi şimdi ise 17,50 TL 3-4 kat gibi bir artış oldu. Bizim işimiz poşetle. Hem de görünmez bir maliyet olarak duruyor yurttaşın gözünde ama aslında zincir marketler para ile satıyor. Biz bu maliyetleri fiyatlara yansıtmak zorundayız yoksa zarar ederiz. Dolar düştü ama bizim maliyetlerimiz düşmedi.”

Haber Merkezi