Ekonomiye canlılık getirecek kanun teklifi

MEHMET EMİN YENİAY/ANKARA

CHP Balıkesir Milletvekili Namık Havutça, 2005 Eylül ayı ham petrol varil fiyatının 59 dolar olduğunu, 2015 yılı Eylül ayında ise ham petrol varil fiyatının 44 dolar seviyelerine gerilemesine rağmen ülkemizde akaryakıt fiyatlarının devamlı artış gösterdiğini vurguladı. Akaryakıt üzerinden alınan yüksek vergilerin 1 TL ile sınırlandırılmasıyla ekonominin canlanacağının altını çizen Havutça, verdiği kanun teklifinde şu ayrıntılara yer verdi:

“MOTORİNDE BİRİNCİ SIRADA”

“Dünyanın en pahalı benzin ve motorinini kullanan ülkeler sıralamasında 193 ülke içinde ilk sıradayız. Türkiye bu konudaki liderliğini yıllardır sürdürüyor. Döviz kuru ve uluslararası ham petrol fiyatları bahane edilerek akaryakıt ürünleri üzerinden yüksek vergi geliri elde edilmektedir. Her geçen gün el yakan benzinin litre fiyatına bir vatandaş 2000 yılında ortalama 0,58 lira öderken, 2015 yılında ortalama 4,60 lira ödemektedir. Vatandaşın benzinin litre fiyatına ödediği para 15 yılda yaklaşık yüzde 800 oranında arttı. Sebebi; benzin ve motorini başka ülkelerden ithal etmemiz değil, Türkiye’de akaryakıtın üzerine eklenen ve giderek artan vergiler. Devlet hem özel tüketim vergisi hem katma değer vergisi hem de bununla birlikte ÖTV’nin KDV’si, yani verginin vergisini alıyor. Bir litre benzin üzerinden ortalama yüzde 62, motorinde ise yüzde 52 vergi alınmakta. Son on yılda benzin üzerinden alınan vergi 2.8 kat, motorinde ise 3.1 kat artış göstermiştir.”

“NEDEN VERGİLER”

2002’de benzinin litre fiyatı 1.75 lira motorin ise 1.35 lira olduğunu, son dönemde yapılan zamların ardından benzin 4.60 lira, motorin ise 4 liraya çıktığını hatırlatan Namık Havutça, “Kısacası benzinin litre fiyatı 10 yılda yaklaşık 2,5 kat, motorin ise 3 kat arttı. 2005 Eylül ayı ham petrol varil fiyatı 59,1 dolar iken, 2015 yılı Eylül ayı ham petrol varil fiyatı 44 dolardır. Bu da bize şunu göstermektedir; şu anda kullandığımız benzin fiyatlarının bu denli yüksek olmasının nedeni dolar ya da petrol kurları değil, vergilerin yüksek olması. Vergili akaryakıt fiyatlarında lider olan Türkiye, vergisiz fiyatlarda Avrupa’nın en ucuz benzin fiyatına sahiptir” ifadelerine yer verdi.

“EKONOMİK FALİYETLERİ KISITLIYOR”

Benzinin litre fiyatında Türkiye'nin dünya birincisi olduğunu hatırlatan CHP'li Havutça, “Dünyada benzin fiyatı en pahalı ikinci ülke olan Norveç’in kişi başı milli geliri 95 bin dolar, Türkiye’nin neredeyse 10 katı. Kişi başı milli geliri Türkiye’den 7-8 kat fazla olan ülkelerde bile benzin fiyatı Türkiye’den daha ucuz. Kişi başı milli gelir ile benzin fiyatlarını kıyaslayınca Türkiye yine açık ara birinci. Ulaşım her vatandaşın temel hakkı olduğu gibi önemli bir gereksinimdir. Akaryakıt üzerinden alınan bu yüksek ve dengesiz vergiler vatandaşların hakkı olan ulaşım özgürlüklerini sınırlandırmakta ve ekonomik faaliyetlerini de kısıtlamaktadır. Akaryakıttan alınan bu yüksek vergiler kaçak akaryakıt tüketimini arttırmakta, hatta teşvik etmektedir. Bu yapılacak yasa değişikliği durma noktasına gelen ekonomimize canlılık katacaktır” diye belirtti.