- Gündem
- 15.05.2025 23:32
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda, engelli bireylerin yaşadığı sorunların araştırılması amacıyla Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasına karar verildi.
TBMM Genel Kurulu, 'Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere Meclis Başkanvekili Celal Adan başkanlığında toplandı.
Genel Kurul'da tüm siyasi parti grupları, 'Engelli bireylerin toplumsal hayata katılmalarının güçlendirilmesi, karşılaştıkları sorunların tespit edilmesi ve bu sorunlara kalıcı çözümler üretilmesi' isimli ortak önergeyi Meclis Başkanlığına sundu.
Önerge üzerine Yeni Yol Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen, grubunun dünkü Genel Kurul görüşmelerinde TBMM Başkanlığına engelliler ile ilgili sunduğu araştırma önergesinin kabul edildiğini hatırlattı. Esen, "Öncelikle, şans eseri önergemizin kabulünün Türkiye çapında milyonlarca engelli bireye ve ailelerine çare olma ihtimalinden büyük bir mutluluk duyarken, siyasetin fayda üretmenin önüne geçmesinden dolayı da üzüntülerimi burada belirtmek istiyorum. Meclisin çalışma usulü şansa bırakılamaz. Böyle önemli konularda iktidar-muhalefet ayrımı olmamalı, dahası popülist propaganda siyasetine böyle önemli konular kurban edilmemelidir. Çocuk, engelli, yaşlı gibi hassas konulara partiler üstü bakmalıyız" ifadelerini kullandı.
İYİ Parti grubu adına önergeyi değerlendiren Manisa Milletvekili Şenol Sunat, engellilerin eğitime erişim hakkının geliştirilmesi gerektiğini belirterek, "Türkiye'de engelli bireyler için eğitim hakkı anayasal bir güvence altındadır. Ama bu güvence sahada sadece kağıt üzerinde kalmaktadır çünkü sistem hem engelli bireyleri hem de onları eğitecek öğretmenleri yolda yalnız bırakmaktadır. Erişebilirlik yok, kaldırımda yürüyemeyen, otobüse binemeyen, kamu binasına çıkamayan bir vatandaşın anayasal hakkından söz edebilir miyiz sayın milletvekilleri? İstihdam yok, engelli kotası göstermelik, denetim sıfır. Çalışmak isteyen engelli birey yük gibi görünüyor" diye konuştu.
DEM Parti grubu adına önerge üzerine söz alan Bitlis milletvekili Semra Çağlar Gökalp, "Bu sistem, engelli bireyleri eksik, kusurlu, onarılası ya da başarılıysa ilham kaynağı olarak etiketler. Oysa biz diyoruz ki: Engellilik bir eksik değil, bedensel ve nörolojik bir çeşitliliğin halidir; tıpkı dilimiz, rengimiz, kimliğimiz gibi doğaldır, insana dairdir. Ama mevcut düzen farklı bedenleri üretimden dışlar; kamusal alanlara, eğitime, sağlığa ve siyasete katılmalarını engeller çünkü sağlamcı zihniyetin dünyasında norm dışı olan her şey ötekileştirilir ya da yok sayılır. Engelli bireylerin hayata katılması için değil, hayattan soyutlanması için politikalar üretilir, bu kabul edilemez" dedi.
Engelli vatandaşlarımızın toplumsal hayata katılımını güçlendirmek ve yaşadıkları sorunları kalıcı çözüm üretmeleri gerektiğini vurgulayan MHP Çankırı Milletvekili Pelin Yılık, "Engelli kardeşlerimize sunulan sağlık hizmetleri eğitim, sosyal güvenlik ve istihdam olanakları günlük yaşamla baş edebilmeyi ve toplumsal hayatta var olabilmeyi kolaylaştırmaktadır. Günümüzde çağdaş toplumlarda hem bireysel duyarlılıkların hem de engelli bireylere sunulan sosyal imkanlarla birlikte farkındalığın arttığı görülmektedir. Milliyetçi Hareket Partisi olarak, engelli bireylerimizi toplumun asli ve ayrılmaz bir parçası olarak görüyor, onların yaşam kalitesini yükseltecek politikaların bir devlet politikası haline gelmesini destekliyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
CHP Bursa Milletvekili Kayıhan Palan önerge partisi adına söz alarak, "En önemli sorunlardan bir tanesi şu; 'Ülkemizde ne kadar engelli var, hangi engel grupları var, yaş grupları nedir?' diye güncel bir veri tabanımız yok. Bakın, en son 2011 yılında yapılmış kapsamlı bir araştırma var. Bu araştırmaya baktığımızda, tüm yaş gruplarında engellilik oranı yaklaşık yüzde 7, ancak 50 yaşına geldiğimizde bu oran çok ciddi bir şekilde artıyor, 70 yaş civarında ise neredeyse her 4 kişiden 1'inin engelli olduğu bir toplum dilimi karşımıza çıkıyor. Biliyorsunuz, engellilere Ulaştırma Bakanlığı tarafından verilmiş bir söz var, 'Türkiye Kart' diye. Az önce de bir sürü engelli yurttaşımız bize sordu, 'Ne oldu Türkiye Kart'ı?' diye. Çünkü ulaştırma söz konusu olduğunda her bir engelli yurttaş ancak o ilde bir ulaşım kartı alabiliyor. Şu ana kadar bu Türkiye Kart da hayata geçirilmiş değil" ifadelerini kullandı.
AK Parti Düzce Milletvekili Ayşe Keşir, engellilerle ilgili dönüm noktasının Anayasa da yer alan, 'Engelliler Kanunu' olduğunu vurgulayarak, "İmza koyduğumuz uluslararası sözleşmelerle birlikte yaklaşık bin 500 maddelik bir engelli külliyatımız var, bunu asla yok sayamayız. Buna emek veren bürokrat, siyasetçi, sivil toplum temsilcisi her kim ise bunları da buradan yad etmek gerektiğini düşünüyorum. Bu önemli bir köşe taşı olduktan sonra, akabinde yaptığımız en önemli bir başka uygulama 2010 yılında yaptığımız Anayasa değişikliğidir. Biz özellikle kadın-erkek eşitliği açısından 2010'da yaptığımız Anayasa’nın 10'uncu maddesindeki değişikliği çok sık hatırlıyoruz, birbirimize hatırlatıyoruz. Ama o maddenin, aynı maddenin devamında, 'Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitleri, dul ve yetimler' diye devam eder ve burada gaziler için alınacak tedbirlerin eşitlik ilkesine aykırı olmadığı ifade edilir. Yani bu, pozitif ayrımcılık ilkesidir. Bu da önemli bir zihinsel dönüşüm ve bunun Anayasa'ya nakşedilmesi önemli bir dönüşümdür" diye konuştu.
Önerge üzerine tüm siyasi parti grup temsilcilerinin yaptığı açıklamaların ardından Meclis Başkanvekili Celal Adan, görüşmelerin tamamlandığını belirtti ve önergeyi oylamaya sundu. Oylama sonucunda Meclis Araştırma komisyonu kuruldu. Ayrıca, komisyonun 22 üyeden oluşacağını, çalışma süresini ve gerektiğinde Ankara dışında çalışabileceğine dair önergeleri de kabul edildi.