EŞİK, BM’nin Bakım ve Destek Sistemleri raporunu Türkçeye kazandırdı

Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’nin Kadınlara ve Kız Çocuklarına Karşı Ayrımcılıkla İlgili Çalışma Grubu tarafından hazırlanan ‘Bakım ve Destek Sistemlerinin Toplumsal Cinsiyet Boyutları’ başlıklı raporun Türkçe çevirisini yayımladı.
Rapor, bu yıl 29 Ekim Uluslararası Dünya Bakım ve Destek Günü kapsamında kamuoyuyla paylaşıldı. BM İnsan Hakları Konseyi’nin 59. oturumunda sunulan belge, bakım emeğinin toplumsal cinsiyet temelli eşitsizliklerle ilişkisini ele alıyor.

RAPORDA YER ALAN DETAYLAR

Rapor, bakım emeğini ‘kendine, başkalarına ve gezegene özen gösterme eylemi’ olarak tanımlıyor ve bunun, bireylerin onurlu ve özerk biçimde topluma katılımını mümkün kıldığını vurguluyor. BM verilerine göre, dünyadaki ücretsiz bakım işlerinin yüzde 76,2’sini kadınlar yerine getiriyor. Sağlık sektöründe çalışanların da yüzde 70’inden fazlası kadınlardan oluşuyor. Rapor, çocukların, yaşlıların, hastaların ve engellilerin bakımına ilişkin yükün büyük oranda kadınların omzunda olduğunu; bu nedenle erkeklerin bakım işlerine eşit katılımı için toplumsal normların dönüştürülmesi ve kamu yatırımlarının artırılması gerektiğini belirtiyor.

TELİF VE ATIL KURALLARINA UYGUN

EŞİK, BM raporundaki bulguların, kuruluşundan bu yana vurguladığı taleplerle örtüştüğünü açıkladı. Platformun ‘5 Acil Talep’ belgesinde yer alan eşit istihdam, kreş hakkı, işyerinde şiddeti önleme mekanizmaları ve bakım emeğinin kamusal sorumluluk olarak ele alınması çağrılarının, BM raporundaki önerilerle paralel olduğu belirtildi. Ayrıca EŞİK’in geliştirdiği ‘Eşitlikçi, Mor, Yeşil ve Kamucu Belediyecilik için 5 Acil Şart’ metninin de, BM raporunun toplumsal cinsiyet odaklı bakım politikaları yaklaşımıyla birlikte okunabileceği ifade edildi. BM raporunun Türkçe çevirisi, EŞİK gönüllüleri tarafından hazırlandı. Çevirinin ilk aşamasında Deepl programı kullanıldı; ardından Serap Altıok’un editoryal katkıları ve Ayşe Durakbaşa ile Özlem Altıok’un kavramsal ve içeriksel düzenlemeleri ile nihai haline getirildi. Rapor, BM’nin açık erişim ilkeleri çerçevesinde, telif ve atıf kurallarına uygun olarak kamuoyuyla paylaşıldı.

KOLEKTİF MÜCADELENİN BİR ARACI

EŞİK, bakım emeği konusundaki çalışmalarını sürdürdüğünü, bu kapsamda çeşitli söyleşiler ve toplantılar düzenlediğini belirtti. Bu yıl yayımlanan ‘İhtimam Etiği ve Hukuk’ kitabı üzerine gerçekleştirilen çevrimiçi etkinlikte, bakımın insan hakları ve demokratik refahın kurucu ilkesi olduğu vurgulandı. Platform, önümüzdeki günlerde BM raporu üzerine bir çevrimiçi tartışma toplantısı düzenleyeceğini de duyurdu. Toplantının tarihi ve bağlantı bilgileri ayrıca paylaşılacak. EŞİK açıklamasında şu ifadeler yer aldı: “Bu çeviriyle, BM insan hakları uzmanlarının bakım ve destek politikalarının toplumsal cinsiyet boyutuna ilişkin raporunu Türkçeye ve feminist mücadeleye kazandırmayı hedefledik. Bakım emeğinin görünürlüğü, değer bulması ve yeniden dağıtımı için kolektif mücadelemizin bir aracı olmasını umuyoruz.”