“İlk Arabam” desteğinde kritik detaylar ortaya çıktı: Geniş ailelere ötv avantajı mı geliyor?

Türkiye otomobil piyasasında gözler uzun süredir TBMM’den çıkacak olası bir ÖTV düzenlemesi ve hurda teşvik yasasına çevrilmiş durumda. Özellikle yaşlı araç parkının yenilenmesi ve trafik güvenliğinin artırılması adına MHP kanadından Meclis'e sunulan teklifler ve TESK Başkanı Bendevi Palandöken’in ısrarlı çağrıları, vatandaşın beklentisini sıcak tutmaya devam ediyor. Ancak 2025 yılına girerken, devlet desteği bekleyenler için odak noktası "genel bir hurda indiriminden" ziyade, stratejik bir aile destek paketine evriliyor.

İşte Ankara’da masada olan yeni düzenlemenin, hurda teşviki beklentilerinin ve "İlk Arabam" projesinin tüm detayları...

1. GENİŞ AİLELERE "İLK ARABAM" MÜJDESİ: ŞARTLAR NETLEŞİYOR

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından üzerinde titizlikle çalışılan "İlk Arabam Yerli Otomobil Aile Destek Programı", sosyal devlet anlayışıyla otomobil piyasasını canlandırmayı hedefleyen iki ayaklı bir proje olarak öne çıkıyor. Edinilen bilgilere göre proje, sadece bir araç satışı değil, aynı zamanda bir sosyal refah hamlesi olarak kurgulanıyor.

Programın temel amacı; alım gücü düşen vatandaşın mobilite ihtiyacını karşılarken, Türkiye’nin vizyon projesi olan yerli otomobil Togg ve yerlilik oranı yüksek diğer araçların pazar payını artırmak.

KİMLER BAŞVURABİLECEK? KRİTİK "3 ÇOCUK" KRİTERİ

Programdan yararlanmak isteyenler için belirlenen kriterler oldukça spesifik. Destek paketinin, suiistimale kapalı olması ve doğrudan ihtiyaç sahiplerine ulaşması hedefleniyor:

Çocuk Sayısı Şartı: Ailenin en az 3 veya daha fazla çocuğa sahip olması gerekiyor.

İlk Araç Şartı: Aile üyelerinin üzerine kayıtlı başka bir binek aracın bulunmaması (İlk arabam statüsü) aranacak.

Gelir Testi: Program, lüks tüketimi değil, ihtiyacı fonlayacak. Bu nedenle özellikle düşük gelir gruplarına mensup aileler önceliklendirilecek.

2. FİNANSMAN MODELİ: UZUN VADE VE DÜŞÜK FAİZ SİNYALİ

Vatandaşın en çok merak ettiği konu ise ödeme koşulları. Mevcut banka kredi faizlerinin araç alımını zorlaştırdığı bu dönemde, Aile Destek Programı kapsamında "Kamu Destekli Finansman" modeli devreye girecek.

Buna göre:

Uzun Vadeli Borçlanma: Ailelerin bütçesini sarsmayacak, kira öder gibi araba sahibi olmalarını sağlayacak uzun vadeli ödeme planları oluşturulacak.

Yerlilik Şartı: Destek, ithal araçlar için değil, Türkiye’nin yerli otomotiv sanayisini güçlendirecek yerli üretim araçlar (Başta Togg olmak üzere) için geçerli olacak.

ÖTV Avantajı Beklentisi: Henüz resmiyete dökülmese de, bu program kapsamında alınacak araçlarda özel bir ÖTV matrah düzenlemesi veya indirimi yapılması kulislerde konuşulan en güçlü ihtimal.

3. HURDA TEŞVİKİ YASASINDA SON DURUM NE?

Bir yanda geniş ailelere yönelik bu hazırlık sürerken, diğer yanda elinde eski model aracı olanların beklediği Hurda Teşviki konusunda belirsizlik sürüyor.

MHP milletvekillerinin TBMM’ye sunduğu ve eski araçların trafikten çekilerek yerine yenilerinin ÖTV indirimiyle alınmasını öngören teklif, komisyonlarda ve kamuoyunda tartışılmaya devam ediyor. Ancak ekonomik konjonktür gereği, genel ve kapsamlı bir hurda indiriminin 2025 yılı içinde değil, 2026 bütçe ve planlamalarına daha yakın olduğu uzmanlarca öngörülüyor.

TESK BAŞKANI PALANDÖKEN'DEN "ACİL ÇAĞRI"

Konuyla ilgili en net çıkış ise Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken’den geldi. Palandöken, hurda yasasının sadece ekonomik değil, hayati bir gereklilik olduğunu vurgulayarak şunları kaydetti:

"Çevrenin korunması, karbon salınımının azalması ve en önemlisi vatandaşımızın can güvenliği için o eski araçların yollardan çekilmesi şart. İnsanlarımızın daha konforlu ve güvenli araçlara binmesi için Hurda Teşvik Yasası vakit kaybedilmeden yeniden çıkarılmalı."

4. NEDEN ŞİMDİ? PROJENİN EKONOMİK VE ÇEVRESEL KODLARI

Devletin bu desteği hayata geçirmesinin arkasında sadece "araç sahibi yapmak" yok. Uzmanlara göre "İlk Arabam Yerli Otomobil Aile Destek Programı"nın makroekonomik hedefleri şöyle sıralanıyor:

Karbon Ayak İzini Küçültmek: Türkiye'deki araç parkının yaş ortalaması (yaklaşık 14-15 yaş) Avrupa ortalamasının üzerinde. Eski araçların yerini yeni nesil, düşük emisyonlu veya elektrikli yerli araçların alması çevre hedefleriyle örtüşüyor.

Togg'a İç Pazar Desteği: Yerli ve milli otomobil Togg'un üretim kapasitesi artarken, iç pazardaki talebin canlı tutulması bu kredi ve destek paketleriyle sağlanacak.

Sosyal Refahı Tabana Yaymak: Düşük gelirli, kalabalık ailelerin mobilite sorununu çözerek sosyal adaleti pekiştirmek.

BAŞVURULAR NE ZAMAN BAŞLAYACAK?

Bakanlık kaynaklarından sızan bilgilere göre, teknik altyapı çalışmalarının tamamlanmasının ardından 2025 yılının ilk çeyreğinde konuyla ilgili resmi bir takvimin açıklanması bekleniyor. Vatandaşların, e-Devlet kapısı üzerinden ve kamu bankaları aracılığıyla süreci takip etmeleri önem arz ediyor.