İran’a ihracatta büyük düşüş!

NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER
Bütün dünyayı kasıp kavuran Kovid-19 salgını, ölümlerin yanı sıra dünya ekonomisini de olumsuz etkiledi. Kovid-19 ile beraber yaşanan Türkiye-İran ticaret hacmini ise Dış Ticaret Uzmanı Mutlu Yılmaz gazetemize değerlendirdi. Yılmaz, ülkenin komşularını temel alarak Türkiye’nin bu ülkelerle yaşadığı ticaretin nasıl şekillendiğini anlattı. Yılmaz, “Türkiye’nin; Azerbaycan, İran, Irak, Suriye, Gürcistan, Bulgaristan ve Yunanistan ile sınırları var. Bu ülkelerin 2019 yılı Özel Ticaret Sistemi’ne (ÖTS) göre 171 milyar dolar ihracat içerisindeki değeri 22,9 milyar dolar iken toplam ihracatımız içerisindeki payları ise yüzde 12,7. İran komşu ülkeler içerisinde ihracat sıralamasında 2,7 milyar dolarla 2’nci sırada iken komşu ülkeler içerisindeki payı ise yüzde 1,5. Komşu ülkeler ithalat bağlamında değerlendirildiğinde ise 2019 yılında gerçekleşen toplam ithalatımız 231 milyar dolar iken, 7 adet komşu ülkelerden yaptığımız ithalatın değeri 10,9 milyar dolar. Komşu ülkeleri toplam ithalat içerisindeki payı ise yüzde 5,2. İran’ı komşu ülkeler içerisinde değerlendirdiğimizde ise 7 ülke içerisinde 3,6 milyar dolarla ilk sırada yer alırken, komşu ülkelerden yaptığımız ithalat içerisindeki payı ise oransal olarak bu rakam 1,7” değerlendirmesinde bulundu.



İKİLİ TİCARETİMİZİ DÜŞÜRDÜ
Kovid-19’un İran’ı nasıl etkilediğini de anlatan Yılmaz, şunları söyledi: “İran’da ilk vaka 19 Şubat 2020’de görülmesinden bu yana İran Kovid-19 salgının en erken görüldüğü ve etkisi hal devam eden ülkelerden bir tanesi. Dolayısıyla tüm ülkelerde olduğu gibi hizmetler sektörü ve dış ticareti haliyle olumsuz etkilendi. Aslında 11 Mart itibariyle ülkemizde başlayan ama dediğim gibi İran’da çok daha öncesinde başlayan Kovid-19’un etkisini 2020 yılı içerisinde de görebiliriz. 2020 Ocak Haziran dönemine bakarsak; İran’a olan ihracatımız 2019 yılının aynı dönemine göre yüzde 39 oranında düşerken, ithalatımız ise Ocak-Mayıs döneminde yüzde 87,1 oranında düşüş kaydetti.”
ABD AMBARGOSU VURGUSU
Amerika’nın İran’a yönelik yaptırımlarının Türkiye-İran ticaretini nasıl etkilediğini de açıklayan Yılmaz, “Rakamsal bağlamda bunun cevabını Kovid 19 ile birleştirilerek şunları söyleyebilirim; İran ABD ambargoları neticesinde ithalat rejiminde birçok değişikliğe giderek bazı ürünlere ithalat yasakları farklı ürünler kapsamında farklı döviz kurlarının öngörülmesi gibi birçok ithalat engellemelerinden oluşan bir ithalat rejimi oluşturdu. Dolayısıyla bu kapsamdaki ürünler ile ticarette sıkıntılar haliyle ortaya çıkmış oldu” ifadelerini kullandı.
PEŞİN PARAYLA ÇALIŞIN!
İran ile ticaret yapmak isteyenlere tavsiyelerini de sıralayan Yılmaz, “Öncelikle peşin çalışmalarını tavsiye ederim. Ödeme eğer bazı sarraflar üzerinden olacaksa teklif verme öncesinde alınacak komisyon masraflarını önceden tespit edip fiyatlandırmalarını ona göre yapmaları, bunu yapamıyorlarsa bu komisyon masraflarının İran’daki firmanın yükümlüğü olacak şekilde anlaşma yapmalarını tavsiye ederim. Verilen tekliflerde ABD Doları haricinde örneğin TL veya Avro cinsinde fiyat vermeleri önem arz etmekte. İthalatta referans fiyat uygulamaları olduğundan bu duruma dikkat etmeleri gerekmekte ve öncesinde iyi bir araştırma yapmalarını tavsiye etmekteyim. Ayrıca Kambiyo mevzuatı gereğince ihracata konu olan mal bedellerinin ülkemize 180 gün içerisinde getirilmesi gerekmekte. İran’ın şu an içerisinde bulunduğu özel durumdan dolayı İran 180 gün kapsamında yer almadığını da ek bilgi olarak vermekte fayda var” ifadelerine yer verdi.
 

Haber Merkezi