İzmir tarihine imzasını attı

Aziz Kocaoğlu yönetimindeki İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 2004 yılından bu yana hayata geçirdiği yatırımlar ve projelerle birlikte kentte tarihi bir dönüşüm yaşandı. İzmir, ulaşımdan çevreye, sosyal ve sportif tesislerden sanat merkezlerine kadar güçlü bir altyapıya kavuştu. Başta tarım ve fuarcılık olmak üzere ekonominin birçok sektöründe ülke ortalamalarının üzerinde bir performansla büyüyen İzmir, artık yeni bir döneme girdi. Başkan Kocaoğlu'nun "yerelde kalkınma" hedefiyle hayata geçirdiği uygulamalar yerel yönetim literatürüne "İzmir Modeli" olarak geçti.  Bir zamanlar Türkiye'nin en borçlu belediyelerinden biri olan İzmir Büyükşehir Belediyesi, bugün Türkiye'nin en güçlü,  öz kaynaklarıyla Türkiye'nin en büyük yatırımcı kurumlarından biri haline geldi. Uzun yıllar durağanlık yaşayan İzmir ekonomisi, bu dönemde yeniden canlandı.

İzmir yeniden cazibe merkezi oldu
Başkan Kocaoğlu döneminde Üçyol'dan Üçkuyular'a uzanan metro hattı, 136 km'lik banliyö sistemi, Konak ve Karşıyaka tramvayları, İzmir Doğal Yaşam Parkı, Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi, Fuar İzmir, İzmir Sosyal Yaşam Kampüsü, Uluslararası Buz Sporları Salonu, Bornova Doğanlar Stadı, Tire Stadı, Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi gibi onlarca dev eser kente kazandırıldı.  Başta tarım ve fuarcılık olmak üzere ekonominin birçok sektöründe ülke ortalamalarının üzerinde bir performansla büyüyen İzmir, Türkiye'nin "en yaşanabilir kenti" oldu. "Taşı, toprağı altın" denilen İstanbul, artık İzmir'e göç vermeye başladı. Son bir yılda özellikle orta yaş grubu yöneticiler ve beyaz yakalıların ağırlıkta olduğu 17 bini aşkın İstanbullu İzmir'e göç etti. Eğitimli işgücünün giderek daha büyük bir ilgi gösterdiği İzmir, İstanbul merkezli dev kuruluşların yeni yatırımları için de cazibe merkezi olmaya başladı.
İzmir'deki canlanmanın ilk işaretleri yurtdışından geldi. Brookings Enstitüsü tarafından 2012 yılında dünyanın ekonomisi en hızlı büyüyen 4. kenti olarak gösterilen İzmir, 2014 yılında ise 2. sıraya yükseldi.



Raylı sistemler 16 kat büyüdü
Gelişen toplu ulaşım olanakları, kenti kuşatan raylı sistem ağı, yenilenen gemileri ve Türkiye'nin ilk elektrikli otobüs filosuyla da İzmir'in yaşam kalitesi gelişti. 11 km'lik metro hattıyla sınırlı raylı sistem ağı bu dönemde 16 kattan fazla büyüyerek 179 km'ye çıkarıldı.


 
Metro: Yapımları tamamlanıp hizmete açılan istasyonlarla birlikte İzmir Metrosunda toplam 17 adet istasyona ve 19 km'lik bir güzergaha ulaşıldı. Metro hattının bir ucu Ege Üniversitesi ve Evka 3'e, diğer ucu Üçkuyular'a kadar uzatıldı. 7,2 km'lik Narlıdere Metrosu'nun temeli atıldı, çalışmalar sürüyor. Ankara'dan beklenen onayın alınmasının ardından Buca metrosu içinde ihale ve yapım süreci başlayacak.

İZBAN: Türkiye'nin en uzun banliyö hattı 2010 yılında 80 km ile Aliağa ile Menderes arasında hizmete girdi. TCDD ile İzmir Büyükşehir Belediyesi ortaklığında gerçekleştirilen İzmir Banliyö Sistemi İZBAN hattı önce Torbalı'ya kadar uzatıldı. Ardından Tepeköy - Selçuk arasındaki 26 km’lik bölüm hizmete açıldı. İZBAN hattı Selçuk İstasyonu'nun da katılımıyla 136 km'ye erişti. İzmir Banliyö Sistemi ile entegre çalışan İZBAN hattı kuzeyde Bergama’ya kadar 52 km daha uzayacak ve 8 durak ile hizmet verecek.

Tramvay: 2017 yılından itibaren İzmir'de tramvay devri yeniden başladı. Karşıyaka Tramvayı,  İskele-Mavişehir arasında 8.8  kilometrelik güzergah üzerinde 14 durakla, Konak Tramvayı, F.Altay Meydanı- Halkapınar arasında 12.8 kilometrede, 19 durakla hizmet veriyor.

15 yolcu gemisi, 3 arabalı yolcu gemisi
İzmir Körfezi’nde son teknolojiyle üretilmiş hızlı ve konforlu gemilerle yolcu taşımacılığını hedefi hayata geçirildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin uygulamaya koyduğu "Deniz Ulaşımını Geliştirme Projesi” kapsamında özel olarak tasarlanan ve üretilen ülkenin ilk karbon kompozit 15 adet modern yolcu gemisi hizmete girdi. Bu kapsamda üretilen 3 arabalı vapur da dahil edildiğinde, Belediye'ye ait 18 gemilik yeni filonun yaş ortalaması 1'e düştü. Böylece İzmir, Akdeniz'de toplu ulaşım hizmeti veren yerel yönetimler arasında "en genç deniz filosuna" sahip kent oldu. Büyükşehir 2 yeni arabalı vapur daha almak için de ihaleye çıktı.



Türkiye'nin ilk elektrikli otobüs filosu
Çevre dostu ve ekonomik, tamamen yerli teknoloji ile üretilen ilk 20 elektrikli otobüs seferlere başladı.

Akıllı Trafik Sistemi
Dünyanın gelişmiş büyük kentlerinde uygulanan trafik yönetim sistemi İzmir’de kuruldu.  Yeni sistemle, kavşaklar ve otoparklar 10 binden fazla akıllı cihaz, 402 akıllı kavşak, 110 trafik izleme kamerası, 201 trafik ölçüm sistemi, 47 değişken mesaj sistemi, 151 kırmızı ışık ihlal sistemi, 114 park ihlal sistemi, 9 hız koridoru güzergâhı, 15 gabari kontrol sisteminin kullanıldığı ileri teknoloji ile yönetiliyor.

Sosyal Yaşam Kampüsü
Büyüklüğü ve sahip olduğu özellikleriyle Türkiye'de bir ilk olan İzmir Sosyal Yaşam Kampusu  2016 yılında hizmete alındı. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin sosyal belediyecilik uygulaması anlamında en büyük yatırımı niteliği taşıyan Buca'daki dev tesis,  65 bin m² alan üzerine kurulu. Sosyal Yaşam Kampusu içinde huzurevi, aşevi, spor salonu ve yüzme havuzu, çocuk ve gençlik merkezi, engelli merkezi, rehabilitasyon merkezi gibi bölümler bulunuyor.

Fuar İzmir
Türkiye'nin en nitelikli fuar kompleksi Fuar İzmir, 337 bin metrekarelik alanıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin gurur abidesi, Türkiye'nin en büyüğü oldu. Fuar İzmir'in inşa edilmesi, kentin fuarcılıktaki gelişimine adeta doping etkisi yaptı. Büyükşehir Belediyesi'nin tamamen kendi kaynaklarını kullanarak 600 milyon lira maliyetle hayata geçirdiği Fuar İzmir sayesinde en önemli fuarların katılımcı sayıları katlanarak arttı. Olivtech&Ekoloji İzmir yüzde 161, Shoexpo yüzde 52, Travel Turkey yüzde 16, IF Wedding yüzde 16 artışla yüzleri güldürdü, Marble ise ziyaretçi sayısını yüzde 44 artırarak kendi rekorunu kırdı.

İzmir Doğal Yaşam Parkı
Türkiye'nin ilk doğal yaşam parkı 2008 yılında 425 bin metrekarelik alanda İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kente kazandırıldı. Bugün Türkiye'nin birçok kentinden binlerce ziyaretçi bu çok özel tesisi ve burada doğal ortamlarında yaşamlarını sürdüren 130 türde 1500 vahşi hayvanı görmeye geliyor.

Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi
İzmir Büyükşehir Belediyesi, "rant değil, halk" odaklı bir yerel yönetim anlayışıyla kentin kaynaklarını yine kentlinin yararına kullandı. İşte İzmir'e değer katan, Türkiye'nin en nitelikli sanat merkezlerinden biri; Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi.  İzmir Büyükşehir Belediyesi, “Türkiye'nin opera sanatına özel" ilk yapısının temelini de Mavişehir’de attı.

Aşık Veysel Rekreasyon Alanı ve Uluslararası Buz Spor Salonu
Bornova'da Aşık Veysel Rekreasyon Alanı bünyesinde Türkiye'nin en modern Buz Sporları Salonu ile 5 bin kişilik amfitiyatro kuruldu. İzmirli gençler ve çocuklar çağdaş standartlardaki salonda buz pateni, buz hokeyi gibi sporlarla tanışıyor. Şampiyon sporcular bu salonda yetişiyor.

Tarihi Havagazı Fabrikası
Ranta dönüştürmek yerine kamucu anlayışla İzmirlilerin hizmetine sunulan tarihi nitelikte bir yatırım daha. 2008 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek kültür merkezine dönüştürülen Alsancak’taki Havagazı Fabrikası, bir çekim noktası olarak yeniden kent yaşamında yer almaya başladı.

Bornova Doğanlar Stadı
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Bornova Belediyesi ile ortak gerçekleştirdiği 10 bin kişilik Doğanlar Stadı kentin bu eksiğinin giderilmesinde önemli bir rol oynadı. Bornova Stadı ev sahipliği yaptığı Göztepe'yi Süper Lig'e taşıdı.

Tire Stadı
İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Tire Belediyesi'nin işbirliğiyle UEFA standartlarında inşa edilen 15 bin kişilik Tire Stadı uluslararası karşılaşmalara da ev sahipliği yapabilecek. 60 milyon TL'yi bulan maliyetinin yüzde 75'i Büyükşehir Belediyesi, yüzde 25'i Tire Belediyesi tarafından karşılanan kentin yeni stadı açıldı. Tire Stadı estetik görünümü kadar mükemmel akustiği ile de ev sahibi takımlar için önemli bir avantaj yaratıyor.


28 çok amaçlı salon
Sporu ve kültürel etkinlikleri tüm kente yaymak için çevre ilçelerde 28 adet çok amaçlı spor salonu kuruldu.

Homeros Vadisi
Göletlerle bezenen 7 kilometrelik Homeros Vadisi, doğa turizminin önemli aktörlerinden biri haline geldi.

Yenilenen Teleferik
Kullanım ömrünü tamamladığı için kapatılan ve Avrupa standartlarında yeniden inşa edilen Balçova'daki teleferik tesisleri, İzmirlilerle 2015 yılı yaz aylarında yeniden buluştu.

7 bin 900  km yol asfaltlandı
14.5 yılda uygulanan asfalt miktarı 13 milyon 560 bin ton. Bu da 7 metre genişliğinde 10 santim kalınlığında 7 bin 900 kilometre uzunluğundaki yola tekabül ediyor.

Engelli Farkındalık Merkezi
Engelli bireylerin günlük yaşamda karşılaştığı sıkıntıları, toplumun diğer kesimlerine hissettirmek amacıyla Türkiye’deki ilk Engelli Eğitim ve Farkındalık Merkezi’ni İzmir Büyükşehir Belediyesi kurdu.

10 kapalı otopark
Türkiye’de yerel yönetimlerin yaptığı ilk tam otomatik katlı otopark Alsancak Otoparkı'nın yanı sıra, Hatay Pazaryeri Katlı Otoparkı, Atatürk Spor Salonu Önü Yeraltı Otoparkı, Bahriye Üçok Yeraltı Otoparkı, Kültürpark Yeraltı Otoparkı, Buca Kasaplar Meydanı Yer altı Otoparkı, Gaziemir Semt Garajı Otoparkı ve Alaybey Katlı Otoparkı İzmir’e kazandırıldı. Hatay’da 8 katlı otopark Ekim ayında hizmete girecek. Yeşilyurt ve Selvili otoparklarının yapımına başlandı. Kentin farklı bölgelerine, biri tam otomatik olmak üzere 3386 araç kapasiteli 10 kapalı otopark daha kazandırıldı.

Tarımda İzmir mucizesi
Türkiye'de ilk kez bünyesinde "Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı" kuran ve yine Türkiye’de ilk “sözleşmeli üretim” modelini uygulayan yerel yönetim, İzmir Büyükşehir Belediyesi oldu.  Başkan Aziz Kocaoğlu, "Okul Sütü" projesi ile başlattığı sözleşmeli alımları, çiçek, fidan, süt mamulleri, zeytinyağı gibi ürünlerle çeşitlendirdi. Kooperatiflerden sözleşmeli üretimle yapılan alımla, üretici birliklerinden yapılan alımlar, üreticiye verilen doğrudan destekler, üretici kooperatifleri ve ziraat odalarına verilen destekler kapsamında 900 milyon TL maddi katkı sağlandı.

Bu destekler sayesinde;
- Bölgede kapanmaya yüz tutan kooperatifler yeniden canlandı, bazıları ihracata başladı.
- İzmir tarımsal üretimde ülke ortalamalarının çok üzerinde bir artış hızı sağladı.
- İstihdam olanakları genişledi.
- Ürünün tüketiciye ulaşması ve değerini bulması sağlandı.
- 1990-2003 dönemini kapsayan 14 yılda sadece binde 9 düzeyinde büyüyen İzmir tarımı, Kocaoğlu'nun Büyükşehir Belediye Başkanlığı yaptığı 2004-2017 döneminde ise yüzde 7,5'luk büyüme oranını yakaladı. Büyükşehir Belediyesi tarafından desteklenen İzmir tarımı Türkiye ortalamasından 2,4 kat daha fazla büyüdü.
- Kırsaldan kente göçün önlenmesi adına umut verici adımlar atıldı. İzmir'in "kırsal" olarak tanımlanan 19 ilçesindeki nüfus, 2016 yılında önceki yıla göre yüzde 1.59 oranında arttı. Aynı dönemde İzmir'deki genel nüfus artış oranı yüzde 1.32, Türkiye'deki nüfus artış oranı ise yüzde 1.35'de kaldı. 

Türkiye'de düştü, İzmir'de yükseldi
İzmir'deki kırsal kalkınmayı destekleyen önemli bir veri de, tarımsal istihdamın nüfusa oranı oldu. İzmir Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye'de 2015 yılında yüzde 20.6 olan bu oran 2016'da yüzde 19.5'e düştü. İzmir'de ise Türkiye genelinin aksine tarımsal istihdamın nüfusa oranı aynı dönemde 9.9'dan yüzde 10.5'e yükseldi. Yani Türkiye genelinde düşen oran İzmir'de yükselişe geçti.
İzmir'de kırsal nüfus oranı yüzde 29,14'ten yüzde 30,70'e yükseldi.

İzmir'in "Süt Kuzuları"
7 yıl boyunca “Okul Sütü Projesi” ile çocukların süt içmesini sağlayan İzmir Büyükşehir Belediyesi hükümetin de bu konuda adım atmasıyla dar gelirli ailelerin yaşadığı bölgelerde 1-5 yaş grubundaki çocukları hedef alan Süt Kuzusu projesini başlattı. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Süt Kuzusu Projesi ile 130 bin çocuğun evine haftada 2 litre süt bırakıyor. Dağıtılan sütleri ise yerli üreticiden, Tire Süt Kooperatifi’nden temin ediyor. Proje sayesinde İzmirli yoksul ailelerin çocukları süt içerek sağlıklı bir şekilde büyürken Tireli süt üreticilerinin, üretim miktarı Türkiye ortalamasının tam 6 katı arttı. Üreticilerin kurduğu kooperatif, 2013 yılında Birleşmiş Milletler tarafından “örnek kalkınma modeli” seçildi. 

Bayındırlı çiçekçiler dünya pazarlarına açıldı
Kentin peyzaj çalışmalarında kullandığı çiçekleri Bayındır Çiçek Kooperatifi'nden alarak yerli üreticiyi desteklemeyi tercih eden İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin bu girişimi bölgede ekonomik hayatı canlandırdı. Sözleşmeli üretim modeli sayesinde çeşit ve kalite arttı. Yaşadığı krizi atlatan Bayındırlı çiçekçiler şimdi birçok dünya ülkesine çiçek satışı yapıyor.  Hatta bu alandaki dünya devi Hollanda ile ortak proje yürütüyor.

Türkiye ova yollarıyla tanıştı
Ülke tarihinde ilk kez ova yollarına yatırım yaparak tarım arazilerini tozdan kurtaran İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2004 yılından bu yana yaklaşık 6 bin 300 km üretim yolunun sathi kaplamasını gerçekleştirdi. Özellikle kış dönemlerinde arazilerine ulaşmakta sıkıntı yaşayan, yazın ise toz nedeniyle ürünlerinin kalitesi düşen çiftçiler, Büyükşehir Belediyesi’nin ova yollarını asfaltlamasıyla tarlalarına çok daha kolay ulaşmaya ve ürünlerinden daha fazla verim almaya başladı. 

Arıtmasız yerleşim kalmadı; toprak ve su kurtuldu
Türkiye'nin arıtma rekortmeni İzmir Büyükşehir Belediyesi, Küçük Menderes, Gediz, Nif ve Yarımada havzalarında 22 adet ileri biyolojik atıksu arıtma tesisi kurarak nehirleri ve tarım topraklarını kirlilikten kurtardı. Ürün kalitesi yükseldi, pazarlama olanakları arttı.

Doğal Yaşam Köyü Projesi
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Urla Bademler’deki Tarımsal Kalkınma Kooperatifi arazisindeki yaklaşık 315 dekar alan üzerine, içinde bungalov evler, üretim parselleri, yürüyüş ve bisiklet yollarının da bulunduğu bir Doğal Yaşam Köyü kurdu.

İzmir ekonomisi böyle büyüdü
 

• 14.5 yılda, İzmir Büyükşehir Belediyesi yatırım harcamalarını 28 kat artırdı;  16.5 milyar liranın üzerine çıktı.

• Geçmişten gelen borçlar, vadesinden 6 ay önce ödendi; İzmir’in Haziran 2012 itibariyle Hazine’ye borcu kalmadı.

• Bir zamanlar Türkiye'nin en borçlu belediyelerinden biri olan İzmir Büyükşehir Belediyesi, bugün Türkiye'nin en güçlü,  öz kaynaklarıyla Türkiye'nin en büyük yatırımcı kurumlarından biri haline geldi.

• Büyükşehir Belediyesi’nin 2004 yılındaki kişi başına düşen yatırımı 32 TL iken bu rakam 2017 yılında 21 kat artarak 675 TL’ye çıktı.

• İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Fitch Ratings’ten aldığı notu 9 basamak artırarak  en yüksek not olan AAA (tur), Moody’s’den aldığı notu ise 18 basamak artırarak Aaa.tr seviyesine çıkardı.

• Son 14.5 yıla bakıldığında İzmir Büyükşehir Belediyesi net bütçesi 8.6 kat artarken borcu yalnızca 1,9 kat arttı. 2004 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin borcu, bütçesinin % 297’siyken 2017 yılına gelindiğinde % 68 kadar düşük bir orana indi.

• İzmir, araştırma kuruluşu Brookings Enstitüsü tarafından 2012 yılında “Dünyanın ekonomisi en hızlı büyüyen 4. kenti”, 2014 yılında ise 2. kenti seçildi.

• İzmir Büyükşehir Belediyesi Avrupa Konseyi tarafından “Şeref Plaketi” ile ödüllendirildi.

• Birleşmiş Milletler Çevre Programı Akdeniz Eylem Planı kapsamında verilen ‘Çevre Dostu Şehir’ ödülünü İzmir kazandı.

• İzmir, Dünya Bankası Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ile ünlü İngiliz dergisi The Economist’in Londra’da düzenlediği Bağımsız Kentler Konferansı’nın (Cities Unbound) onur konuğu oldu. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu Financial Times dergisine verdiği röportajda İzmir’in başarılı ekonomi modelini anlattı.

• İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, merkezi Londra’da bulunan ve belediyeler ile başkanların projelerini değerlendiren City Mayors Foundation tarafından Aralık 2012’de “Ayın Başkanı” seçildi. Aziz Kocaoğlu, bu unvanı alan ilk Türk belediye başkanı oldu.

Haber Merkezi