Kahvehanelerde pandemi girdabı!

Ülkemizde ve dünyada yaşanan Kovid-19 salgını nedeniyle, virüsün halk sağlığı üzerindeki etkilerini azaltmak amacıyla 16 Mart 2020 tarihinde kahvehanelerin faaliyetleri geçici olarak durdurulmuştu. Ancak bu seneki yeni normalleşme adımlarının ardından bahsi geçen işletmeler ve benzerleri kısıtlamalar dahilinde yeniden faaliyete geçti. Fakat vaka sayılarının artış göstermesiyle beraber yakın zaman önce gerçekleşen Kabine toplantısında cumartesi günleri sokağa çıkma yasağı bir kez daha gündeme getirildi. Türkiye’de neredeyse 130 bine yakın kahveci esnafı bulunuyor. Kimi dükkanını tamamen kapatıp inşaat işi gibi farklı alanlara dahil oldu, kimi ise bir umut bekliyor. Bizler de sürekli değişen kararlar neticesinde ne yapacaklarını bilemeyen İzmir’in birkaç kahvehanecisini ziyaret ettik. Adeta pamuk ipliğine bağlı olduklarını ve kendileriyle oyuncak gibi oynandığını dile getiren esnaf, kahvecilerin yalnızca çay satarak istihdam sağlamasının mümkün olmadığını dile getirdi.

BU SÜREÇ TÜM ESNAFI YORDU

23 yıldır kahve işleten ve bu meslek hayatında ilk kez böylesine bir kriz ile karşılaştığını kaydeden esnaf Nazım Orhan, “Peyderpey ekmek parası çıkartıyoruz. Bu süreç tüm esnafları yordu ancak en çok etkilenen kahveciler oldu bence. Bu vakaların artmasına kahveciler sebep değildir. Sesimizi duyurmak istiyoruz. Esnaf gerçekten çok zor durumda, bu zor durumdan bir an önce çıkmamız lazım. Kiralarımızı ödeyemez durumdayız. Biz burada ekmeğimiz için varız. Kahveci esnafının normalleşmeden payını almasını istiyoruz. Esnaf arkadaşlarımız her türlü tedbiri alacaktır. Çünkü onlar da biliyorlar ki dükkanlar bir daha kapanırsa yine sıkıntı yaşayacaklardır. Onun için biz önlemimizi alacağız” dedi. Kahvehanelerin yaklaşık 500 yıllık bir kültürden geldiğini dile getiren Orhan, açıklamasına şöyle devam etti: “Öte yandan, bu zorlu süreçte iş yerlerimizin kiraları, vergilerimiz, SGK primlerimiz, elektrik, su, personel, doğal gaz giderlerimiz devam ediyor, mevcut koşullar altında bu giderlerin ödenmesi mümkün değil. Anayasamızın 173. maddesine göre devlet, esnaf ve sanatkarları koruyucu ve kollayıcı tedbirleri almakla yükümlüdür.”

ESNAFIN BU GİRDAPTAN KURTULMASI ZOR

Esnafın bu girdaptan kurtulmasının zor göründüğünü ama imkansız olmadığını belirten Orhan, “Yetkililer sesimizi duysun. Ekonomik olarak zarar gören ve maddi olarak çok zor duruma düşen esnafın mağduriyetleri en kısa sürede giderilmeli. Bu durumdan etkilenen esnafa kira yardımı yapılması, esnafın yanında çalışanlarının ekonomik olarak mağduriyetlerinin giderilmesi gerekiyor. Esnafın birikmiş olan elektrik, su, doğal gaz faturalarının yılsonuna kadar ertelenmesi lazım. Esnafın kapalı kaldığı süre boyunca ödemekle yükümlü olduğu SGK primleri ve vergilerin devletimizce ödenmesini ve tüm kredi borçlarının yılsonuna kadar faizsiz olarak ertelenmesini talep ediyorum. Kahvehanelerimizde hijyen koşulları ve sosyal mesafe kurallarına önemli ölçüde riayet ediliyor” bilgisini paylaştı. Orhan aynı zamanda yeni normalleşme sürecinde Türkiye genelinde bütün iş yerleri normalleşmişken sadece kahvehanelerde okey, tavla, oyun kağıdı, bilardo oyunlarının halen oynatılmamasını kahvehane esnafı olarak anlamakta güçlük çektiklerini de aktardı.

DEMLİKLERİMİZİ BİLE BİTİREMİYORUZ

“Normalleşme sürecinin başlamasıyla beraber birçok meslek gruplarının açılışları hayata geçti fakat hayata geçmeyen, açılmayan mesleklerin içerisinde en önemlisi kahveci esnafımızdır” diyen bir başka esnaf Muammer Ürkmez ise “Kahve mahallenin, şehrin kültürüdür. Kahve olmazsa sohbet ve birlik beraberlik olmaz. 6 aydır kahvehaneler kapalı, sadece çay demleyip satıyoruz. Eskiden demlikleri yetiştiremiyorduk, şimdi ise demliklerimizi bile bitiremiyoruz. ‘Kahvehaneler açılırsa virüs hızla yayılır’ deniliyor. Biz bunlara önlem olarak masa örtülerini her oyunda açalım, okey taşlarını her oyunda dezenfekte edelim, iskambil kağıtlarını da sıfır koyalım. Nasıl restoranlarda, kafelerde masalarda oturabiliyorsa biz de kahveci esnafları olarak 4 kişilik masalarda maske takılarak, sosyal mesafeye uyularak oyunların oynatılmasını yapabiliriz. Esnetilme gelmezse kahveci esnafı biter, batar” ifadelerini kullandı.

KREDİLERİN HEPSİ TÜKENDİ

Ürkmez, son olarak “Pandemide verilen kira yardımı, hibe yardımı alamayan esnaf kardeşlerimiz oldu. Biz bunların kontrada bakılmadan ödenmesini istiyoruz. Kahveci esnafının en mağdur olduğu dönemde, diğer esnaflarla aynı parayı almasının haksızlık olduğunu düşünüyorum. Bunun düzeltilmesini talep ettik. Hibe desteğinin, kira desteğinin devam edilmesini istiyoruz. Televizyon yayınlarına abonelik için ödenen ücretlerin, izlenme olmadığı için iade edilmesini istiyoruz. Sadece kahveci esnafına ramazan ayında özel bir ödenek ayrılmasını istiyoruz. Pandemide verilen kredilerin hepsi tükendi, sadece kahveci esnafına özel 1 yıl ödemesiz bir kredi talebimiz var” çağrısında bulundu. Ayrıca, kentin birçok bölgesinde kepengini indirip, dükkanını tamamen kapatan, farklı iş alanlarına yönelen esnafta dikkati çekiyor.

Haber Merkezi