KDK’dan zincir marketlere poşet uyarısı: Tüketiciye seçim hakkı tanınmalı

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), bazı zincir marketlerde plastik poşet yerine yalnızca daha pahalı kağıt veya bez çantaların satılmasının, tüketiciler açısından maddi yük oluşturduğunu belirtti. Bu durumun denetlenmesi ve ilgili marketler hakkında gerekli yaptırımların uygulanması için tavsiye kararı verdi.
Bir vatandaşın yaptığı başvuruda, alışveriş sırasında plastik poşet istediği ancak markette sadece ücretli kağıt ve bez çanta bulunduğu cevabını aldığı belirtildi. Başvuru sahibi, bu uygulamanın "Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar"ın 8. maddesinde belirtilen satış noktası yükümlülüklerine aykırı olduğunu vurguladı.

KDK, konuyla ilgili olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına zincir marketlerin bu konuda idari denetime tabi tutulması ve mevzuata aykırı davranan işletmelere yaptırım uygulanması yönünde tavsiye kararı iletti.

EKONOMİK KÜLFET

Kararda, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'da market veya mağazaların plastik poşet satışını ortadan kaldırıp sadece "kağıt, file ve bez" gibi daha pahalı alternatifleri sunmasına izin verilmediği dile getirildi.
Usul ve Esasların 8. maddesinde alternatif ekipmanların, plastik poşetlere ek olarak sunulabileceğinin düzenlendiğine vurgu yapılan kararda, şu ifadelere yer verildi:
"Zincir marketin söz konusu uygulaması, tüketiciye seçim hakkı tanımamakla birlikte piyasaya dayalı çevre koruma mekanizmalarının esas amacı olan davranışsal dönüşümü değil, zorunlu ve ekonomik külfet yaratan bir dayatma ortaya çıkarmaktadır. Özellikle plastik poşetlerin belirli bir ücret karşılığı sunulması yönündeki yasal düzenleme, tüketiciyi bilinçlendirmeyi ve tercihini çevre dostu yönde şekillendirmeyi amaçlarken, poşete nazaran daha yüksek ücret karşılığı yalnızca kağıt torba sunulması suretiyle tüketiciye seçenek bırakılmaması, düzenleyici hükümlerin özüne ve ruhuna aykırıdır. Plastik poşet tedarik ve satışının yeniden sağlanması, buna paralel olarak da alternatif taşıma ekipmanlarının da sunulmaya devam edilmesi gereklidir."

Karara, "Zincir marketlerin çevreyi koruma gerekçesiyle plastik poşet satışını tamamen kaldırarak yalnızca alternatif torba satışı yapmasının bir yandan mevzuatla getirilen plastik poşet bulundurma yükümlülüğünün ihlaline neden olduğu, diğer yandan tüketici hakları ve ekonomik yükümlülük dengesi açısından hukuka ve hakkaniyete uygun olmaması sebebiyle zincir market tarafından yapılan uygulamanın idari denetim kapsamında değerlendirilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır." İfadeleri de eklendi.

Kaynak : AA