“KOBİ’leri finansmana  ulaştırmalıyız”

NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER
Ekonomi eski Bakan Yardımcısı ve Türk Eximbank eski Genel Müdürü Adnan Yıldırım, Küçük, Orta, Büyük İşletmelerin (KOBİ) finansmana erişimde zorluklar yaşadığını söyledi. KOBİ’lerin Türkiye ekonomisinin vazgeçilmezi olduğunu vurgulayan Yıldırım, mevcut ve yeni enstrümanlarla finansmana erişimlerinin artırılmasına öncelik verilmesi gerektiğini dile getirdi. Türk bankacılık sektörünün Eylül 2019 sonu verilerine göre, kredi stokunun yüzde dağılımına göre toplam kredilerin ve ticari kredilerin aslan payı büyük işletmelere verildiğini aktaran Yıldırım,  KOBİ’lerin bankacılık kredi hacminden yüzde 20’lerde pay almasının ciddi bir sorun olduğunu söyledi. KOBİ’lerin finansmana erişimine ve erişimi artıracak enstrümanlara daha fazla yoğunlaşması gerektiğini dile getiren Yıldırım,  Türk Eximbank’ın KOBİ’lere verdiği destek oranını bir yıl içinde yüzde 20 arttırdıkları hatırlatmasında bulundu. Yıldırım, “Türkiye ekonomisinin vazgeçilmezi KOBİ’lerimizin finansmana erişimine ve erişimi arttıracak, kolaylaştıracak enstrümanlara daha fazla yoğunlaşmak, KOBİ’lerin kredi stoku içindeki payını yüzde 30’un üzerine taşıyabilmek gerekir. Bu amaçla, bütün kurumlar, iş insanları ve temsilcileri ile sürekli interaktif bir çalışma içinde olmaları faydalı olacaktır” dedi.
KOBİ’LERİN KRONİK SIKINTISI
Yıldırım, Türkiye ekonomisinin vazgeçilmezi KOBİ’lerin önemine bir kez daha vurgu yapmak ve bu vesileyle de gündemde biraz öne çıkartabilmek için KOBİ’lerin finansmana erişimde kronik hale gelen güncel durumunu ele almak istediklerini söyledi. Yıldırım, “Her vesileyle hatırlattığımız gibi, KOBİ’lerimizin Türkiye ekonomisinde ihracat, üretim ve istihdam kriterlerine göre yüzde 55 ile yüzde 77 arasında değişen payları ne yazık ki finansmana erişimde aynı seviyelerde oluşmamaktadır. Üstelik (biraz da abartarak) hep söylediğim gibi ekonomide yaşanan zor dönemlerden ya da krizlerden çıkışta KOBİ’lerimizin payı yüzde 100’e yakındır. Çünkü KOBİ işletmelerimiz dinamik ve çalışkan yapısıyla yeni duruma, yeniliklere ve zor dönemlerin koşullarına çok daha hızlı uyum sağlayabilmektedir. Konu finansmana gelince, KOBİ’lerin ekonominin diğer makro büyüklüklerindeki payları ile uyumlu olmayan ve KOBİ’ler aleyhine bir söz konusudur” ifadelerine yer verdi.
ASLAN PAYI BÜYÜK İŞLETMELERE
Türk bankacılık sektörünün Eylül 2019 sonu verilerine göre, kredi stokunun yüzde dağılımına göre toplam kredilerin ve ticari kredilerin aslan payı büyük işletmelere verildiğini aktaran Yıldırım, “Toplam kredilerin yüzde 55’i büyük işletmelerce kullanılmakta, yüzde 21’i bireysel kredilere gitmekte, kalan yüzde 24’ü ise KOBİ’lerce kullanılabilmektedir. Geçmişte beri, kronik olarak KOBİ’lerin toplam kredilerdeki payının yüzde 20’lerde olmasının şüphesiz pek çok nedeni vardır. En önemlileri özetle, KOBİ’lerin kurumsal yapılarının bankacılık (ve genelde finans) sektörünün kredi tahsis, teminat, proje, uluslar arası standartlar, finansal enstrüman çeşitliliği gibi konularda aranan koşul ve sunulan seçeneklere uygunluğun ve uyumunun henüz sağlanmamış olmasıdır. Keza, benzer sebeplerle KOBİ’lerimiz sermaye piyasalarından da yeterince yararlanmamaktadır.
BANKALARIN DESTEĞİ DÜŞÜK!
KOBİ’lerin bankacılık kredi hacminden yüzde 20’lerde pay almasının ciddi bir sorun olduğunun altını çizen Yıldırım, “Ekonominin önemli makro göstergelerinden olan üretim, istihdam ve ihracata katkısı yüzde 57-75 bandında bulunan KOBİ’lerimizin, finans piyasasının önde gelen segmenti olan bankacılık kredi hacminden yüzde 20’lerde pay alabiliyor olması, üzerinde çalışılması gereken önemli bir sorundur. Üstelik finansmana erişimde zorluk yaşanan dönemlerde; KOBİ’lerin finansmana erişimi büyük işletmelere göre biraz daha zorlaşmakta, tahsilat süreleri piyasa ortalamasının üzerine çıkmakta, finansman maliyetleri büyük işletmelere göre daha yüksek olmaktadır. Bu nedenlerle, yeni kredi alma veya mevcut kredilerini yapılandırma ihtiyacı duyan küçük ve orta boy işletmelerin takipteki kredileri, bankacılık sektör ortalamalarının da üzerine çıkmaktadır. Güncel verilere bakıldığında, uygulanan politikalar ve ilgili kurumlarca devreye alınan koordineli uygulamaların de etkisiyle Ekim 2019sonu itibariyle 2018 yılı sonuna göre, bankalardaki mevduatın yüzde 12 arttığını kamu bankaları yanın da özel sektöre ait bankalar ile yabancı bankaların da devreye girmesiyle banka kredilerinde sabit kurlarla yüzde 7’lik bir artışa ulaşıldığını görmekteyiz. Ancak büyük işletmelere verilen kredilerde ve bireysel kredilerde yüzde 10’a varan bu artışları henüz KOBİ kredilerinde göremiyoruz” değerlendirmesinde bulundu.  
KURUMLARIMIZA BÜYÜK İŞ DÜŞÜYOR
KOBİ’lerin finansmana erişimine ve erişimi artıracak enstrümanlara daha fazla yoğunlaşması gerektiğini dile getiren Yıldırım, kredi stoku içindeki payını yüzde 30’un üzerine taşımanın önemli olduğunu söyledi. Yıldırım, “Önümüzdeki dönemde, Türkiye ekonomisinin vazgeçilmezi KOBİ’lerimizin finansmana erişimine ve erişimi arttıracak, kolaylaştıracak enstrümanlara daha fazla yoğunlaşmak, KOBİ’lerin kredi stoku içindeki payını yüzde 30’un üzerine taşıyabilmek gerekir. Bu amaçla, bankalarımızın ve diğer finans kuruluşlarımızın reel sektörü oluşturan köklü sanayi kuruluşları, ihracatçılar, hizmet işletmeleri, örnek işletmeler yanında reel sektörü temsil eden odalar, borsalar, birlikler, OSB’ler, iş insanları dernekleri, kadın ve genç girişimcilerimizin temsilcileri ile sürekli interaktif bir çalışma içinde olmaları faydalı olacaktır. Bu kuruluşlarımızın uzun yıllarda oluşan deneyiminden yararlanarak, yaşanan sorunlara çözüm önerileri ile beklenti ve taleplerini birinci elden bilmek; ihtiyaca uygun güncel çözümlerin oluşturulması ile mevcutların yanında yeni enstrümanların kullanımında da son derece faydalı olacaktır” diye konuştu.
EKONOMİMİZİN YARARINA OLACAKTIR
Türk Eximbank’ın KOBİ’lere verdiği destek oranını bir yıl içinde yüzde 20 arttırdıkları hatırlatmasında bulunan Yıldırım, “Aynı çalışma modelinin, finans sektörünün kendi içinde de sektörün diğer aktörleriyle işbirliği içinde sürdürülmesi gerekir. Bu çerçevede Türk Eximbank’ta yaptığımız KOBİ öncelikli çalışmalar sonucunda, Exim kredilerinden yararlanan ihracatçı KOBİ’lerimizin oranı, 2017 başındaki yüzde 50 seviyesinden 2018 sonu itibariyle(sadece bir yıllık sürede) yüzde 70’in üzerinde çıkartılabilmiştir.  Benzer çabayı diğer bankalarımız ve diğer finans kuruluşlarımız da gösterdiler. Böylesi çalışma düzeni ve çabaları normal zamanlarda da sürdürebilmek gerekir, KOBİ’lerin işlem hacmini büyütecek, KOBİ işletmelerimizin yeni jenerasyonlarca devamını sağlamaya dönük her türlü katkı aynı zamanda Türkiye ekonomisinin de yararına olacaktır” ifadelerini kullandı.