Mücadele etmekte zorlanıyorlar

SULTAN GÜMÜŞ / ÖZEL HABER
Suriyeli mülteciler İzmir’de 150 bin kişilik bir nüfusa ulaştı. Avrupa’ya geçiş umutları olanlar için bir transit merkezi olarak en fazla tercih edilen şehir olan İzmir, tarihin bu döneminde farklı bir kimliğe bürünüyor mülteci hikayeleriyle. Yaklaşık 6 yıl önce İzmir’de kurulan ve Türkiye’de bir ilk olan ‘İzmir’de Suriyeli Mültecilerle Dayanışma Derneği’ ise bu hikayelere kucak açıyor ve her birine yuva olmaya çalışıyor. Dernek Başkanı Muhammed Salih Ali, amaçlarının Suriyeli mültecilerin İzmir’deki sıkıntılarına çözüm bulmak olduğunu söyledi ancak sayıları arttıkça mücadele etmekte zorlandıklarını da vurguladı.
Suriye’den siyasi nedenlerle göç ederek İzmir’e yerleşen Muhammed Salih, bizlere Kordon’u, Alsancak’ı, rakısı-balığı, çiğdemiyle ünlü, batılı ve laik yaşam biçimiyle Anadolu kentlerinden bariz biçimde farklılaşan İzmir’e dair yepyeni bir hikayeden bahsediyor. Ve mülteciler diyor… Türkiye’deki Suriyeli mülteciler için en büyük sorunun ekonomik istikrarsızlık olduğunu, sağlık ve eğitim alanında da çok büyük sorunlar yaşandığını; mülteci toplumunun bu sorunlarıyla baş edilemez ise entegrasyonun çok sancılı olacağını belirten Muhammed Salih, Geçici Koruma Belgesi verilerek daha ne kadar süre yersiz ve yurtsuz yaşayacakları bilinmeyen mültecilerden söz açtı.
“YATACAK YER KALMADI”
“Ben 17 sene önce Suriye’den çıktım. Siyasi nedenlerle ülkemi terk ettim” diyerek konuşmasına başlayan Salih, “Orada sınıf öğretmenliği yapıyordum. Buraya geldim. Evlendim. Eşim Mardinli. Bir evim, bir arabam oldu. Spor ayakkabı imalatı yapmaya başladım. Şimdi İstanbul’a bile satıyorum. Yani anlayacağınız halim vaktim yerinde” dedi. Ülkesini her zaman çok sevdiğini kaydeden Salih, “17 yıldır gurbette yaşıyorum. Suriye savaşı başladığında İzmir’e göçler olmaya başladı. İnsanlarıma yardım etmek istedim. Özellikle 2011 yılından itibaren İzmir’e Suriye’den akın halinde gelenler oldu. Kimisi büyük şehirde belki iş bulurum diye geldi. Kimisi Avrupa’ya geçmek için. Yıllar öncesine kadar biliyorsunuz ki İzmir’de sokaklarda yatacak yer kalmadı. Avrupa’ya kaçmaya çalışıp da denizde boğulan yüzlerce insanın cenazesini kaldırdım İzmir’de” ifadelerini kullandı. Sözlerine devam eden Salih, “Suriye’de bir mahalleden kalkıp İzmir’e, Buca’ya veya Kadifekale’ye gelmiş bir aile varsa o mahallenin geri kalanı da aynı mahalleye geldi. Şimdi İzmir’de Buca’daki Suriyeliler Kamışlı’dan gelmiştir, Kadifekale’de ise Haseki’den gelenler yaşar. Golan Tepeleri’nden bile gelen oldu buraya” diye konuştu.
150 BİN KİŞİLİK NÜFUS
Haliyle mülteci insanların arasında iyilerin olduğu kadar kötülerin de olabileceğini kaydeden Salih, şöyle ekledi: “Her toplumda olduğu gibi. Çoğunlukla ucuz kira verebilecekleri semtlerde kalıyorlar. Kalkıp da Karşıyaka’ya yerleşecek durumda değiller. Çimentepe, Limontepe gibi semtlerde, 300 TL kira verip 10-11 kişi aynı evde kalıyorlar. Biz buradaki Suriyelilere, derneğimiz kanalıyla iş bulmaya çalışıyoruz. 150 bin kişilik bir nüfus var. Derneğimizin Facebook sayfasını takip ediyorlar. Herkesin elinde bilgisayar olmasa bile her aileden en az biri derneği takip ediyor, diğerlerine haber veriyor. Biz her ay mültecilerle toplantılar yapıyoruz. Sorunlarını dinliyoruz. Cenazeleri varsa kaldırıyoruz. İzmir’deki Suriyeli toplumu kontrol altında tutuyoruz. Bu nedenle burada Urfa’da veya Gaziantep’teki gibi mültecilerle ilgili kavgalı dövüşlü gerginlikler pek olmuyor. Çünkü biz onları her an kontrol ediyoruz.’’
“TOPRAĞA BAĞLI İNSANLAR”
“Evet, Suriyelilerin hepsi güzel davranışlarda bulunmuyor olabilir” cümlelerine yer veren Muhammed Salih, “Ama bu her toplumda böyledir. Türkiye’de insanlar arasında Suriyeliler için ‘işimizi elimizden alacaklar’,  ‘şehrimizi kirlettiler’ diyen de var,  ‘Biz komşuyuz, bu bizim de başımıza gelebilirdi’ diyen de. Bu nedenle kesin bir ayrım yapmak zor insanlar için. Ancak Türkiye’de siyaset ne zaman gerilirse biz de geriliyoruz. Suriye insanı toprağa bağlı bir insandır. Geçimini topraktan sağlar. Tek bilgisi budur. Bu yüzden ‘topraklarımız ne zaman güvenli olursa geri dönüp kendi ülkemizde yaşamak isteriz’ diyen insanlar var. Biz iki sene önce mülteci toplumuna sorduğumuzda yüzde 90’ı Suriye’ye dönmek istiyordu, ama şimdi geri dönmek daha zor çünkü bölge çok daha karmaşık bir hal aldı. Öte yandan insanlar Geçici Koruma Belgesi diyerek verilen kimliklerle daha ne kadar yaşamak isterler, o da meçhul” dedi.
“ÇÖZÜM BULAMAZ OLDUK”
Derneğin sıkıntılarından bahseden Başkan Muhammed Salih Ali, zor şartlar altında yaşadıklarını söyleyerek, “Ülkemizin bir an önce huzura kavuşması dileğiyle Suriye’de vefat eden şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum. Biz, İzmir’deki Suriyelilerin sayısının artması üzerine böyle bir dernek açma ihtiyacı duyduk. İlk başta İzmir’de sayımız azdı ve kontrolü kolay sağlıyorduk. Fakat şimdi sayımız artınca sorunlarla başa çıkamaz olduk” ifadelerini kullandı.  Siyasi bir oluşum olmadıklarını belirten Salih Ali, İzmir’de tahminlerine göre Suriyeli mülteci sayısının 150 bini geçtiğini aktararak, “Biz burada siyasi bir oluşum değiliz. Suriyeli mültecilerin sorunlarına çözüm bulmak amacıyla yola çıktık. Bu yolda bize yardım eden sivil toplum kuruluşlarına ve özellikle Milletvekili Rıfat Sait’e teşekkür ederiz. Bizimle şahsi olarak oldukça yakından ilgilendi. Fakat sayımız arttıkça yardımlarda sorunlarımıza çözüm bulamaz olduk” diye konuştu.
UCUZ YERLERDE YAŞIYOR
Salih Ali, Türk halkına kapılarını açtıkları için teşekkür ettiklerini ve bunu hiçbir zaman unutmayacaklarını söyleyerek, “İzmir’de zor şartlar altında mücadele ediyoruz. Halkımız ucuz yerlerde yaşıyor. Eğitim ve sağlık sıkıntısı çekiyoruz. Eğitim konusunda İzmir Milli Eğitim Müdürü ile görüştüm. Kendileri bize 3 tane okul açacakları sözünü verdiler. Bu okullar Buca, Karabağlar ve Konak’ta olacak. Sağlık sorunlarımızla ise başa çıkamıyoruz. Çocuklarımız, yaşlı ve hamile kadınlarımız hastalıklar ile mücadele edemiyor” ifadelerini kullandı. Salih Ali, Suriye’de savaşın tamamen bitmesinden sonra ve orada normal yaşamın başlamasının ardından İzmir’deki Suriyelilerin yüzde 99’unun geri döneceğini düşündüklerini kaydetti.