Ne şeytanı gör ne de salavat getir

ONURHAN ALPAGUT-NİLGÜN TAZE

Basın Yayın Enformasyon İzmir İl Müdürü Deniz Dev, İzmir Atatürk Lisesi Psikolojik Danışmanı İlkay Uysal, Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Görevlisi Doç.Dr. İzlem Vural ve çok sayıda medya mensubunun katıldığı “Bağımlılıklara Karşı Yerel Medya Kapasite Geliştirme Çalıştayı”nda bağımlılıktan korunma ve mücadele yolları konuşuldu.

Basın mensuplarının, ülkemizin en önemli sorunlarından biri olan bağımlılık ile ilgili kapasitesinin artırılmasını amaçlayan eğitim programına İzmir, Aydın, Çanakkale, Muğla, Balıkesir, Manisa ve Denizli’den yerel medya mensupları, kamu kurumlarının çalışanları ve Yeşilay gönüllüleri katıldı.

BAĞIMLILIĞIN TANIMI

İlk sunumu yapan İlkay Uysal, “Türkiye Bağımlılıkla Mücadele (TBM) Uyuşturucu Madde Bağımlılığı Yetişkin Eğitimi” konusunda sunum yaparken Doç.Dr. İzlem Vural’da “Basın Çalışmalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler” konusunda açıklamalarda bulundu. İnsanın bir ya da birden çok işlevini olumsuz yönde etkileyen maddeleri kullanmaya karşı önlenemez bir istek duymasını ve bundan zarar görülmesine rağmen bu maddelerin kullanımının bırakılamamasının bağımlılık olarak tanımlandığını söyleyen Uysal, “Bir insanın bağımlı olup olmadığını fiziksel, davranışsal ve psikolojik belirtilerini gözlemleyerek anlayabiliriz. Kullanılan maddeye bağlı olarak farklı belirtiler olabileceği unutulmamalı. Bu üç alandaki bazı belirtiler görüldüğünde, öncelikle bu durumun başka bir sebepten kaynaklanıp kaynaklanmadığına emin olunmalıdır” dedi.

BAĞIMLILIĞIN BELİRTİLERİ

Madde bağımlılığının gözlerde kızarıklık, ani kilo kaybı, kusma veya iştahsızlık, uyku bozuklukları, bitkinlik ve ellerde istemsiz titreme gibi belirtileri olduğunu belirten Uysal, bağımlı yakınlarının bu süreçte çok dikkatli davranması gerektiğini söyledi. Uysal, “Bağımlılarda kişisel bakımı ihmal etme, hareketlerde dikkat çeken koordinasyon bozukluğu veya dengesizlik, alışılmadık bir ağız kokusu, kişilikte aniden ortaya çıkan, açıklanamayan değişiklikler ve herhangi bir sebebi olmaksızın korku duyarak gerginlik yaşama veya aşırı şüphecilik gibi fiziksel ve psikolojik bir takım olumsuz davranışlar görülmeye başlar. Bu belirtileri gösteren kişilerin artık daha fazla zaman kaybetmeden tedavi olmayı kabul etmesi gerekir” açıklamasını yaptı.

“‘HAYIR’ DEMEYİ BİLMELİ”

Bağımlılık yapıcı bir maddenin kullanılma olasılığı olan ortamlardan uzak kalarak kişinin kendini madde kullanım ve bağımlılık riskinden uzak tutabileceği bilgisini veren Uysal şunları söyledi: “Bağımlılık yapıcı maddelerle ilgili herhangi bir teklif geldiğinde verilebilecek en kısa ve net cevap ‘Hayır!’ demektir. ‘Hayır!’ demek, güvenli davranışın bir göstergesidir. İstenmeyen taleplere ve tekliflere ‘Hayır!’ demeye başladıkça kişinin hayatı üzerindeki kontrol duygusu ve kendine olan güveni artar. ‘Hayır!’ demeyi öğrenemeyen kişi, madde kullanan arkadaşının madde teklifini de reddedemeyecek ve sonuçta bağımlılığın ilk adımı olan deneme basamağıyla karşı karşıya kalacaktır. Bağımlılıktan korunabilmek için en güzel yol ‘ne şeytanı gör ne de salavat getir’ bilgeliğini uygulamaktır.”

BAĞIMLI DAVRANIŞLARA DİKKAT!

Madde kullanım problemi hakkında herhangi bir bilgiye sahip olmadan bağımlıları suçlamaktan ve yargılamaktan kaçınılması gerektiğini ifade eden Uysal, madde kullanımına başlama sürecini ve nedenlerini bilmeden bağımlılara ahlak dersi vermeye kalkışılmaması gerektiğini söyledi. Uysal, “Duygu durumunda ani değişimler, asabiyet, ani patlamalar veya nedensiz gülme gibi davranışlar, genel bir motivasyon eksikliği, odaklanma güçlüğü, dalgınlık veya uyuşukluk başlıca belirtilerdir. Bağımlılık bunlarla da sınırlı kalmayarak, maddeyi bırakmak istense de girişimlerin başarısız olması ve fiziksel veya ruhsal sorunlara yol açabiliyor. Madde kullanan kişi onunla kurmaya çalıştığınız iletişimde size karşı sert tepki gösterebilir. İletişim kurmaktan vazgeçmeyerek doğru eylemlerde bulunmaya devam edin. Karşınızdakinin her söylediğine güvenmeyin. Çünkü madde kullanan kişiler çok yalan söylerler” ifadelerini kullandı.

GAZETECİLERE EĞİTİM

Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. İzlem Vural tarafından uyuşturucu kullanan kişilere yönelik tasvirlerin, betimlemelerin ve toplum algısını yanlış şekillendirici kelimelerin haber metninde nasıl doğru verilmesi gerektiğine ilişkin açıklamaların yapıldığı eğitimde katılımcılarla birlikte atölye çalışması da gerçekleştirildi. Atölye çalışmasında uyuşturucu bağımlılığı ve medya eğitimi alan basın temsilcileri tarafından haber çalışmaları hazırlanarak örnek bağımlılık hikayelerinden haber çalışması oluşturuldu. Eğitimde ayrıca gazeteci Ayşenur Asuman Uğur’un da katılımıyla medya ve sağlık iletişimi üzerine söyleşi gerçekleştirildi.

7 BÖLGEDE, 7 İLDE EĞİTİMLER DÜZENLENECEK

BYEGM Genel Müdürü Mehmet Akarca ve Yeşilay Cemiyeti Genel Müdürü Savaş Yılmaz tarafından 28 Eylül’de imzalanan işbirliği protokolü kapsamındaki projeyle, başta yerel medya olmak üzere yayın araçları ile halkı bilgilendiren tüm kamu kurum ve kuruluşları ve Yeşilay gönüllülerinin bağımlılık iletişimi kapasitesinin artırılması hedefleniyor. Günlük iletişim dilinde bağımlılıkla ilgili hataların azaltılması, yanlış ifadelerden veya iletişim dilinden kaçınılması, özendirici içerik veya görsel kullanımının önlenmesi gibi konuları merkeze alacak proje, 7 bölgede ve 7 ilde gerçekleştirilecek. BYEGM ve Yeşilay işbirliği ile yürütülecek proje kapsamında “Yerel Medya Bağımlılık Farkındalığı” eğitimleri her bölgeyi temsilen bir ilde olmak üzere İzmir’in yanı sıra Erzurum, Antalya, Samsun, Gaziantep, İstanbul ve Ankara’da düzenlenecek.

Örnek vaka incelemesi ve haber hazırlama çalışmasının yapıldığı çalıştayda gazetecilere bağımlılık haberlerinin nasıl yazılması gerektiği ile ilgili bilgi verilerek etkinliğin sonunda sertifika dağıtıldı.

Haber Merkezi