Pandemi dönemi tekne ve yat ithalatçına yaradı

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN-ÖZEL HABER
İzmir Tekne İmalatçıları Dayanışma Derneği Başkan Yardımcısı Hüseyin Akduman, dünyada etkili olan koronavirüs pandemisi dolayısıyla tekne ve yat imalatı konusunda talebe yetişmekte zorlandıklarını belirtti. Pandemi sürecinin başından beri sektöre yönelik yoğun talebin olduğuna dikkat çeken Akduman, sektörün yıllardır çözülemeyen sorunlarının pandemi döneminde karşılarına çıkan fırsatı iyi değerlendirememelerine neden olduğunu ifade ederek “İzmir özelinde dernek başkanlığı dönemimde Deniz Ticaret Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası ve ilgili birimlerin hepsine durumumuzu anlattık. Eleman, ara eleman kalifiye eleman ve meslek okullardan ve teknik liselerden kimse yetişmiyor. NACE kodlamalarına göre polyestercilik diye bir meslek dahi yok. Defalarca bunu yetkili makamlara yazılı ve sözlü olarak bildirmemize rağmen bununla ilgili bir ön çalışma da yok. Sadece Güzelbahçe’de ahşap tekne imalatı ile ilgili birim var. Arkadaşlar anladığı kadarıyla çocuklara bir şeyler veriyor ama İzmir Bölgesi’nde bu soruna kimse yanaşmıyor. En son geçen sene TOBB ile Milli Eğitim Bakanlığının teknik liselere bölgedeki sanayi odalarına devri ile ilgili bir anlaşma olmuştu. Pilot bölgelerden biri de İzmir’deki Çınarlı Endüstri Meslek Lisesiydi. Orada da bir proje sunduk. Sonuçta İzmir ve civarında polyester tekne imalatı, rüzgar kanatları imalatı konusunda kompozite dönüş varken ve çok fazla da talep var. Fakat çocukların hiçbiri bu konuda temelden bir eğitim almıyor. İnsanları hep iklim mühendisi, makine mühendisi gibi aynı bölümlere yönlendiriyorlar. Bir tarafta talep var, ihtiyaç var. Bir tarafta hiç ihtiyaç yok, talep yok hep çocukları o yöne yönlendiriyorlar. Yönlendirilen çocuklar mezun olunca da boşta kalıyorlar” dedi.
DURUM İTHALATÇIYA YARADI
20 yaşından sonra gençleri tekne ve yat imalatı yapan işyerlerinin bulabilirse eğer tekne üretimine almaya çalıştıklarının altını çizen Akduman, “Böyle olunca da üreticiler sıfırdan bir tekneyi üretirken talebe yetişemedi. Taleplerin hepsi birden bire hızlı şekilde gelince insanlar bu tekneleri sıfırdan üretip piyasaya arz edemediler. Onun içinde 5 ay, 7 ay sonra gibi gelen talebe göre siparişler ileri tarihlere ertelenmek durumunda kaldı. Bu durumda yine ithalatçıya yaradı. Çünkü ithalatçı üretmekle uğraşmadığı için satın alıp getirip piyasaya arz etti. İç piyasada yerli üreticiler yapabildiği kadar üretim yaptı ama ithalatçılar yerli üreticinin ürettiğinden daha fazlasını ithal etti. Şu anda fırsat çok kaçmış değil ortasında kaldık diyebiliriz. Sektör belli bir oranda kendine geldi fakat Türkiye’de yerli üretime destek; elemanın yetiştirilmesi, malzemenin tedariki ile ilgili olmadığı için sıkıntı yaşanıyor. Bir de hiçbir firmada dıştan takmalı motor yok. Tekneyi üretseniz bile takacak motor bulamıyorsunuz. Hep dışa bağımlılıktan kaynaklı sıkıntılar yaşıyoruz” diye konuştu.
YAT VE TEKNE İMALATI ARTACAK
2021 yılında önümüzdeki sezon için pandemi süreci belirsiz kaldığı sürece sektörün büyüme hızının yüzde 4’ün üzerine çıkacağına vurgu yapan Akduman, “Aliağa Çaltılıdere’de tekne ve yat yapımı için yarılan bölgede bütün imzalar atıldı. Eylülden itibaren dolgu çalışması başladı. O bölgedeki üretim alanları üç yıl içinde faaliyete geçecek gibi bitmiş olması gerekiyor. Bu da sektöre ayrı bir ivme kazandıracaktır. Daha planlı ve daha büyük imalat yerleri düzenli, tertipli yerlerin üreticilere katkısı olacaktır. Dar alanlardan çıkıp daha geniş alanlara çıkarak teknolojik yatırım yapılabilecek. Koronavirüs dolayısıyla hiç satış yapmayıp daha sonra satış yapan insanların kazandığı paralar kaybettiği zamanların bir kısmını kazandırdı, bir kısmını da yatırımlara yönlendirecek paraları kazanmalarına yol açtı. Ama önümüzdeki dönemde iç piyasada ve dünya genelinde gezi teknesi ve yat imalatı yapımı daha da artacaktır. İnsanlar bireysel tatil yapabilmek adına kalabalık yerlerden ve lüks otellerden uzaklaşıp bireysel alımlarda bulunacaklar. Şimdiden hazırlık yapıp stokta mal bulunduracaklardır” ifadelerini kullandı.
DAHA HAZIR VE AKTİF OLACAĞIZ
Hem üretim yapacak firmalar hem de sipariş verecek olanlar için hazırlık yapılabilecek en iyi dönemin içinde bulunduğumuz sonbahar ayları olduğunu belirten Akduman, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Bu dönemlerde insanlar hazırlıklarını yapıp stok üretim yapmaya başlayacaklar. Bizde yurtdışı taleplere göre üretim yapıyoruz ve gelen talepleri değerlendiriyoruz. Bu doğrultuda da herkes piyasadaki durumu gördüğü için daha hazırlıklı ve daha hızlı cevap verme adına aktif olacaktır. Ancak sadece üreticinin tekneyi hazırlaması da yetmiyor. Müşterinin de cebindeki parasına ya da bütçesine göre alım yapacağı modelleri belirlemesi gerekiyor. Bir de bu taleplere göre motorcuların motor stoku yapması gerekiyor. Sadece bizlerin stok yapması yeterli değil. Tabii ki onlarda önlem alacaklardır. Üreticiler olarak biz onları da bu konuda uyarıyor ve sıkıştırıyoruz. İnsanların talebine yetişme ile ilgili onlar da önlemlerini alacaklardır.”