RTÜK'ten engelli bireyler için yeni düzenlemeler

TBMM Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu, AK Parti Ankara Milletvekili Jülide Sarıeroğlu başkanlığında toplandı. Sarıeroğlu'nun açılış konuşmasının ardından RTÜK Başkanı Mehmet Daniş, sunum yaptı. Daniş, RTÜK'ün en temel görevlerinden birinin toplumun tüm kesimlerine eşit, güvenli ve nitelikli erişimi sağlamak olduğunu belirterek, "6112 sayılı Kanunu'nun açık hükümleri, engelli bireylere ilişkin 2 temel ilkeyi güvence altına almaktadır. 'Hiçbir yayın engellilik dahil herhangi bir nedenle ayrımcılık yapamaz, aşağılayıcı içerik barındıramaz.' Yine diğer ilkemiz, 'Çocuklara, güçsüzlere ve engellilere karşı istismar veya şiddet içeremez, teşvik edemez.' RTÜK'ün denetim süreçlerinde bu iki ilke kırmızı çizgimizdir. 2023-2025 döneminde bu maddeler kapsamında toplam 7 müeyyide uygulanmıştır. Engelli bireylerin yayın hizmetlerine erişiminin güçlendirilmesi amacıyla 2018'de geniş katılımlı bir çalıştay düzenledik. Bu çalıştayda işaret dili, ayrıntılı altyazı, sesli betimleme alanlarından uzman komisyonlar oluşturduk. Bu çalışmaların sonucunda hazırlanan taslaklar doğrultusunda Erişilebilir Yayın Hizmetleri Yönetmeliği 2019 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik sayesinde yayıncı kuruluşlar, 5 yıllık süreçte yayınlarının en az yüzde 40'ını engelli dostu içeriklerle de sevmek desteklemekle yükümlü hale gelmiştir" diye konuştu.

'ENGELSİZ MEDYA VİZYONUMUZ'

RTÜK'ün yaptığı çalışmaları anlatan Daniş, "Ana haber bültenlerinde kullanılan işaret dili çevirileri için bir standart seti oluşturulması amacıyla yayıncılara yönelik eğitimler planlıyoruz. İşitme engelli vatandaşlarımızın RTÜK'e işaret diliyle görüntülü bildirim yapabilmesi için teknik altyapıyı şu anda kurmaya çalışıyoruz. Yayın durdurma cezalarında yerine yayınlanan programlara engelli bireylerin haklarına ve karşılaştıkları sorunlara dair içeriklerin eklenmesi planlanmaktadır. Ayrımcılık ve şiddet içerikli yayınlara ilişkin caydırıcılığı artıracak yeni müeyyideler konusunda da çalışma yürütüyoruz. Engelli bireylerin medya hizmetlerinden eşit, güvenli ve nitelikli biçimde yararlanması bizim için bir görev olmanın ötesinde toplumsal sorumluluğumuzun ayrılmaz bir parçasıdır. RTÜK olarak 'Engelsiz Medya' vizyonumuzu güçlendirerek sürdürmekte kararlıyız" dedi.

RTÜK Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Feyza Gizligider de engelli bireyler ile ilgili hayata geçirilen düzenlemeleri aktararak, "Vatandaş bildirimleri bağlamında baktığımızda yıllık 2023-2025 yılları arasında toplam 3 bin 240 tane yani toplam bildirimin yüzde 1,5'u engellileri de kapsayacak şikayet bildiriminde bulunuldu. Kamu spotlarıyla ilgili, ilgili kuruluşların hazırladığı, engellilerle ilgili toplam 54 tane kamu spotuna kurumumuz üst kurulunda onay verdi ve kamu spotu havuzuna alındı. Bu anlamda da, sizin ilettiğiniz talep anlamında televizyon kanallarımızla teşvik edici iletişimler kuracağız. Normalde yayınlarda, 'Bunu yayınlayın' gibi resmi olarak bunu yazıyla bildirmemiz söz konusu değil ama teşvik anlamında, 'Öncelik verirseniz' anlamında televizyon kanallarıyla yapacağımız toplantılarda da gündemimize taşıyacağız. Müeyyideler anlamında baktığımızda ise televizyon kanallarına toplam 7 adet müeyyide uygulandı. RTÜK web sayfasının erişilebilirliği anlamında yüzde 95'tir" değerlendirmesinde bulundu.