- Gündem
- 24.05.2025 01:14
Türkiye’nin farklı illerinde görülen deri şarbon vakaları paniğe yol açarken, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç.Dr. Turhan Togan, uyarılarda bulundu
MEHMET ŞERİF TOPRAK
Tarım ve Orman ile Sağlık Bakanlığı’nın gerekli tedbirleri aldığını belirten Dr. Togan, “Et ve süt ürünleri uygun şartlarda pişirerek bu mikroptan korunmamız mümkün” dedi. Et ve süt ürünlerinin üretimi konusunda önemli uyarılarda bulunan Dr. Togan, “Et ürünlerinin en az 15 dakika pişirilmesi gerekmektedir. Çiğ veya az pişirilmiş tüketilen et ve et ürünleri risk teşkil etmektedir. Süt tüketilmeden ve peynir yapılmadan önce en az 15 dakika kaynatılması gerekmektedir. Yöresel olarak hastalığın tespit edildiği bölgelerde titizlikle önlem alınması gerekmektedir” diye konuştu.
ÇIPLAK ELLE DOKUNMAYIN
“UHT sütlerini kaynatmamıza gerek yoktur” diyen Dr. Togan, “Çiğ olarak aldığımız sütleri ise kaynatmak şarbon hastalığı yanı sıra daha sık olarak karşılaştığımız brucella hastalığından da korunmak acısından son derece önemlidir. Endüstiyel üretilen ve UHT yöntemi kullanılarak üretilen süt, peynir ve yoğurt ürünleri güvenilir bir şekilde kullanılabilir. Bireysel olarak hazırlanan yoğurt ve peynir ürünlerinin uygun hazırlanan sütlerle yapıldığından emin olunması tavsiye ederim” diye konuştu. Türkiye’de yüzde 95 oranında deri şarbonunun görüldüğünü ve panik yapmaya gerek olmadığını kaydeden Dr. Togan, “Şarbonlu ete eldivensiz dokunmamak gerekir. Ellerimizdeki çatlak ve yaralardan mikroorganizma çok rahatlıkla tutunup derimize yerleşebilir ve lezyonlar ortaya çıkabilir” dedi.
Dr. Togan, şarbon hastalığı, belirtileri ve tedavi ile ilgili şu bilgileri verdi: “Şarbon hastalığı esas olarak insan ve hayvanlarda bilinen en eski hastalıklardan biridir. Ülkemizde tarımsal kaynaklı şarbon vakaları sıklıkla görülmektedir. Genel olarak ot yiyen hayvanların hastalığıdır. İnsanlara şarbon hastalığını taşıyan hayvanlardan bulaşır. Şarbon hastalığının etkeni Bacillus anthracis isimli bir bakteridir. Bakterinin canlı dokularda bulunan şekli doğada, oksijen varlığında spor formuna dönüşür. Bakterinin spor formları ise ısı, soğuk, ultraviyoleye, kuruluğa, kimyasal dezenfektanlara son derece dayanıklıdırlar ve hastalıktan bu spor formları sorumludur.”
İNSANLARA NASIL BULAŞIR?
Dr. Togan, “Hastalık genel olarak şarbon mikrobunu taşıyan hayvanlara yakın temas yoluyla bulaşır. Bu temas dokunma sonucu deri yoluyla olabileceği gibi, enfekte hayvanların yenmesi ile mide bağırsak sistemi ve ortamın solunması ile sporların solunum yolu ile akciğerlere ulaşması sonucu da bulaşabilmektedir. Ülkemizde en sık görülen formu deri şarbonudur. Temas sonrası özellikle el parmaklarında başlayan içi sıvı dolu lezyonlar zamanla kabuklu siyah ülsere bir hal alır. En masum ve tedavisi kolay olan formu deri şarbonudur. Solunum yolu ile bulaşan şarbon şekli ölümcül seyredebilir. Ateş yüksekliği öksürük kanlı balgam ve solunum yetmezliği bulguları görülür. Mide bağırsak yoluyla gıdalarla alınan sporlar bulantı kusma, kanlı ishal karın ağrısı ile başlayıp şok tablosuna kadar ilerler. Bu durumlar acilen tedavi edilmesi gerekir” dedi.
TEDAVİSİ NEDİR?
Dr. Togan, “Hangi form ile karşımıza çıkarsa çıksın tedavisi antibiyotiktir. Deri şarbonu tedavi edilebilir ve daha yüz güldürücü bir hastalık formu olmakla birlikte akciğer ve mide bağırsak sistemi şarbonları ağır ve ölümcül olabilmektedir. Ağır vakalar hastanelerde yatırılarak tedavi edilmesi gerekir. Riskli bölgelerde çalışan ve temas riski olan meslek guruplarına yönelik şarbon aşısı uygulanmaktadır” diye konuştu.