‘Savunma külfeti’ NATO’yu gerdi

NATO Zirvesi kapsamında müttefiklerin sadece ilk gün düzenlenen oturumda savunma harcamalarını tartışması bekleniyordu. Ancak Trump’ın kapalı kapılar ardında külfet paylaşımını ana gündem konusu yapması ve müttefiklere sert eleştiriler yöneltmesi sonucu, 29 lider ikinci gün NATO ortaklarıyla düzenlenen toplantıya ara vererek tekrar savunma harcamalarını görüşmek için olağanüstü toplandı. Toplantının ardından basına açıklamalarda bulunan Trump, müttefiklerin Gayrisafi Yurtiçi Hasılalarının (GSYH) yüzde 2’sini savunmaya harcayacaklarını teyit ettiklerini ancak bunun da yeterli olmadığını kaydederek, kısa zamanda bu hedefin yüzde 4’e çıkarılması gerektiğini savundu. Savunma harcamasında yüzde 2 hedefini karşılamakta güçlük çeken müttefikler, Trump’ın, ‘aceleci tavrına’, hedefi yükseltmesine ve ülkelerin ortak savunma alanında diğer katkılarını göz ardı ederek “sadece paraya” odaklanmasına tepki gösterdi. Esasen NATO genelinde savunma harcamalarına ilişkin tartışma yeni değil. İttifakın kuruluşundan beri gündem konusu olan külfet paylaşımı Soğuk Savaş’ın sona ermesinin ardından da yoğun tartışma konusu olmuştu. ABD’nin özellikle 11 Eylül terör saldırılarının ardından savunma harcamalarını artırmasına karşı Kanada ve Avrupalı müttefiklerin azaltmaya gitmesi o dönemde de yoğun tartışmalara yol açmıştı. Ancak Trump’ın seçim dönemi kampanyasında ve görevi devraldıktan sonra sürekli olarak NATO müttefiklerini eleştirmesi ve zaman zaman çok da diplomatik bir dil kullanmadan savunma harcamalarının artırılması için talepte bulunması, külfet paylaşımı tartışmasını tekrar canlandırdı. AA