Trump: Erdoğan güçlü bir ülke ve güçlü bir ordu inşa etti

ABD Başkanı Donald Trump, Politico'ya verdiği mülakatta dünya gündemine ve iç politikaya ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Rusya-Ukrayna Savaşı'nın sona erdirilmesi için yürütülen görüşmelere ilişkin Trump, Rusya'nın "şüphesiz müzakere için daha güçlü bir konumda" olduğunu söyleyerek "Bu savaş, 3. Dünya Savaşı'na dönüşebilirdi. Ancak artık olmayacak. Ben başkan olmasaydım 3. Dünya Savaşı olabilirdi." diye konuştu.

Trump, Avrupa'nın Rusya-Ukrayna Savaşı konusunu "iyi ele alamadığını" ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin ABD'nin önerdiği barış planını "okumadığını" savunarak "Belki gece okumuştur. Okuduysa hoş olur." ifadesini kullandı.

Ukrayna'da seçim yapılmasının vaktinin gelip gelmediğine ilişkin soruya Trump, "Evet, bence vakti geldi. Çok uzun zaman oldu. (Durum) Çok iyi gitmiyor. Bence zamanı geldi. Seçim yapmak için önemli bir an olduğunu düşünüyorum. Seçim yapmamak için savaşı kullanıyorlar, ancak bence Ukrayna halkının bu seçeneği olmalı." yanıtını verdi.

Trump, seçim yapılması halinde "belki Zelenskiy'nin kazanabileceğini" dile getirerek, "Demokrasiden bahsediyorlar ancak artık demokrasinin olmadığı bir noktaya geliyor." yorumunu yaptı.

Zelenskiy'nin "bir şeyleri kabul etmesi gerektiğini" ve Ukrayna'nın savaş boyunca birçok toprak kaybettiğini söyleyen Trump, "Bunun (savaşı) kazanmak olduğunu söyleyemezsiniz." dedi. Trump, göreve başlamasından bu yana 8 savaş bitirdiğini belirterek, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın en kolayı olabileceğini, ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukraynalı mevkidaşı Zelenskiy'nin birbirlerinden "nefret etmesi" nedeniyle zorlandığını savundu.

"ABD'yi yönetmek istiyorum. Avrupa'yı değil"

Trump, "Avrupa'nın Ukrayna'yı savaşı kazanana kadar desteklemek istemesine" dair de, Avrupa ile dost olduğunu, kendisinin " gerçek bir düşmanı olmadığını" söyleyerek, şunları kaydetti:

"Avrupa'da iyi liderleri ve kötü liderleri biliyorum. Akıllı liderleri ve aptal liderleri biliyorum. Gerçekten aptal bazı liderler de var. İyi iş çıkarmıyorlar. Avrupa birçok açıdan iyi bir iş çıkarmıyor. Çok konuşuyorlar."

Trump, Ukrayna konusunda "Avrupa konuşuyor ancak icraat yapmıyor. Savaş sadece devam ediyor." yorumunu yaparak Avrupa'daki gidişata göre bir süre sonra bu kıtadaki ülkelerin yaşanabilir ülkeler olamayacağını ve göçmen politikasının "bir felaket" olduğunu belirtti.

"Göçmenlerle ilgili yaptıkları bir felaket. Bizde de gelmekte olan bir felaket vardı ancak ben durdurabildim." diyen Trump, Avrupa'ya dünyanın dört yanından insanların göç ettiğini anımsatarak, "Avrupa'nın siyasi olarak doğrucu davranmaya çalıştığını, göçmenleri geri göndermek istemediğini" ifade etti.

Trump, bu duruma nasıl müdahil olacağına ilişkin soruyu "ABD'yi yönetmek istiyorum. Avrupa'yı değil." şeklinde yanıtladı.

Avrupa'daki seçimlerde uygun olduğunu düşündüğü adayları destekleyip desteklemeyeceğine ilişkin soruya ise Trump, "Daha önce insanlara destek verdim ancak birçok Avrupalının sevmediği insanları destekledim." dedi.

Macaristan Başbakanı Viktor Orban'a verdiği desteği örnek gösteren Trump, Orban'ın göçmen politikalarında "iyi iş çıkardığını" savundu.

Trump, "Avrupalıların "kendi ülkelerini yok ettiğini, ilerde güçlü uluslar olamayacakları" ifadeleri üzerine sunucunun "Bu gelecekte Avrupa ülkelerinin müttefik olamayacağı anlamına mı geliyor?" sorusuna "Bu değişir. İdeolojileri değişecek çünkü (göçle) gelen insanların bambaşka ideolojisi olacak. Bu onları daha güçsüz hale getirecek." cevabını verdi.

Avrupa'nın siyasi olarak bazı grupları rencide etmemeye odaklı tavrının kıtanın zayıflamasına yol açtığını, ne yapacaklarını bilmediğini savunan Trump, "Bence yasa dışı şekilde ülkeye gelenleri göndermeliler." dedi.

"Avrupa'da yaşananların korkunç olduğunu düşünüyorum"

İsveç'in önceden Avrupa'nın en güvenli ülkesi olarak bilindiğini anımsatan Trump, ancak şu an çok güvensiz bir ülke olarak görüldüğünü söyledi.

Trump, bunun nedeni hakkında, şu yorumu yaptı:

"Milyonlarca insanın ülkelerine akın etmesine izin verdiklerinde, bu insanların çoğu çok büyük suçlar işliyor. Yine İsveç'e bakın. İsveç'i eleştirmiyorum. İsveç'i seviyorum. İsveç halkını seviyorum. Ama suç işlenmeyen bir ülkeden, şimdi suç oranının çok yüksek olduğu bir ülkeye dönüştüler. Almanya'ya bakın. Almanya suç işlenmeyen bir ülkeydi ve (eski Almanya Başbakanı) Angela (Merkel) iki büyük hata yaptı: göç ve enerji."

Trump, "Avrupa'da yaşananların korkunç olduğunu düşünüyorum. Bu durum, bildiğimiz Avrupa'yı tehlikeye atıyor. Avrupa tamamen farklı bir yer haline gelebilir. Ve bence Avrupalılar bu konuda bir şeyler yapmalı." ifadelerini kullandı.

"Bence Putin zayıf bir Avrupa görmek istiyor ve dürüst olmak gerekirse, bunu elde ediyor"
Ukrayna'nın NATO üyeliği hakkında konuşan Trump, "Putin'den çok önce, Ukrayna'nın NATO'ya girmeyeceği konusunda bir mutabakat vardı." dedi.

Trump, Zelenskiy'nin Putin ile ilk görüşmesinde Rusya'nın yasa dışı ilhak ettiği Kırım'ı geri istediğini ve NATO üyesi olmak istediğini söylediğini kaydederek, "Bunu pek de nazik bir şekilde söylemedi." ifadesini kullandı.

Zelenskiy'nin eski Biden yönetiminden 350 milyar dolar aldığını hatırlatan Trump, "Ve bakın ne oldu. Ülkesinin yaklaşık yüzde 25'i kaybedildi." diye konuştu. Trump, "(Eski ABD Başkanı Barack) Obama onları Kırım'ı vermeye zorladı." dedi.

Avrupa için bir vizyonu olmadığını sadece güçlü bir Avrupa görmek istediğini vurgulayan Trump, "Bence (Putin) zayıf bir Avrupa görmek istiyor ve dürüst olmak gerekirse, bunu elde ediyor. Bunun benimle hiçbir ilgisi yok." değerlendirmesinde bulundu.

Trump, "Venezuela'da Amerikan askerleri görecek miyiz?" sorusuna cevaben "Sizinle askeri strateji hakkında konuşmak istemiyorum." dedi.

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro hakkında ise "Günleri sayılı." yorumunu yapan Trump, Maduro'nun uyuşturucu taciri, suçlu, mahkum veya akli dengesi yerinde olmayan milyonlarca insanı ABD'ye yolladığını ileri sürdü.

Trump, "Gerçekten çok kötü insanları ülkemize gönderiyorlar ve bunu herkesten daha iyi yapıyorlar. Hapishanelerini ülkemize boşalttılar ve bu mahkumlar gerçekten çok sert insanlar." görüşünü paylaştı.

"Peki, Maduro'yu görevden almak için ne kadar ileri giderdiniz?" sorusunu cevaplamak istemeyen Trump, "Venezuela halkının iyi muamele görmesini istiyorum." diye konuştu.

2 Eylül'de Karayipler'de uyuşturucu taşıdığı iddia edilen tekneye iki kere üst üste saldırılması hakkında konuşan Trump, "Her bir tekneyi batırdığımızda 25 bin kişiyi kurtarıyoruz." dedi.

ABD Başkanı ayrıca, "Ve çok yakında karada da onlara saldıracağız." ifadesini kullandı.

Trump, ABD'de "uyuşturucu kaçakçılığı" ve "ateşli silah kullanmak"tan suçlu bulunarak 45 yıl hapis cezasına çarptırılan ve kendisi tarafından affedilen eski Honduras Devlet Başkanı Juan Orlando Hernandez hakkında şunları söyledi:

"Kendisini tanımıyorum. İnsanlar onun Obama/Biden tipi bir düzenlemeyle, yani tuzağa düşürüldüğünü söyledikleri dışında, onun hakkında çok az şey biliyorum."

"Cumhurbaşkanı Erdoğan güçlü bir ülke ve güçlü bir ordu inşa etti"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dostu olduğunu belirten Trump, Avrupalı liderlerin bazı durumlarda Erdoğan ile görüşmesi için kendisinden ricada bulunduğunu kaydetti.

Trump, "Erdoğan benim dostum. Erdoğan ile bir sorunları olduğunda, onunla konuşamadıkları için benim kendisini aramamı istiyorlar." dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile her zaman anlaşabildiğini kaydeden Trump, "O güçlü bir ülke ve güçlü bir ordu inşa etti." ifadesini kullandı.

"Ortadoğu'dan 3 trilyon dolar getirdim"

Ortadoğu ziyaretlerine ilişkin konuşan Trump, "Ortadoğu'dan 3 trilyon dolar getirdim. O seyahatte birçok Boeing uçağı sattım, 300 tane gibi. Seyahate çıktığımda aklımda tek ABD olur." diye konuştu.

Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile de iyi bir ilişkisi olduğunu kaydederek, "nadir toprak elementleri ve mıknatıslarla ilgili sorunları Başkanı Şi ile hallettiğini" anlattı.

"Bazıları sınırlarımızın dışındaki hiçbir şeye odaklanmamızı söylüyor." diyen Trump, "Çözdüğüm savaşların çoğunun Oval Ofis'teki masamda, telefonda çözüldüğünü biliyor musun?" ifadelerini kullandı.

"Sigorta şirketlerine para yok"

Trump, ABD ekonomisi için "Tam bir karmaşa devraldım. Ben göreve geldiğimde fiyatlar tüm zamanların en yüksek seviyesindeydi. Fiyatlar önemli ölçüde düşüyor." değerlendirmesinde bulundu.

ABD ekonomisine kaç puan vereceği sorusuna Trump, "A+" yanıtı verirken, mevcut kabinesini "harika" olarak nitelendirdi ve ilk kabinesinden daha iyi olduğu yorumunu yaptı.

Trump, faiz oranlarıyla uğraştıklarını belirterek, "Bu ülke çok iyi gidiyor. Yıllar önce bizi terk eden otomobil şirketleri geri adım atıyor. Yapay zeka daha önce hiç görülmemiş seviyelerde geliyor. Ülkenin her tarafında fabrikalar açılıyor, ABD'de 18 trilyon dolarlık yatırım (var)." dedi.

Sağlık hizmetleri konusunda değerlendirmelerde bulunan Trump, şunları söyledi:

"Obamacare, sigorta şirketlerinin zengin olması için kuruldu. Bence Demokratlar bunu (Obamacare) bu nedenle yaptı. Onlara trilyonlarca dolar ödendi. Demek istediğim çok basit. Onlara (sigorta şirketlerine) hiçbir şey ödemek istemiyorum. Sigorta şirketlerine para yok. Parayı doğrudan insanlara ödemek ve insanların kendi sağlık hizmetlerini almalarını istiyorum."