“Tüketicinin en temel hakkıdır!”

NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER

Çikolata, bisküvi, cips gibi pek çok gıda maddesinin ambalajında yer alan “trans yağ yoktur” ibaresi çıkartılıyor. Ayrıca etiketlerden de kaldırılacak. Türk Gıda Kodeksi’nde değişiklik yapılması için taslak sektörün görüşüne açıldı. Taslağın geçmesi halinde trans yağ kullanmayan üretici, bunu yazamayacak. Sektör paydaşları ve kamuoyu bu değişikliğe karşı çıkarken, Bakanlık da geri adım attı. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı İ. Uğur Toprak, tüketicilerin trans yağ konusunda mutlaka bilgilendirilmesi gerektiğini vurguladı.

2 GRAMI GEÇMEYECEK!

Trans yağ ile ilgili kısa bilgiler veren Toprak, trans yağ miktarının bilinmesinin tüketici açısından son derece gerekli olduğunun altını çizdi. “Halk sağlığı için trans yağ bildirilmelidir” diyen Toprak, “Trans yağ, geviş getiren hayvanların midelerindeki bağırsak bakterileri tarafından üretilen doymuş (katı) yağda doğal olarak bulunmaktadır. Ancak, trans yağ aynı zamanda gıda endüstrisinde uygulanan teknoloji ve üretim modeline bağlı olarak oluşan bir yağ asitidir. Gıda maddesi üretim sürecinde, dolayısıyla bileşiminde yer alan endüstriyel yağların büyük bir kısmının trans yağ içerdiği bilinmektedir. Gıdalara yağın katılması ileilgili olarak; 7/3/2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıdalara Vitaminler, Mineraller ve Belirli Diğer Öğelerin Eklenmesi Hakkında Yönetmelik’te 7/05/2020 tarihinde yapılan değişiklik ile perakende işletmelere ve son tüketiciye sunulan gıdalarda trans yağ miktarının toplam yağın 100 gramında 2 gramı geçemeyeceği hükme bağlanmıştır. Ancak, Bakanlığın görüşe açmış olduğu Yönetmelik taslağı ile ‘trans yağ içermez’ ifadesi ile birlikte trans yağa ilişkin her tür bilgilendirici ifade kaldırılmak istenmekteydi. Yönetmelik taslağı ile gıda etiketinde trans yağ ile ilgili bildirim ve uyarıların kaldırılacak olması ile gıdalara ‘bileşen’ olarak katılan yağın ‘trans yağ’ olduğu algısı yaratılmaktaydı. Oysa trans yağ bir gıdanın besin öğeleri açısından tanıtımında ve tüketicinin bilgilendirilmesinde miktarı verilmesi gereken doymuş yağ ve doymamış yağ gibi ‘yağ’ grubu altındaki bir yağ asitidir, bu nedenle trans yağ miktarının bilinmesi tüketici sağlığı açısından gereklidir” ifadelerine yer verdi.

TÜKETİCİ YARARINA OLMALIDIR!

Toprak, “Trans yağın endüstriyel süreç sonucu ortaya çıktığı göz önüne alındığında, trans yağ içeren gıdaların etiketinde ne kadar trans yağ içerdiğinin ya da tüketimi sonucu zararsız olduğu bilinen miktarın üzerinde olan düzeyin belirtilmesi, yağ içeren ancak trans yağ içermeyen gıdaların etiketinde ise ‘trans yağ içermez’ ifadesinin yer alması tüketicinin sağlığı ve bilinçlendirilmesi açısından önemlidir. Bu konuda yapılacak eksik bilgilendirme tüketicinin yanlış ve eksik bilgilendirilmesine yol açacağı gibi piyasa kontrol ve denetimlerinin etkin yapılmasını da engelleyecektir. Tüketicinin ne yediğini bilmesi en temel hakkıdır. Devletin görevi; tüketicinin sağlık ve ekonomik çıkarlarını korumaktır. Gıda etiketleme ve tüketicileri bilgilendirme uygulamalarında özellikle tüketici yararına düzenleme yapılmalıdır. Trans yağların bildirimi konusunda yapılması planlanan değişiklikten vazgeçilmesi doğru bir karar olmuştur” diye konuştu.