“Uyuz” tehdidi  İzmir’i de etkiliyor

TANER UYANIKER-ÖZEL HABER
Yurt genelinde son bir aydır uyuz vakalarında büyük bir artış gözleniyor. İzmir’de de uyuz vakası etkisini hissettiriyor. Oluşan yoğun talep nedeniyle birçok eczanede uyuz ilacı bulunamıyor. Uzmanlar, göçlerin bu hastalığın yayılmasında etkin olduğunu ifade ediyor. Uyuzun başlangıcı kötü yaşam koşulları ve hijyene bağlıyken bulaşması sınıfsal fark gözetmiyor. İnsanlar ne kadar kişisel temizliğine dikkat etse de uyuzlu birisiyle temasta bulunmaları halinde hastalığı kapabiliyorlar. İnsanlar toplumdan tecrit edilme korkusu yaşaması nedeniyle hastalığını gizlemesi de uyuzun daha fazla yayılmasına neden oluyor. Toplu taşıma araçları da hastalığın yayılmasında etkin rol oynarken uzmanlar, hastalığın daha fazla yayılmadan önlem alınmasını talep ediyor. 
DİRENÇLİ UYUZ
İzmir’de uyuz tehdidini ilk fark eden ve bu konuda çalışmalar yapan Uzman Doktor Mustafa Torun, uyuz vakasının etkin olarak 1 ay önce görülmeye başladığını ve uyuzun dirençli uyuz sınıfına girdiğini belirtti. Bu hastalığın ortaya çıkmasının göç kaynaklı olduğunu ifade eden Torun, “Göçmenler ülkemize girerken ne yazık ki yeterli sağlık kontrollerinden geçirilmedi. Bunun neticesinde uyuz gibi bizim daha önce neredeyse yendiğimiz hastalıklar ortaya çıktı. Dünyada aşıda örnek alınan ülkelerden birisiydik. Denetimsiz geçişler yıllardır başarılı bir şekilde süren sağlık çalışmalarını da zayıflattı. Uyuz vakası nedeniyle şu an ilaç bulmakta zorlanılıyor ve bu durum hastalığın ilerlemesine neden olabilecek bir faktördür. Burada Sağlık Bakanlığı devreye girmeli ve acilen bir kriz masası oluşturmalı. Uyuza yönelik ilaçlar acilen temin edilmeli” dedi. 



HER GRUP TEHDİT ALTINDA
Torun, hastalığın bulaşma nedeninin göçmenlerin yaşam koşullarının kötü olması nedeniyle ortaya çıktığını ve buradan halka yayıldığını söyledi. Özellikle yaşlılar olmak üzere tüm yaş gruplarını ve sosyo-ekonomik anlamda her sınıfı etkilediğini belirten Torun, “Uyuz bulaşıcı bir hastalık olduğu için toplu taşıma araçlarından, tokalaşmaktan, cinsel ilişkiden, aynı kıyafetleri kullanmaktan vb. durumlarda karşı tarafa bulaşabilmektedir. Kişisel bakımınıza ve temizliğinize dikkat ediyor olabilirsiniz ama uyuza yakalanmış birisiyle temasa geçtiğinizde bu hastalık size de bulaşacaktır. Uyuzdan korunmak için yapabileceğiz şey ise riskli kişilerle temastan kaçınmak olacaktır” diye konuştu. Torun, hastalığın belirtilerini ise şöyle sıraladı: “Hastalığın en önemli belirtisi, geceleri ve sıcak havalarda artan kaşıntılardır. Bunlar; eller, parmak araları, karın, koltuk önleri, bilek, dirsek kıvrımı ile erkeklerde penis ve skrotumda, kadınlarda meme bölgelerinde daha fazla ortaya çıkmaktadır. Kaşınma izleri, kırmızı kabarcıklar, çizgisel oyulmalar, bu hastalık için önemli bulgulardır. Bu durumla karşılaşan kişiler zaman kaybetmeden cildiye uzmanına görünmelidir.”
KULUÇKA SÜRESİ VAR
Uyuzun 14-21 günlük bir kuluçka süresi olduğunu ve bu dönemde başkalarına da bulaşabildiğini belirten Torun, “Uyuza yakalanan kişi kesinlikle ilaç tedavisine tabi tutulmalıdır. Uyuz sadece yakalanan kişinin tedavisiyle çözülmez. O kişinin yaşadığı evdeki kişilerin de hastaymış gibi tedaviye dahil edilmeleri gerekir. Uyuz tedavisiyle aynı dönemde tüm yatak örtü ve çarşaflar ile giysiler otomatik çamaşır makinesinde sıcak ısıda yıkanmalı veya kuru temizlemeye verilmelidir” dedi. Doktor Torun, bu konuda aile hekimlerini bilinçlendirmek için seminerde gerçekleştirdiğini sözlerine ekledi.
İLAÇ ÜRETİM RAKAMLARI BELLİ
İzmir Eczacı Odası Başkanı Tuncay Sayılkan ise hastalığın çıkış noktasının Suriyelilerin ve diğer göçmenlerin daha yoğun yaşadığı bölgelerden olduğunu iddia etti. Oluşan ilaç sıkıntısına yönelik ise Sayılkan, “Uyuz ilacının yılda üretildiği rakamlar belli, fabrikalar üretimlerini buna göre yapmaktadır. Böyle özel bir durum ortaya çıktığı için bunu yeniden planlayıp ortaya çıkarmaları gerekir. Biz bu ilaç sorunuyla ilgili sıkıntıları firmalara aktardık. Ama firmaların buna müdahale edip ilaç artırımına gitmeleri öyle bir günde olacak bir iş değil” dedi. Hastalığın kaynağının geldiği yerlerde hijyenin önemine dikkat çeken Sayılkan, “Hastalık göçmenlerin yaşadığı yerlerde ortaya çıktığı için bu kişilerin hijyen koşullarına dikkat edilmelidir. Yoksa hastalık tekrarlanabilir” dedi. “Ülkemizde aşının doğru uygulanması sonucu belli hastalıklar tarihe karışmıştı” diyen Sayılkan, “Belli hastalıkların yeniden hortlamaya başladı. İlerleyen zamanlarda bizim unuttuğumuz bu gibi hastalıklar yeniden ortaya çıkabilir” dedi.  



AŞILAMA GERİLEDİ
Demokratik Sağlık Sen İzmir İl Başkanı Ahmet Doğruyol ise uyuz vakasının ortaya çıkmasında İzmir’de yaşayan mültecilerin hijyen koşullarının kötü olmasının etkili olduğunu söyledi. Aşı konusunda da geri gittiğimizi belirten Doğruyol, “13-15 yıl önce bizim aşılama hizmetlerimiz yüzde 93-95 iken bu yıl itibariyle yüzde 67. Aşılama faaliyetlerinin düşüşüne göçmenlerin taşıdığı hastalıklarda etkilenince bu durum ortaya çıktı. Sağlık Bakanlığının bu hastalık ve diğer hastalıklar konusunda hassas olması gerekli” diye konuştu.

İLAÇ KALMADI
Basmane’de eczacılık yapan Ömer Fatih Tarıkoğulları ise şu an ellerinde uyuz ilacının kalmadığını belirtti. “Uyuz vakaları son 1 aydır artış gösterdi” diyen Tarıkoğulları, uyuz ilacı satışlarından yola çıkarak hasatlığın neredeyse yüzde bin 500 arttığını ifade etti. Tarıkoğulları, “Geçen yıl hiçbir uyuz ilacı satmazdık. Şimdi ise buna cevap veremiyoruz. En fazla tercih edilen uyuz ilacı kalmadı. Onun etkisinde olan başka ilaç var ama onda koku yapma sorunu olduğu için kişiler almak istemiyor. Bu bölgede mültecilerden normal halka herkes istiyor bu ilaçları. Şu an için ilaç depolarda da bulunmuyor. Satın alamıyoruz. Uyuz ilaçlarının fiyatı 30 lira civarı ve Suriyeli mülteciler ücretsiz alıyor. Halkı bilinçlendirmek lazım bu konuda. İlaç kullanımı talimatları tam uygulanmalıdır” dedi.