Yavuz: Balkanlarla ticaret hacmi kat be kat artacak

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN

Geçtiğimiz günlerde Türkiye Sanayici İş Kadınları ve İş adamları Konfederasyonu (SANKON) Dünya Boşnaklar Kongresi Türkiye Koordinatörü Hamza Yavuz’u Genel Başkan Nezaket Emine Atasoy’un Balkan Devletlerinden Sorumlu Danışmanı olarak atandığını açıkladı. Yapılan açıklamada Yavuz’un, Genel Başkan Danışmanı sıfatıyla SANKON adına Balkan devletlerinde çalışmalar, görüşmeler ve müzakereler yapabileceği aktarıldı. İzmirli Boşnaklar Derneği Başkanı da olan Hamza Yavuz ile yeni görevi hakkında konuştuk. Balkanlar ile ilgili olarak geniş çaplı bilgi ve deneyime sahip olan Yavuz, SANKON’un kendilerini incelediğini ve gerekli inceleme sonucunda bu göreve kabul edildiklerini ifade ederek, “Tabi bu bizim içinde bir avantajdır. Balkanların sanayi ve ekonomi alanında desteklenmesi gerekiyor. Oradaki halkın sosyal yapısı gereği geçim şartları sıkıntılı durumdadır. Gençler geleceklerinden umutsuz. Birçoğu yurtdışına gidiyor. Ülkelerde sadece emekliler kalıyor. Yurtdışına çıkan kişiler ailenin tamamına bakmak zorunda kalıyor. Balkanların gerçekten sosyolojik anlamda sorunları var. Birçok milliyetçilik hareketinden dolayı yarınlara güvenle bakılamıyor. Oradaki yer altı ve yer üstü bütün kaynaklar değerlendirilmelidir. Türkiye tarafından da bu konu yakından incelenmelidir” diye konuştu.

“BAŞKAN, BALKAN RAPORUNU OLUMLU KARŞILADI”

Bize bu zamana kadar yapılan çalışmaları incelediklerini söyleyen Yavuz, “SANKON, Ortadoğu’da birçok yatırımları ve projeleri gerçekleştirdi. Geniş bir yatırım yelpazesi var. Biz bu yatırım yelpazesinin Balkanlarda da olabileceği konusunda bir rapor hazırladık. Kendileri ile de görüştük. SANKON’un Başkanı Nezaket Emine Atasoy da hazırlanan raporu olumlu karşıladı. Atasoy, Balkanlar bizim için önemli sizin de ata yadigarı topraklar dedi ve çalışmalara başlayabileceklerini söyledi. Bu konuda öncelikle kendisi Bosna-Hersek Ankara Büyükelçiliğini ziyaret etti. Sırada da Kosova Büyükelçiliği ziyareti var. Bütün Balkan ülkelerinin büyükelçiliklerinin Ankara’da ziyaretleri tamamlandıktan sonra biz Balkanlar da ki ayakta çalışmalara başladık. SANKON aynı zamanda bir danışman atadı. Bu kişinin adı Tarık Kurbegovic’tir. Kurbegovic doktor unvanlı bir ekonomisttir. Saraybosna Borsa’sının (SASE) da Genel Müdürlüğü’nü yapıyor. Kendisi bu bakımdan bütün balkanlara hakimdir. Kendisi Balkanlarda SANKON’u temsil ediyor. Yedi farklı ülkede temsilcilikler kurmayı planlıyoruz” şeklinde konuştu.

“BALKANLARDA TEMSİLCİLİKLER AÇACAĞIZ”

Saraybosna’daki SANKON temsilciliğinin tamamlandığının altını çizen Yavuz, “Saraybosna’da bir büro açma durumu da söz konusu olabilir. Yine çok değerli bir ekonomist olan Bosna’daki ekibin içinde yer alan Ekonomist Edina Hacımurtezic var. Bu Bosna Hersek’teki beyin takımı bütün Balkanlarda birer temsilcilik ve grup oluşturup Balkanları temsilen SANKON’un temsilciliğini oluşturacaklar. Buradaki ana amacımız Balkanlardaki üretilen ürünleri Türkiye’de değerlendirmek, Türkiye’de üretilen sanayi ürünlerini de Balkanlara sunmaktır. Karşılıklı kardeşlik ilişkilerimizi sanayi ve ekonomi alanında da yaşatmak en büyük hedefimizdir” diye konuştu.

“ANKARA’DA BALKAN EKONOMİK FORUMU YAPACAĞIZ”

SANKON Genel Başkanı Atasoy’un gerekli ziyaretleri gerçekleştirdikten sonra Bosna Hersek Cumhurbaşkanı ile yakın bir zamanda görüşme yapacağını dile getiren Yavuz, “Bosna Hersek Cumhurbaşkanı ile yapılan görüşmelerden sonra Devlet Başkanı ve bazı kantonların Ekonomi Bakanları ve o bölgelerin basını ile de görüşmeler yapmayı planlıyoruz. SANKON mührünü ve ağırlığını oradaki bütün kurumlarda ve halk arasında işleyeceğiz. Daha sonra Genel Başkanın da onay vermesiyle Ankara’da Balkanlar Ekonomik Forumu yapmayı düşünüyoruz. Balkanlarda her ülkede oluşturulan SANKON temsilcilikleri ile birlikte Türkiye’deki işadamları ve SANKON’a bağlı üyeler Ankara’da genel anlamda bir ekonomik forum oluşturulacak. Daha sonra yapılan bu toplantının ikinci ayağı da Balkanlarda Saraybosna’da gerçekleştirilecek” şeklinde konuştu.

“HAZIRLANAN RAPORLARA İLGİ DUYANLAR OLDU”

Yavuz, işadamlarını sıcak bir atmosferde bir araya getirmek istediklerini kaydederek, “İşadamlarına hazırlamış olduğumuz ülkeler ile ilgili çalışmalar sunacağız. Teşvikler, iş alanları ve yatırım alanlarını iş adamları ile paylaşacağız. Bunların takibi de sağlanacaktır. Bunlar sadece bir rapor olarak kalmayacak. Çünkü iş forumlarının başarısı yaptıkları ticaret anlaşmaları, etki ve algıyla ölçülüyor. Yani birçok iş forumu yapılıyor. Ama sonunda hiçbir ticari ilişki ortaya çıkmamıştır. Kâğıda dökülen bir anlaşma yok. Biz bunun dışında hazırlamış olduğumuz raporlar ile işverenlere sunulan teşvikler ve altyapı ile bir danışmanlık hizmeti vererek oradaki yatırımları gerçekleştirmek istiyoruz. Hatta bu konuda bilhassa hayvancılık, ormancılık ve tarım alanındaki fizibilite çalışmalarına şimdiden ilgi duyan işadamları da olmaya başladı. Özellikle Bosna Hersek’teki bal sektörü ve hayvancılık ile ilgili fizibilite raporları hazırlanıyor. Bu hazırlanan raporlar işverenlerin ve yatırımcıların beğenisine sunulup gerekli takibi de yapılacaktır” dedi.

“EKONOMİK VE TİCARİ İŞLER DAHA PROFESYONELCE OLMALI”

Balkanlarda Türkiye’nin TİKA ve diğer kuruluşlar aracılığı ile kardeşlik köprüsü kurduğuna değinen Yavuz, “TİKA ve Yunus Emre Enstitüsü Balkanlarda çok önemli çalışmalar yapıyor. Şu anda Bosna’da 6 bin civarında öğrenci Türkçe öğreniyor. Bunlar özel kurslar değildir. Okullarda ikinci yabancı dil olarak Türkçe öğreniyorlar. Bu sadece Bosna Hersek’te olan rakamdır. Aynı zamanda diğer balkan ülkelerinde de bu çalışmalar yürütülüyor. TİKA burada iş yapmak isteyenlere çeşitli destekler sağlıyor. Fakat biz bu verilen desteklerin daha profesyonelce yapılmasını istiyoruz. Çünkü ekonomik ve ticari alandaki işleri daha profesyonel insanların yapması gerekiyor. TİKA orada yürüttüğü faaliyetler ile çok başarılıdır fakat ticari ve ekonomik işleri özel sektör ve profesyoneller yaparsa buradaki aşamalar çok çabuk kat edilip başarıya daha çabuk ulaşabiliriz” diye konuştu.

“UMUDU GERÇEĞE DÖNÜŞTÜRMELİYİZ”

Yavuz, yapmayı düşündükleri çalışmaları balkanlardaki paydaşlar ile paylaştıklarını ve bu konunun orada çok büyük bir ilgi uyandırdığını ve ortaya çıkan bu ilginin altında kalmak istemediklerini belirterek, “Genel merkez ve işadamlarımızın yapacağı çalışmalar ile bu umudu bir gerçek haline getirmeyi düşünüyoruz. Oradaki insanların ve ülkelerin Türkiye’ye bir güven, bir emniyet sibobu ‘Türkiye olmazsa olamayız, sıkıntılarımız çok fazla olur’ düşüncesini gerçeğe çevirmek istiyoruz. Gerçekten bizden çok büyük bir beklenti var. Ekonomik ve ticari anlamda bu beklentiyi boşa çıkarmamalıyız. Bunları gerçekleştirebilirsek yapmış olduğumuz çalışmaları birkaç kat yukarı çekebiliriz” ifadelerini kullandı.

BOSNA HERSEK’TE GÜMRÜK VERGİSİ YOK

Balkanlarda çok büyük teşviklerin olduğunu söyleyen Yavuz, “Vize uygulamasının olmamasından tutun da insanların serbest dolaşımı ve vergiler konusunda çeşitli teşvikler var. Bosna Hersek’te gümrük vergisi yok. Ama bunun yanında yapılan anlaşmalar ile yurtdışından bilhassa Türkiye’den gelecek yatırımcılara çok büyük kolaylıklar var. Devlete ola vergilerin ödenmesi konusunda ve bir alanın bir arazinin tahsis edilmesi konusunda büyük kolaylıklar var. Bunlar bizim işimizi kolaylaştıran yönlerdir. Bizim bunları işadamlarının beğenisine sunmamız gerekiyor. Gerçekten bazı işverenlerimiz Balkanlarda yatırım yapıyorlar ama bunun yetersiz olduğunu düşünüyoruz. Balkanlar işgücünün ucuz olduğu bir yer. Orada kaliteli ve kalifiye eleman problemi yok. SANKON ile birlikte mevcut bilinen ticaret hacminin dışında başka ticaret hacimlerinin de ortaya çıkacağını göreceğiz” şeklinde konuştu.

“BALKAN KÖKENLİ İŞ ADAMLARI BALKANLARA YATIRIM YAPMALI”

Dünya Boşnaklar Kongresi’nin Balkanlara kültür ve eğitim alanı dışında en büyük katma değerin ekonomik ve ticari yatırımlar olacağını her zaman söylediğini ve SANKON’un da bu konuya dikkatle eğildiğini belirten Yavuz, “Türkiye’de birçok Balkan kökenli iş adamı var. Burada birçok konuda yatırım yapıyorlar. Biz artık yapılan bu yatırımların Balkanlara yapılmasını istiyoruz. Hangi sektörde olursa olsun orada yatırım yapmalarını bekliyoruz. Balkan iş adamlarının lokomotif görevi görerek bu konuda diğer iş adamlarına da öncülük etmesini istiyoruz. Balkanların genelinde şöyle bir durum söz konusudur. Bosna Hersek’te yerli malı kullanılması konusunda yasalar var. Bizim sanayici ve işadamlarımız orada yatırım yaptıkları takdirde bu ürünler orada üretildiği için pazar konusunda herhangi bir sıkıntı yaşanmayacaktır. Saraybosna’da McDonald’s iki defa kapandı. Üçüncü defa açıldı fakat yine umut yok. Sanayicilere lojistik anlamda da çok fazla avantaj sağlanacaktır. Orta Avrupa ve Batı Avrupa ülkelerine olan yakınlık ile bu ülkelere bir adım daha yaklaşılmış olunacaktır” ifadelerini kullandı.

“TİCARET HACMİ İKİ ÜÇ KATINA ÇIKACAK”

Yavuz, yatırımcının öncelikle rahat çalışma koşullarına ve güvene baktığına değinerek, “Genel Başkanımız Atasoy öncelikle balkanlardaki ülkelerin büyükelçilikleri ile görüşüyor. Bu ülkelerde en üst seviye kişilerle temas sağlamaya çalışıyor. Orada yapılan görüşmelerde bizim sanayicimizin bizim yatırımcımızın arkasında mısınız sorusunun cevabını almaya çalışıyor. Bu ziyaretlerden sonra da oradaki ticaret hacminin kat be kat artacağını düşünüyoruz şu anki ticari hacimler elverişli durumda değildir. Ticarette riski en aza indirmek gerekir. Yaptığımız çalışmalar ile ticaret hacmini iki katına üç katına çıkarmayı düşünüyoruz. Bacalı sanayinin dışında bacasız sanayiyi de birlikte harekete geçirmeyi düşünüyoruz. Balkanlar için biz umut olarak görülüyoruz. Bu umudu somut işlerle desteklemeliyiz. Ankara’da yapacağımız balkanlar ekonomik forumunun ikinci ayağını mutlaka balkanlarda gerçekleştirmek istiyoruz. İzmir’de de sanayici ve yatırımcıları bilgilendirmek adına bir toplantı yapmayı da ayrıca düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

Haber Merkezi