Yeni yılda can pazarlığı

E. ÇAĞLA GENİŞ-ONURHAN ALPAGUT

İzmir’in Basmane semti daha iyi koşullarda yaşayabilmek umuduyla ölümü göze alarak yasadışı yollarla Avrupa ülkelerine doğru yolculuğa çıkan mültecilerin ilk durağı olmayı sürdürüyor. Her gün Ege Denizi’nde boğularak can veren çok sayıda mültecinin yolu tarihi Basmane’den geçiyor. Kentin Basmane semtinde yaşayan mülteciler Ege Denizi’nden gelen facia haberlerine karşın ölümü göze alarak Avrupa’ya gitmeye çalışıyor. Cadde üzerinde ulu orta sergilenen can yelekleri mültecilerle satıcılar arasında ayak üstü pazarlık konusu oluyor.

KALANLAR DA KAÇIŞ HAZIRLIĞINDA

Ülkelerindeki iç savaştan kaçarak İzmir’e gelen mültecilerin varlıklı kesimi İzmir’de kalıp iş kurarken umut yolculuğu için yeterli miktarı biriktirenlerse umut tacirleriyle pazarlığa tutuşuyor. Avrupa’ya gidebilmek için yeterli parası olmayan ve havaların soğuması ile birlikte Basmane sokaklarında yoğunlukları oldukça azalan mültecilerin çoğu ise İzmir’in farklı semtlerinde terkedilmiş bölgelerde yaşamlarını sürdürüyor. Semtin sokaklarında her gün aileleri ile birlikte kaçış hazırlığı yapan sığınmacıları görmek mümkün. Gece saatlerinde Basmane’nin arka sokaklarında insan tacirlerinin telefonla haber vermesiyle toplanan mülteciler, araçlara doldurularak Yunan Adaları’na geçmek için sahil bölgelerine götürülüyorlar. Güvenlik önlemleri artsa da hava koşulları gitgide zorlaşsa da mültecilerin Ege Denizi üzerinden Yunanistan’a oradan da diğer Avrupa ülkelerine geçişi durmuyor. Hava şartlarına göre belirli noktaları koy olarak seçen mülteciler daha çok insani yardım örgütlerinin yoğun olduğu Midilli’yi tercih ediyor.

AFGAN VE CEZAYİRLİ SIĞINMACILAR ÇOĞUNLUKTA

Yaz aylarında mültecilerin akın etmesiyle beraber Oteller Sokağındaki fiyatlar gecelik 15 TL'den 40 TL'ye kadar  çıkmıştı. Kış mevsiminin gelmesi ve sığınmacı sayısının azalmasıyla birlikte fiyatlarda bir miktar düşüş gerçekleşti. Otelin resepsiyonisti, otellerin şu an yarım dolulukta çalıştığını belirtti. Otel odalarını Arapça bilmemesi sebebiyle yarım İngilizcesiyle kiraladığını belirten çalışan, artık Suriyelilerdense, Afgan ve Cezayirli mültecilerin çoğunlukta olduğunu söyledi. Gecelik otel fiyatlarınsa 30 TL olduğunu ifade eden çalışan, kalan Suriyeli Mültecilerin genellikle yoksul kesimi oluşturduklarını belirtti.

ÇOCUK İŞÇİLİĞİ ORANI YÜKSEK

Basmane’de mendil satan, çeşitli işlerde çalışan çok sayıda çocuk mülteci görmek mümkün. Okul çağındaki mülteci çocukların okula gidememesinin arkasında birçok sebep olduğunun atını çizen Bekçi, en önemlisinin ekonomik nedenler olduğunu ifade etti. Bekçi, “Mülteci nüfusunda yarısından fazlası kadınlar ve çocuklardan oluşuyor. Bu çocuklarda eğitim ve öğretim çağında. Okul çağındaki çocukların 400 bin kadarının eğitimden mahrum olduğu raporlanmıştı. Bu ne yazık ki gerçekçi bir rakam. Maalesef çocuklar aha eğitim çağındalar ve eğitim kurumlarından çok uzaktalar, okullaşma oranı çok düşük. Mültecilerde çocuk işçiliği yani çocuk yaşta çalışma oranı çok yüksek. Çoğu ailede çalışacak yaşta ergin erkek bulunmadığı için çocuklar çalışıp annelerine ve kardeşlerine bakma durumundalar. Biraz daha yaşı büyük çocuklar ailelerinin geçimini sağlıyorlar” dedi.

HER GÜN YEMEK VERİLİYOR

İzmir'in Basmane semtindeki Hatuniye İlim Yayma ve İsrafı Önleme Derneği Derneği, düzenli olarak her gün Suriyeli göçmenlere sıcak yemek ikram ederken, haftada bir de gıda paketleri dağıtıyor. Kendini hayır işlerine vakfeden derneğin kurucu başkanı Nuri Akay, "Komşusu aç iken, tok yatan bizden değildir' hadisi şerifi üzerine elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz. Yazık bu insanlara, bunlar bizim dindaşımız, komşumuz. Kim ister ki durup dururken vatanını, ocağını terk etmeyi. Kış ayları başladı, hala sokaklarda hayatta kalma mücadelesi veriyorlar. Biz ise dernek olarak, hayırseverlerin yaptıkları bağışlarla sıcak yemek veriyor, gıda desteği sağlıyoruz" dedi.

Haber Merkezi