Yerel Medyada Kadın Gazeteci Olmak

BURCU YANAR

Medya Araştırmaları Derneği (MEDAR) Etkiniz’in desteğiyle birlikte, yerel medyada faaliyetlerini sürdüren kadın gazetecilerin mesleki tecrübelerini inceleyen araştırmanın sonuçları yayınlandı. 2020 yılının Temmuz ayında başlayan ve üç ay süren araştırma sırasında Türkiye’nin farklı bölgelerindeki yerel medya kurumlarında çalışan 30 kadın gazeteciye ulaşıldı ve bu gazetecilerle yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yürütüldü. Bu mülakatlardan elde edilen veriler ışığında yerel medyadaki kadın gazetecilerin mesleki durum tespiti (çalışma koşulları, mesleki donanım ve gelişim imkanları) ve ihtiyaç analizini (karşılaştıkları cinsiyet temelli ayrımcılıklar, engeller ve mesleki gereksinimleri) içeren bir rapor oluşturuldu.

ERKEK GAZETECİLERE ÖNCELİK VERİLİYOR

Yerel medyadaki kadın gazetecilerin sorunlarına yönelik çözüm önerilerinin de yer aldığı kapsamlı araştırma rapordan öne çıkan bulgular şu şekilde: “Yerel medya kurumlarındaki ağır çalışma koşulları ve cinsiyetçi istihdam kadın gazetecilerin mesleki gelişimlerini engelliyor. Raporda ele alınan bulgular yerel medya kurumlarında yaşanan finansal sorunların kadın gazetecilerin çalışma koşullarını ağırlaştırdığını ve yetersiz maaş, eksik kadro ve yetersiz çalışan sayısı, orantısız iş yükü, yasal sınırı aşan mesai saatleri, teknik donanım ve ekipman eksikliği gibi sorunlar yarattığını ortaya koyuyor. Bu çalışma koşulları altında mesleki faaliyet ve gelişimlerini sürdürmekte zorlanan kadın gazeteciler, ayrıca sektöre giriş ve işe alım sırasında da cinsiyet temelli ayrımcılıkla karşılıyor. Raporda yer alan ifadelere göre, yerel medyadaki çoğu kurum kadın gazeteciler özelinde ‘Evlenir, çocuk sahibi olur, çalışamaz, geç saate kadar mesaiye kalamaz, sahada her yere habere gidemez’ vb. sebepler göstererek işe alım sırasında erkek adaylara öncelik veriyor.”

HAK İHLALLERİ YAŞANIYOR

Bunların yanı sıra, rapor bulguları yerel medyada çalışan kadın gazetecilerin sıklıkla “Mobbing, haksız işten çıkarma, maaş kesintisi, terfi eksikliği” gibi mesleki hak ihlallerine uğradığını gösteriyor. Yerel medya üzerindeki ekonomik, siyasi ve toplumsal baskılar kadın gazetecilerin habercilik faaliyetlerini olumsuz etkiliyor. Yerel medya kurumlarının ana finansman kaynağı genellikle kamu kurumlarından alınan resmi ilanlar ve ticari reklam gelirlerinden oluşuyor. Araştırma sonuçlarına göre, kamu kurumları ve siyasi/ekonomik yerel aktörlerle kurulan bu ticari ilişki yerel medya kurumları ve yerel gazetecilerin haber üretim süreçlerini dış baskılara açık hale getiriyor ve sansür ve otosansür pratiğinin yaygınlaşmasına yol açıyor.

ÇÖZÜME İLİŞKİN ÖNERİLER

Raporun son bölümünde ise kadın gazetecilerin karşılaştıkları mesleki sorunların çözümüne yönelik ilettiği öneriler yer alıyor. Bu önerilere göre, yerel medyada toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanabilmesi için kurumlardaki kadın çalışan ve yönetici sayısının artırılmasına yönelik yasal düzenlemelerin getirilmesi, sektörel denetim kurulları oluşturulması ve hak ihlallerine dair sektör içi şikayet ile destek mekanizmalarının kurulması gerekiyor. Ayrıca, kadın gazeteciler atılacak bu yasal adımların sivil toplum örgütleri tarafından savunuculuk faaliyetleri ile desteklenmesini ve mesleki birliklerdeki kadın temsiliyetinin artırılmasını talep ediyor.

Haber Merkezi