Bisiklet yolları azalıyor, can kayıpları artıyor

AYÇA GÜNGÖR – ÖZEL HABER İzmir’in Foça ilçesinde geçtiğimiz günlerde yaşanan trafik kazasında, bisikletli 55 yaşındaki Aynur Taymaz, Değirmenlik Caddesi Bilimevi Kavşağı yakınlarında otomobil çarpması sonucu yaşamını yitirdi. İddiaya göre kaza, Taymaz’ın bisiklet yolunun bitmesinden dolayı kara yoluna girmek zorunda kaldığı için gerçekleşti. Talihsiz kaza sonrasında, İzmir’de bisikletli sürücülerin güvenlik sorunları ve bisiklet yollarının yetersizliği tekrardan gündeme geldi. Bisikletli Yaşam Platformu’nun verilerine göre, 2025 yılında İzmir’de sadece haziran ayında 4’ü çocuk 6 bisikletli hayatını kaybetti, 9 bisikletli ise yaralı olarak kurtuldu. Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) 2025 yılı ilk 6 ay verilerine göre ise Türkiye genelinde trafik kazalarının büyük bir kısmında çocuklar, yayalar, bisikletliler ve motosikletliler yer alırken bu kazalarda bin 125 kişi hayatını kaybetti, 184 bin 831 kişi ise yaralandı. Ayrıca 2025 yılı Haziran verilerine göre İzmir’de bin 330 ölümlü ve yaralanmalı kaza gerçekleşti, 995 bisikletli sürücü trafik kazasına karıştı. Kaza sayıları her geçen gün artarken İzmir’de ise bisiklet yolları azalmaya devam ediyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezinin (UKOME) aldığı kararla, Şehit Nevres ve Vasıf Çınar bulvarlarındaki bisiklet yolları kaldırılarak tekrardan çift yönlü araç trafiğine geçildi. Ek olarak, 5 kilometre uzunluğundaki EuroVelo-8 rotasında bulunan Foça bisiklet yolunun da kaldırılma işlemleri başlatıldı. Bisiklet yollarının güvenliğinin ve ulaşım kolaylığının İzmir Büyükşehir Belediye Başkanının iradesinden geçtiğini belirten Bisikletli Ulaşımı Geliştirme Derneği (BUGEP) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Karakuş, “Eski Başkan Tunç Soyer döneminde yapılan bisiklet yolları Başkan Cemil Tugay döneminde söküldü. Bizim belediyeden talebimiz, hali hazırda yapılan bu ulaşım planlarının bir an önce uygulanması ve bu yolların yapılması” dedi.

İHMALSİZLİKLER 2 CAN ALDI

Bisiklet yollarının azlığı ve otomobil sürücülerinin dikkatsizliği nedeniyle her 2 yılda 300’e yakın insanın bisiklet kazalarında öldüğünü belirten Karakuş, “Geçtiğimiz haftalarda bir sürücü Bostanlı’da sahil kısmına geçmek için bisiklet yolundan çıkmak zorunda kalıp yaya geçidini kullandığı esnada yüksek hızda gelen arabanın çarpması sonucu hayatını kaybetti. Kazanın gerçekleştiği yolda hız sınırı 50 kilometre iken, çarpan aracın hızı 100 kilometre olduğu tespit edildi. Bunun sonucunda son 2 haftada İzmir’de bu sebepten dolayı 2 kişi öldü. Her 2 yılda bir 300’e yakın insan bisiklet kazaları nedeniyle yaşamını yitiriyor. Bu noktada hız sınırıyla alakalı denetimler büyük ölçüde önem taşıyor. Hem otomobil sürücülerinin hem de bisiklet sürücülerinin bu konuda farkındalıklarının arttırılması gerekiyor. Örneğin bisiklet sürücüleri gece reflektörlü yelek giymeli, otomobil sürücüleri yollardaki hız sınırlarına uygun araç kullanmalı” ifadelerinde bulundu.

BİSİKLET YOLLARI PARÇALI VE YETERSİZ

Bisikletli sürücülere özel, güvenli bir altyapı oluşturulduğu takdirde kaza oranlarının azalacağını söyleyen Karakuş, “İzmir’de tamamen sahili çevreleyen bir bisiklet yolu var ve bu bisiklet yolu ulaşım amaçlı kullanılan bir bisiklet yolu değil, rekreatif aktiviteler ve gezi amacıyla kullanılan bir bisiklet yolu. Çünkü sahili dolaşan yoldan şehrin iç kısmına yönelen dikey akslar mevcut değil. Örneğin, Bayraklı’dan Bornova’ya, Karşıyaka’dan Girne Bulvarı’na giden bir altyapı sağlanmış değil. Bunun gibi birçok bisiklet yolunun eksikliği sürücülerimiz için büyük bir sorun. Bisikletli sürücülere özel güvenli bir altyapı oluşturulabilir. Daha önceki dönemlerde İzmir, ulaşım planına bisiklet yollarını ekleyen ilk şehirden birisi ve biz hala bu planın gerçekleşmesini bekliyoruz. Bornova’da, Buca’da ve Karşıyaka’da henüz uygulamaya geçmemiş birçok altyapı planı mevcut. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yapması gereken şey, şehirde bisikletlilerin daha güvenli ve her yere ulaşım sağlayabileceği farklı rotaları sağlamak. Bu yapıldığında, sürücüler güvenle bir yerden başka bir yere gidebilir ve kazalar büyük oranda azalabilir. Bisiklet yollarının şehir planında bir ağ haline gelmesi gerekiyor çünkü bu yollar kısa ve parçalı haldeyken bisikletlilerin güvenliği ve ulaşım konforu sağlanamıyor. Hatta bu yolların toplu taşımalarla birlikte entegrasyonu sağlanması gerekmekte. Bunların amacı bir yandan da şehirde bisiklet kullanımını arttırmak çünkü yıllar içinde günlük hayatında ulaşım aracı olarak bisiklet kullananların sayısı düşmekte” dedi.

DÜNYA BİSİKLET GÜNÜ’NDE SÖKÜLDÜ

Alsancak’ta yer alan iki bulvardaki bisiklet yolunun kaldırılmasının şehir merkezine bir kazancı olmadığını belirten Karakuş, “İzmir Ulaşım Ana Planı’nda yer alan, toplamda 5 kilometre ve EuroVelo-8 rotasında bulunan Foça bisiklet yolunun da kaldırılma işlemleri başlatıldı. Urla’da Neyzen Tevfik Caddesi’nde bulunan bisiklet yolu da söküldü. Ayrıca, Başkan Cemil Tugay göreve gelir gelmez Alsancak’ta Şehit Nevres ve Vasıf Çınar bulvarlarındaki bisiklet yolları söküldü ve çift yönlü araç trafiğine geçildi. Hatta oldukça manidar bir şekilde bu iki yol Dünya Bisiklet Günü olan 3 Haziran’da söküldü. Ancak bu yolda çift yönlü haliyle bile oldukça fazla trafik var, birinci parklanma dışında ikinci ve üçüncü sıra parklanmalar yaşanıyor ve yol yine tek şerit akıyor. Aslında bu projeyle şehir merkezine bir şey kazandırmış değiller. Bizler BUGEP Derneği olarak Vasıf Çınar Bulvarında protestolar, basın açıklamaları gerçekleştirdik ve taleplerimizi gerekli mercilere ilettik ancak İzmir Büyükşehir Belediyesi şu ana kadar yaptıklarından geri durmadı. Fakat yine de sürücüler, hatta belediyenin kendi çalışanları bile hala daha bisikletleriyle Şehir Nevres Bulvarı’nı kullanmaya devam ediyorlar” açıklamasında bulundu.

TUGAY DÖNEMİNDE SÖKÜLDÜ 

İzmir Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Tunç Soyer döneminde yapılan yolların mevcut Belediye Başkanı Cemil Tugay döneminde söküldüğünü ifade eden Karakuş, “Bisiklet yollarının güvenliği ve ulaşım kolaylığı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanının iradesinden geçiyor. Örneğin, Eskişehir’in yeni Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce göreve gelmeden önce bisiklet yolları yapacağı ve bisiklet kullanımının artacağına dair vaatlerde bulunmuştu. Sonuç olarak kendisi şu anda karşılaştığı engellere rağmen bisiklet yollarını yapıyor. Bu iradeyi gösterdiği için ciddi bir başarı sağlanmış durumda. Bizim belediyeden talebimiz, hali hazırda yapılan bu ulaşım planlarının bir an önce uygulanması ve bu yolların yapılması. Yıllar önce birinci, ikinci aşama olarak bunlar planlandı. Yapılmaya başlanan yollar oldu, ancak onlar da geri söküldü. Eski başkan Tunç Soyer döneminde yapılan bisiklet yolları mevcut Başkan Cemil Tugay döneminde söküldü” ifadesinde bulundu.