Cumhuriyet’in kalesi Karşıyaka Spor Kulübü

Türkiye’nin en köklü spor kulüplerinden, Kuva-yi Milliye kahramanlarının himayesinde, bir zeytin ağacının altında kurulan, kuruluşunun 111. yıl dönümünde İzmir’in güzide takımı Karşıyaka Spor Kulübü, spor tarihimizin belleğinde önemli yer tutuyor. Atatürk’ün Karşıyaka’yı iki defa ziyaret ettiğini ve 111 yıldır ay yıldızlı arması ile mücadelesini sürdürdüğünü aktaran araştırmacı Bedri Cumhur Doğu, “Karşıyaka Spor Kulübü’nü ziyaret eden Mustafa Kemal Paşa, tenis oynayan sporcularımızı izlerken çekilmiş olduğu fotoğraf hafızalarda yer edinmiştir” diye ifade ediyor. Kent Tarihi Araştırmacısı Bedri Cumhur Doğu, Karşıyaka Spor Kulübü’nün Kuva-i Milli ruhuyla hareket ederek Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda tabir-i caizse “Cumhuriyetin Kalesi” olduğunu söyledi. Araştırmacı, 1926 yılında İzmir’de Atatürk’e düzenlenen suikast girişiminden sonra İplikçizade Fikri Altay’ın düzenlenen mitinglerde belge ve fotoğraflarla öncü olduğunu aktardı.

KARŞIYAKALILAR ÖN SAFLARDA

Türkiye’nin ve İzmir’in en köklü spor kulüpleri arasında yer alan Karşıyaka Spor Kulübü’nün milli mücadele döneminde önemli rol ve görevi olduğunu belirten araştırmacı Bedri Cumhur Doğu,“ Karşıyaka’nın 111. yıl dönümü şanla, şerefle kutlanıyor. İzmir’in ve Türkiye’nin en köklü spor kulüplerinden Karşıyaka Spor Kulübü, sadece spor sahalarında değil, ülkemizin kuruluş aşamalarındaki önemli rolüyle bilinmektedir. Mustafa Kemal Atatürk, gençlere emanet ettiği Türkiye Cumhuriyeti’ni korumak için çok fazla bedeller ödedi. Karşıyaka Spor Kulübü; Türk Milleti’nin özgürlüğü ve bağımsızlığı için tüm âzâlarıyla savaşarak ülkemizdeki spor kulüpleri arasında tarih-i tesisi açısından öncü görevinde bulunmuştur. Kurtuluş sonrası ise artık topla tüfekle yapılan klasik savaşlar son bulmuştur. Esas gerçek savaş olan “Cumhuriyet” savaşı başlamıştır. Egemenliğin yalnızca millete ait olduğu bu yönetimi korumak için canını siper eden Karşıyakalılar yine ön saflarda mücadele etmiştir” diye konuştu.

KARŞIYAKALI SUAT YURTKORU

Armasında ay yıldızlı Türk bayrağı taşıyan Karşıyaka Spor Kulübü’nün modern sporların ülkemizdeki gelişimine katkı sunduğunu söyleyen Bedri Cumhur Doğu,”  Karşıyaka Spor Kulübü; İstirdâttan(Kurtuluştan) itibaren, karanlığa karşı aydınlığı savunan, “Cumhuriyet yönetiminin kalesi” rolü ile tüm Türkiye’de dikkatleri üzerine çekmiştir. Yeşil kırmızılılar modern ve çağdaş birçok spor branşını Türkiye’de ilk kez düzenleyerek, tarihe birçok sporcu bıraktı. Karşıyaka Spor Kulübü’nün kurucularının her biri, İzmir’de başlayan cumhuriyet sonrası kalkınma hareketleri sırasında birçok kurumu ayağa kaldırarak katkı sunmuştur. Araştırmalarımda detaylarını okuyabileceğiniz kurucu sporcularının her biri, İzmir için önemli imzalar atmıştır. Örneğin; İzmir- Kültürpark kurucularından Suat Yurtkoru Karşıyakalıdır. Suat Yurtkoru hem sporculuk yapmıştır hem de yöneticilik faaliyetlerinde bulunmuştur. Karşıyaka Spor Kulübü, ülkenin en köklü spor kulüplerinden biridir” şeklinde konuştu.

ATATÜRK’E SUİKAST GİRİŞİMİ

1926 senesinde Mustafa Kemal Atatürk’e İzmir’de yapılmak istenen suikast girişiminden sonra İzmirlilerin suikastı lanetleyen mitingler düzenlediğini belirten araştırmacı Bedri Cumhur Doğu, ”Suikast girişimi, 15 Haziran 1926 günü Mustafa Kemal Paşa Balıkesir’deyken İzmir’de Giritli Şevki adlı bir motorcunun doğrudan dönemin İzmir Valisi Kazım Dirik’e ulaşması ve ihbar etmesiyle ortaya çıktı. Suikastçiler, İzmir Kemeraltı çarşısının ana caddesini (günümüzdeki adı Anafartalar Caddesi) gören bir otelin pencerelerinden, Mustafa Kemal Paşa’nın gezi programından ötürü caddeden geçtiği sırada ateş açmayı planlıyordu. Paşa’ya suikast planı açığa çıkmış ve suikastçiler tek tek tutuklanmışlardı. Memleketin her yerinde olduğu gibi melun suikasti lanetlemek isteyen yurttaşlar, mitingler düzenliyor ve büyük kurtarıcıya sevgi ve saygısını coşkulu şekilde gösteriyordu. İzmir’de Kışla Meydanı’nda(günümüzde Konak Atatürk Meydanı) toplanan halk büyük bir miting düzenlemiş, çevre ilçelerde her meydanda suikasti lanetleyen mitinglerde yüzbinlerce insan sokaklara dökülmüştü” ifadelerini kullandı.

BÜYÜK MİTİNG SOĞUKKUYUDA DÜZENLENDİ

İzmir’de Mustafa Kemal Atatürk’e düzenlenen suikast girişiminden sonra mitinglerde kitleleri harekete geçiren ismin, Kaf Sin Kaf’ın müessislerinden İplikçizade Fikri Altay olduğunu vurgulayan spor tarihi araştırmacısı Bedri Cumhur Doğu, “Mustafa Kemal Atatürk’e düzenlenmek istenen suikasta karşı 1912 yılında Karşıyaka Spor Kulübü’nün kuruluşu sırasında, İttihad ve Terakki’nin İzmir’deki 3 murahhas âzâsından bir tanesi olan İplikçizade Fikri Altay büyük tepki göstermiştir. İzmir’de Mustafa Kemal Atatürk’e düzenlenmek istenen suikasta çok sert tepki veren Fikri Bey, Atatürk’e yapılmaya çalışılan suikasta tel’in mitingini Karşıyaka - Soğukkuyu’da düzenlemiştir. 20 Haziran 1926 Pazar Günü saat 18:30'da, Karşıyaka'da, Soğukkuyu'da düzenlenen mitingde binlerce Karşıyakalı, Atatürk’e yapılmak istenen suikastı lanetlemiştir ”dedi.

KARŞIYAKALILARA

"Mitingde Bulunmak Borcumuz"

Mübeccel(Yüce) Halaskarımız(Kurtarıcımız), Büyük Gâzimize karşı yapılmak istenilen suikast faillerini tel'in(lanetlemek) ve kendilerine karşı hayat-ı ubudiyetkaranemizi izhar(hayatımızı kulluk edercesine göstermek)  ve yürüdükleri yolda daima beraber yürümeye azmettiğimizi teyit maksadıyla, 20 Haziran 1926 Pazar Günü öğleden sonra saat 18:30'da, Karşıyaka'da, Soğukkuyu'da miting akdedileceğini beyan ve bütün Karşıyaka ve civar köyleri halkının isbat-ı vücud ederek, vazife-i milliyelerinin ifasına müsaraat eylemelerini (milli vazifelerini yerine getirmelerini) rica ederim.

Karşıyaka Miting Heyet-i Tertibiyesi ve Belediye Reisi

Fikri Altay

ATATÜRK KARŞIYAKA SPOR KULÜBÜNDE

Mustafa Kemal Atatürk’ün Karşıyaka Spor Kulübü’ne ziyaretini anlatan spor tarihi araştırmacısı Bedri Cumhur Doğu,” Soğukkuyu’da düzenlenen mitingden 4 gün sonra, 24 Haziran 1926’da ise Fikri Bey’in daveti ile Karşıyaka Spor Kulübü’nü ziyaret eden Mustafa Kemal Paşa,  tenis oynayan sporcularımızı izlerken çekilen fotoğrafı ile hafızalarda yer edinmiştir. Atatürk’ün, Karşıyakalıların göstermiş olduğu hizmetlere, emeklere, cumhuriyete sahip çıkışına bıraktığı teşekkür notu aslında Karşıyaka Spor Kulübü’ne karşı bakış açısını çok net ifade ediyor. Araştırmalarıma destek ve katkı veren Fikri Altay’ın torunu Zafer Falay ve Sn. Aybala Yentürk’e teşekkür ederim ” diyerek ziyaretin önemine değindi.

ALİ FİKRİ ALTAY KİMDİR?

1298 (1882) tarihinde İşkodra’da dünyaya geldi. Babası Miralay(Albay) İsmail Hakkı bey, ağabeyi ise Atatürk’ün yakın arkadaşı ve Kurtuluş Savaşı’mızın ünlü kumandanlarından, 5.Süvari Kolordu Kumandanı Orgeneral Fahrettin Altay’dır. İlkokulu Diyarbakır’da, ortaokulu Erzincan Askeri Rüştiyesi’nde, liseyi de İzmir’de Sen Jozef Lisesi’nde tamamlamış, yüksek tahsil için girdiği Askeri İdadi’yi sağlık sorunları sebebeiyle tamamlayamamıştır.

İzmir’de ticaret hayatına atılmış, muteber bir tüccar olarak Karşıyaka Belediye Reisliği’ne seçilmiştir. 1 Kasım 1912’de Karşıyaka Spor Kulübü’nü de himaye eden, İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne bağlı Müdafaa-yi Milliye Cemiyeti’nin Karşıyaka şubesi kurucuları arasındadır.15 Mayıs 1919 tarihinde Yunanlılar İzmir’e girince tevkif edilmiş, o tarihte 37 yaşında bulunmaktadır.

En kısa zamanda tutuklu bulunduğu yerden kaçarak, Rodos Adası’na geçmiş, oradan da İsviçre ve İtalya’ya geçerek Anadolu ile irtibat kurmuş ve Kurtuluş Savaşı’na uçak malzemesi, silah, sıhhi malzeme ve gıda yardımı temin etmiştir. Türk Ordusu’nın İzmir’i Yunanlılardan kurtardıklarını, Rodos’ta haber almış ve hemen bir İtalyan Vapuru ile vatanına geri dönmüştür. 

Karşıyaka Spor Kulübü’nün Cumhuriyet sonrası uzunca süreler başkanlığını yapmıştır. 1925-26 İzmir şampiyonluğu sırasında yine Karşıyaka başkanı Fikri Altay’dır.Günümüzde, Türkiye Futbol Federasyonu olarak bildiğimiz, Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı’nın İzmir şubesi kurucuları arasındadır.Bundan sonra hayatına Deniz Yolları Başmüfettişi olarak devam etmiştir. Fikri Altay, 16 Ağustos 1965 günü Karşıyaka’da vefat etmiş, kabri Soğukkuyu Kabristanı’ndadır.

BU HABER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Pınar Karşıyaka'nın transfer etmek istediği Bruno Caboclo Partizan'a uçtu