İzmir’de 24 Ekim Polio Farkındalık Günü’nde çocuk felcine dikkat çekildi

Dünyada ve Türkiye’de çocuk felcine karşı farkındalık oluşturmak amacıyla her yıl kutlanan ‘24 Ekim Polio Farkındalık Günü’ kapsamında bu yıl, Rotary’nin 2440. Bölge Rotary Kulüpleri, Rotaract ve İnteractların katılımıyla bir farkındalık etkinliği düzenlendi. Etkinlikte, çocuk felcinin küresel çapta ortadan kaldırılması yönünde yapılan çalışmalar ve 2026 yılına kadar hastalığın tamamen sona erdirilmesi hedefi vurgulandı. Rotary üyeleri, bu ölümcül hastalığa karşı aşılamanın önemine dikkat çekerek, toplumu bilinçlendirmek adına çeşitli açıklamalarda bulundu.

KORUR: HASTALIĞIN SONLANMASINDA HEDEF 2026

Rotary Kulübü Bölge Federasyon Başkanı Mert Korur, “Bazılarımız hayatımız boyunca zararlı ortamlarda bulunuyoruz. İnsanların hayatına dokunmak için bir fırsat arıyoruz. Bilincimiz olmuyor. Örgütümüz güçsüz oluyor. Ancak Rotary’nin insanlığa armağan etmeye çalıştığı çocuk felcinin sonlandırma hareketi ile hastalık eminim en yakın zamanda sonlanacak. Paraneoplastik hareketi çerçevesinde 2026'u hedeflendi. En son Gazze’de yaşanan bazı vakalar itibarıyla ve acil savaşı durduran Dünya Sağlık Örgütü ile ve Rotary, Belediyemiz, Gates Vakfı tarafından gerçekleştirilen son aşılamalarla ve müdahalelerle bunu aşağıya çekmeye çalışıyoruz.  Fırsat olsa ben de elimden geldiği kadar Afganistan'a, Pakistan'a veya Gazze'ye gidip bir çocuğu daha kurtarmak için çaba sarf ederim. Bunu eminim hepimiz yaparız. Ancak vaktimiz olmuyor, ekonomik koşullarımız yeterli olmuyor. Bu çerçevede bu gönüllü kuruluşlar, engelliler dernekleri bir kuruş bile olsa yardım el uzatabilsek onlar için çok büyük hayır ve sevap işlemiş oluruz. Bu çerçevede 24 Ekim 2024 yılı çok değerli ve güzel bir tarih” dedi.

SEÇKİN: EK HİZMETLER KORUNMAK İÇİN KRİTİK ÖNEME SAHİP

Çoğunlukla 5-6 yaş altı çocukları etkileyen son derece bulaşıcı bir hastalık olduğunu dile getiren Rotary Kulüp Eğitim Lideri Özlem Seçkin, “Felce neden olan ve ölümcül bir hastalık olarak kabul edilen Çocuk Felci dünyada ilk defa 1789 yılında İngiltere’de görülmüş. 1989 yılında da tanımlanmıştı. Büyük Çocuk Felci Salgını Amerika Birleşik Devletleri'nde 1984 yılında görüldü. 18 ölüm ve 132 kalıcı felç vakası tespit edildi. 1916 yılında New York’taki büyük salgında 2 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Tüm ülkede 6 bin ölüm vakası tespit edilirken çok daha fazla sayıda kişi felce yakalandı. 1960 yılında ağızdan çocuk felci aşısının lisans almasından sonra Dünya Sağlık Örgütü aşılama çalışmalarına başladı. Uluslarası Rotary 1979 yılında çocuk felcinden arınmış bir dünya misyonu ile Filipinler’de 6 milyon çocuğun aşılanmasını amaçlayan çok yıllı bir proje ile çocuk felci mücadelesine karşı aşılamasını başlattı. 1985 yılında Uluslarası Rotary başlangıç fon hedefini 120 milyon dolar olan Uluslarası düzeyde bir halk sağlığı görüşünü destekleyen ilk ve en büyük özel sektör desteği alarak Polio Plus’ı başlattı. Programındaki Plus kelimesi Polio aşılamasının yanı sıra temiz suya erişim, temel sağlık hizmetleri ve halk sağlığı eğitimi gibi diğer destekleyici hizmetlerin de kapsamlılığını ifade ediyor.  Bu ek hizmetler toplumların Polio gibi hastalıklardan korunmasını sağlamak için kritik öneme sahip” ifadelerini kullandı.

SEÇKİN: ÇOCUK FELCİNDE SONA YAKLAŞTIK

2003 yılında çocuk felcinin endemik olduğu 6 ülkenin bulunduğunu belirten Seçkin, “Pakistan, Afganistan, Mısır, Hindistan, Nijerya ve Afrika. 2004 yılında Afrika’da 23 ülkede eş zamanlı 89 milyon çocuğun aşılaması yapıldı. O zamana kadar kıtada yapılan en büyük aşılama kampanyasıydı. 2006 yılında ise endemik ülke sayısı 4’e düştü. Afganistan, Pakistan, Hindistan ve Nijerya. 2009 yılında Rotary’nin aşılama projesine katkısı 80 milyon dolara yaklaşıyordu. Bu yılın başında Bill ve Melinda Gates Vakfı çocuk tercih projesine 355 milyon dolar borçta bulunarak bu projeyi desteklemeye başladı. 2012 yılında Hindistan, 2019 yılında Nijerya endemik ülkeler arasından çıktı. Ülkemizde ise ilk çocuk felci vakası 1957’de görüldü. 1963’te aşılama kampanyası başlatıldı. Son vaka ise 1998’de görüldü. 2012 yılında ise Dünya Sağlık Örgütü tarafından çocuk felcinden artınmış ülkelerin arasına girdi. Son 4 yıla bakacak olursak 2020 yılında dünyada 140 çocuk felci vakası görülmüş. 2021’de Pakistan’da 1, Afganistan’da 2, Maldivler’de 1 vaka ile toplam 4 vaka tespit edilmişti. 2022 yılında ise Afganistan’da 2, Pakistan’da 6 vaka ile bu sayı 30’a yükseldi. 2023 yılında Pakistan ve Afganistan’da 6’şar vaka ile 12’ye düştü. 2024 tarihi itibarıyla yani yaklaşık 1 ay önce alınan verilere göre de 40 çocuk felci vakası görülüyor. Pakistan’da 21, Afganistan’da 19 tane. Bugün maalesef çocuk felci hala var. Yıllardır bu hastalık ile yorulmadan biz mücadele ediyoruz ve ne neredeyse sona yaklaştık” dedi.

SEÇKİN: AŞILANMAMIŞ HER BİREY RİSK ALTINDA

1988 yılında beri yapılan aşılamalar sonucunda 122 ülkede yaklaşık 300 milyar çocuğun aşılandığını ve dünya çapında vaka sayısının yüzde 90 azaldığını aktaran Seçkin, “Sadece 2 ülkede aktif olarak görünüyor. Sayısı bu kadar az iken belli bir bölgede iken neden hala bu konuyla savaşmaya devam ediyoruz? Çocuk felci beyni ve omuriliği etkileyerek felce neden olabilen son derece bulaşıcı bir hastalık olduğunu söyledik. Daha çok çocukları etkiliyor dedik. Ama aşılanmamış her birey risk altında. Bugün felç olma sayısı düşük bir yüzde 1 civarında ancak bütün vakalar bulaşıcı. Yani virüs sinsice sessiz bir şekilde dolaşarak bir salgına neden olabilir. Bu nedenle polioyu yok etmek için gözlemlemek yani izlemek ve yönetmek gerekiyor.  Virüsün dolaşması son buluncaya ve dünya çocuk felcinden arınıncaya kadar her çocuğu aşılayarak enfeksiyonu önleme stratejisini yürüten Uluslararası Rotary, Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF, Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri ve Gates Vakfı ile birlikte dünyada ortadan kalkması için çalışmalarına devam ediyor.Bugün aşılama durdurulsa on yıl içinde dünyada 200 bin çocuğun hastalanacağı bildiriyoruz. Bu nedenle son vaka yok oluncaya kadar dünya çocuk felcinden tamamen temizleninceye kadar polioyla savaşmaya devam edeceğiz” sözlerine yer verdi.

BALATACI: TÜRKİYE’DE SEMPTOM TAKİBİ YETERSİZ

Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Tuğrul Balatacı, “Öldürücülüğü ve sakat bırakma olasılığının yüksek olmamasından dolayı, gelişme durumu devam ediyor.  Poliovirüs aşılama kampanyalar çok değerli ve küresel aktivasyon çabalarına devam edilmeli. Tüm ülkelerde toplumsal bağışıklığı sağlamak için doğru poliovirüs aşılama kampanyası sağlanmalı ve aşılama oranı düşerse bunu düzeltmek için uygun müdahaleler yapılmalı. Yayımlanan oran takibine güvenmek yani semptom takibi yapmak yerine çevresel takipler yapılabilir. Numuneler alınabilir, çevreden, dışkıdan ve bulaşılabilecek yerlerden yine takipler yapılabilir. Ülkemizde semptom takibi yapılıyor ancak yetersiz” sözlerine yer verdi.

MERVE AĞRIÇ