Maaş yerine grev anlaşma yerine eylem

KEMAL ÖZKURT – ÖZEL HABER/ İzmir’de 31 Mart 2024 yerel seçimlerinin ardından belediyelerde işçi kıyımları, maaş krizleri ve toplu iş sözleşmesi (TİS) anlaşmazlıkları hız kesmeden devam ediyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere Dikili, Foça, Menemen, Çiğli, Karşıyaka, Bayraklı, Konak, Kemalpaşa, Buca, Gaziemir ve Narlıdere belediyelerinde çalışanlar, işten çıkarma dalgaları, geç ve eksik yatırılan maaşlar, ödenmeyen promosyonlar ve sonuçsuz kalan TİS görüşmeleri nedeniyle sık sık eylem yapıyor. İşten çıkarılanların bir kısmı geri dönebilirken, birçok belediyede işçilerin maaşlarını parça parça ya da hiç alamaması, grevlerin ve iş bırakma eylemlerinin artmasına neden oldu. Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay döneminde İzdoğa, İzenerji ve Kent Konseyi gibi kurumlarda çok sayıda işçi işten çıkarılırken ödemelerde ve TİS’te yaşanan sorunlar grevleri ve iş bırakmaları da beraberinde getirdi.

Yerel seçimlerin ardından İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, başkanlık sürecinde işçi kıyımına başladı. İlk olarak İzdoğa’da 40, İzenerji’de ise 21 kişinin işine son verildi. Ardından, Tunç Soyer döneminde kurulan Kent Konseyi Şube Müdürlüğü’nde 12 kişi işten çıkarıldı. Park ve Bahçeler Dairesi’ndeki 148 işçi önce işten atıldı, sonra ücretsiz izne çevrildi. İşten çıkarmaların yanı sıra geç ve eksik ödenen maaşlar, ödenmeyen promosyonlar ve yıkanan Toplu İş Sözleşmeleri nedeniyle İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde neredeyse her ay eylemler yaşandı. Son olarak, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İzelman, İzenerji ve Ege Şehir Planlama A.Ş. işçileri, maaşlarının eksik ve parça parça yatırılması ve Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerindeki anlaşmazlıklar nedeniyle grev kararı aldı. 

Karşıyaka Belediyesi’ne bağlı Kent AŞ’de çalışan 93 işçi, haziran ayı maaşlarını alamadıkları için yaptıkları iş bırakma eylemi gerekçe gösterilerek 10 Ağustos’ta tazminatsız şekilde işten çıkarılmıştı. Belediye yönetimi, İş Kanunu’nun “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller” maddesine dayanarak işçilerin işine son vermişti. İşten çıkarılan işçiler yaklaşık 7 ay sonra işlerine geri dönmüş, ancak bu kez TİS süreci ve geçmişe dönük alacakları için eylem kararı almıştı. 31 Mart Yerel Seçimlerinde CHP’den Bayraklı Belediye Başkanı seçilen İrfan Önal, belediye şirketinde çalışan 84 personeli işten çıkarmıştı. İşten çıkarılanlar arasında 16 öğretmen, 9 engelli işçi ve son iki-üç ayda işe alınan 62 işçi yer almıştı. Ardından çalışanlar, maaş ve TİS görüşmelerinde yaşanan sorunlar nedeniyle iş bırakmıştı.

 

CHP’li Belediye Başkanı Onur Emrah Yıldız yönetimindeki Çiğli Belediyesi, işçi çıkarma kervanına katıldı. ÇİBEL Temizlik Hizmetleri ve Çiğli Gıda İnşaat Turizm şirketlerinde çalışan DİSK/Genel-İş İzmir 8 No’lu Şube üyesi 147 işçi, “haklı sebep bildirilmeden” Kod-4 ile işten çıkarıldı. İşçilerin 122’si ÇİBEL, 25’i Çiğli Gıda’da çalışıyordu. İşten çıkarılanlar 6 ay sonra işlerine geri alındı. Öte yandan, İzmir’in Çiğli Belediyesi’nde geçtiğimiz yıl gerekçe gösterilmeden işten çıkarılan 17 kadın işçi haklarını aramak için CHP Genel Merkezi’ne yürüyüş başlattı.

 

 

Konak Belediyesi’nde Başkan Nilüfer Çınarlı Mutlu döneminde ilk defa grev yaşandı. Konak Belediyesi’nin şirketlerinden MER-BEL’de örgütlü Genel İş İzmir 5 Nolu Şube ile belediye adına Sosyal Demokrat Kamu İşverenleri Sendikası (SODEMSEN) arasındaki 11’inci dönem TİS görüşmeleri tıkanması üzerine grev başladı. Bin 500 civarında işçi greve çıkarken ilçede başta temizlik ve fen işleri olmak üzere belediye hizmetleri durdu. Konak Belediyesi son olarak en düşük maaş için 52 bin 900 TL önerdi. TİS’te anlaşma sağlanmazken eylemler ise devam ediyor. 

 

 

İzmir’de sürekli olarak arazi satışlarıyla gündeme gelen Menemen Belediyesi yerel seçimlerin ardından bu sefer de işçi kıyımlarıyla gündeme geldi. İzmir’de tek AK Partili Belediye Başkanı Aydın Pehlivan, 370 işçiyi işten çıkarmıştı. TÜRK-İŞ’e bağlı Belediye İş Sendikası’nda örgütlü işçiler, 29 Mayıs tarihinde direnişe başlamıştı. Bu sürede işten çıkarılan 370 işçiden 300’ü işe geri alınırken, geri kalan 70 işçinin direnişi ise devam ediyor. İşçiler, belediye başkanıyla görüşemediklerini belirterek, seslerini duyurmak için mücadeleye devam edeceklerini ifade ettiler.

 

 

Gaziemir Belediyesi’nde işveren sendikası SODEMSEN ile DİSK/Genel-İş 5 Nolu Şube arasında süren toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması nedeniyle grev kararı alındı. İzmir’in Narlıdere ilçesinde belediye şirketi NAR-BEL’de çalışan ve DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası İzmir 4 No’lu Şube’ye üye işçiler, toplu iş sözleşmesi (TİS) görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine greve çıktı. 

 

 

Buca Belediyesi’nde işçiler, toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmazlık nedeniyle greve çıkmıştı. Ancak grev devam ederken, Genel-İş Sendikası İzmir 5 No’lu Şube ile belediye yönetimi arasında işçilere haber verilmeden TİS imzalandı. Çiğli Belediyesi’ndeki işçiler, yüzde 31’lik zam dayatması sonrası greve gitmiş, ancak Genel-İş Genel Merkezi gece yarısı, işçiden habersiz sözleşmeyi imzaladı. Gaziemir Belediyesi’nde grev devam ederken, işçiler sözleşmenin kendilerinden habersiz imzalanmasına tepki göstererek eylem yaptı. Narlıdere Belediyesi’nde ise işçiler, iş yeri temsilcilerinin onay alınmadan anlaşma sağladığını belirterek sendikaya karşı mücadele edeceklerini açıkladı.