Menemenli çömlek ustası Ahmet Taşhomcu, UNESCO Yaşayan İnsan Hazinesi Ödülü’nü aldı

Menemen ilçesi, “çömlekçilik” denildiğinde akla gelen ilk yerlerden biri olup, bu ününü kısa bir sürede kazanmamış, asırlardır usta-çırak ilişkisiyle yetişen sanatkârların emeğiyle şekillenmiş. Bu sanatkârların arasında yer alan Ahmet Taşhomcu, ömrünü çömlekçiliğe adamış ve ilçede sanatıyla adını dünya çapında duyurmuş önemli bir ustadır.

12 YAŞINDAN BU YANA

58 yaşındaki Ahmet Taşhomcu, 12 yaşında çıraklık yapmaya başlayarak, emektar çömlek ustası eniştesinin yanına girdi ve hikayesi o zaman başladı. O günden bu yana yaklaşık 50 yıldır işine tutkuyla ve sevgiyle bağlı kalan Taşhomcu, çamura şekil vererek, mesleğinde kendini sürekli olarak geliştirmeyi başardı.

GÜNÜMÜZE UYARLADI

Geleneksel yöntemlere bağlı kalmayan Ahmet usta, çömlekçiliği modern zamanlara uyarlayarak bu mesleğin sürdürülebilirliğini sağlamak için önemli bir adım attı. 2019 yılında İtalya'da düzenlenen yarışmada dünya şampiyonu olmayı başaran Taşhomcu, hem yurt içi hem de yurt dışından sıkça davet alıyor. Son olarak Rusya'ya giden Menemenli usta, burada da yeni çömlek ustaları yetiştirdi.

UNESCO GURURU

Ahmet Taşhomcu, son olarak geçtiğimiz günlerde UNESCO Yaşayan İnsan Hazinesi Ödülü'nün sahibi oldu. Ömrünü çömlekçiliğe adayan ustaya ödülünü ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan takdim etti.

Her gün atölyesine gelerek emek emek çamura şekil veren Taşhomcu'nun 4 evladı da çömlekçilikle uğraşıyor. 46 yıldır çömlek ustalığı yaptığını söyleyen Taşhomcu, “Menemen'de ve yurt dışında bir çok kez sempozyumlara katıldım, ustalar yetiştirdim. Yılda belki 3-4 kez yurt dışına gidiyorum. Orada da eğitimler verdim, jüri olarak katıldım ve yarışmacı olarak da gidiyorum. Mesleğimle alakalı bilgilerimi artırıyorum. Gördüklerimi de gelip burada uyguluyorum. Ağırlıklı olarak sanatsal ürünler yapıyorum, seri üretim yapmıyorum; daha çok galerilere farklı pişirim teknikleri uyguluyorum. Yurt dışında katıldığım sempozyumlardan edindiğim bilgileri burada paylaşıyorum herkesle. Mesela; bildiğimiz tarz vazolar var; ama daha farklı tasarımlar” diye konuştu.

BU ÖDÜL BAMBAŞKA

UNESCO Yaşayan İnsan Hazinesi Ödülü'yle gururlandığını söyleyen emektar usta, “Çok ödül aldım; ama bu ödül bambaşka” diye konuştu. Ahmet Taşhomcu, “İtalya'da, Rusya'da, Belçika'da, bir sürü ülke ve yurt içinden ödüller aldım; ama benim için en önemli onur verici ödül bu oldu. Mesleğimizin en üst seviyesinde, Cumhurbaşkanımızın elinden bu ödülü almak benim için onur oldu; Menemen çömlekçiliği içinde büyük bir onur oldu. Belki yeni yetişecek gençlerimize de bu ödül bir ilham kaynağı olacak” dedi.

Taşhomcu, çömlekçilik için çırak yetişmediği konusunda da şikayet etti. Taşhomcu, “Menemen, Türkiye'de baktığınız zaman çok önemli bir çömlekçilik merkezi, dünyada da öyle. Bu çapta, büyüklükte ürün yapan ülkeler yok. Bu anlamda Menemen çok önemli bir yerde” ifadelerini kullandı.

5-10 YIL SONRA SORUN OLABİLİR

Çömlekçiliğe daha çok ilgi gösterilmesi gerektiğini söyleyen ve “verilen değer yetersiz” diye konuşan Ahmet Taşhomcu, son sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ben yurt dışına gittiğim zaman kendimi özel hissediyorum, öyle hissettiriyorlar. Maalesef ülkemizde sanata ve sanatçıya değer verilmiyor. Çömlekçilikte kullanılan toprak ise Menemen'e has bir toprak. Her toprak çömlek olmaz. Menemen'de zaten bu işin binlerce yıl yaygınlaşmasının sebebi; toprağın çömlekçiliğe uygun yapısından kaynaklanıyor. Özel bir toprak ama; maalesef 5 ya da 10 yıl sonra toprakla ilgili çok büyük sorunlar olacak; çünkü toprak alanlarına yerleşim alanları yapıldı. Böyle bir sıkıntımız var.”

Arun Acumsal